Hiệp định có hiệu lực từ ngày 1/8/2020, được kỳ vọng hỗ trợ Việt Nam và EU đẩy mạnh các nỗ lực khôi phục kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid-19. Đây là lần đầu tiên Chính phủ tổ chức riêng hội nghị có sự tham dự đầy đủ của tất cả bộ, ngành, cơ quan có liên quan và các địa phương để thảo luận, quán triệt các giải pháp, cách thức triển khai một FTA một cách đồng bộ và toàn diện
| Bộ trưởng Bộ Công Thương phát biểu tại hội nghị. |
Trình bày tổng quan về Kế hoạch thực thi Hiệp định EVFTA của Chính phủ, Bộ Trưởng Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh thông tin, Kế hoạch thực thi Hiệp định EVFTA của Chính phủ tập trung vào 5 nhóm công việc lớn bao gồm: Công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin về Hiệp định EVFTA và thị trường của các nước EU; Công tác xây dựng pháp luật, thể chế; Các biện pháp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển nguồn nhân lực; Chủ trương và chính sách đối với tổ chức công đoàn và các tổ chức của người lao động tại cơ sở DN; Chính sách an sinh xã hội, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, trên cơ sở 6 nội dung lớn mà Thủ tướng Chính phủ đã nêu, từ góc độ, chức năng quản lý của mình, Bộ Công Thương kiến nghị các giải pháp để Hiệp định EVFTA thực sự đi vào cuộc sống.
Thứ nhất, là công tác tuyên truyền, phổ biến về hội nhập kinh tế quốc tế nói chung và Hiệp định EVFTA nói riêng. Trong thời gian tới, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác này theo hướng đa dạng hóa về hình thức tuyên truyền và chuyên môn hóa về nội dung, hướng tới từng đối tượng cụ thể và đặc biệt cần xây dựng và nâng cao năng lực cho đội ngũ giảng viên, chuyên gia có kiến thức sâu về các FTA và EVFTA.
Thứ hai, để giúp các DN tận dụng được tối đa những cơ hội mà Hiệp định mang lại, cần tích cực xóa bỏ những rào cản đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, thông qua việc đẩy mạnh hơn nữa công tác cải cách hành chính, ban hành chính sách với phương châm tạo thuận lợi tối đa cho DN, minh bạch và bảo đảm công bằng, không có sự phân biêt đối xử giữa các thành phần kinh tế. Điều quan trọng là cần thay đổi tư duy trong việc xây dựng chính sách từ cả ở cấp T.Ư và địa phương, đó là lấy DN làm trọng tâm và lấy chuẩn mực quốc tế làm thước đo.
Thứ ba, là việc nâng cao năng lực cạnh tranh, cần phải nhanh chóng có những giải pháp hết sức cụ thể và thiết thực. Đối với những lĩnh vực sản xuất công nghiệp cần phải tiếp tục khuyến khích, đầu tư nhiều hơn vào việc phát triển ngành công nghiệp phụ trợ để giải tỏa những nút ghẽn về nguồn nguyên liệu đầu vào. Đồng thời, cần có những hỗ trợ thiết thực và hiệu quả hơn cho DN trong việc quảng bá, xúc tiến thương mại đối với sản phẩm đầu ra. Có như vậy, chúng ta mới có thể xây dựng và củng cố các ngành sản xuất đủ năng lực để cạnh tranh được với các sản phẩm nhập khẩu, từ đó đứng vững trên sân nhà và từng bước thâm nhập sâu hơn vào thị trường quốc tế.
Thứ tư, những FTA thế hệ mới như CPTPP hay EVFTA luôn có những cam kết cao về phát triển bền vững, cụ thể là gắn việc phát triển sản xuất và thương mại với các yêu cầu về bảo vệ môi trường. Theo đó, các sản phẩm xuất khẩu, đặc biệt là những mặt hàng có nguồn gốc, đầu vào từ tự nhiên như thủy sản hay sản phẩm gỗ cần phải đáp ứng được các quy định về truy xuất nguồn gốc, cụ thể là các sản phẩm đó có được đánh bắt và khai thác một cách hợp pháp hay không. Chính vì vậy, cần có những biện pháp nâng cao nhận thức của người nông dân và DN sản xuất, song song với việc có những giải pháp, chế tài cụ thể đối với những hành vi vi phạm các quy định về đánh bắt và khai thác nguồn tài nguyên trái phép.
Thứ năm, là vấn đề về phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất và kinh doanh. Hiệp định EVFTA sẽ tạo cơ hội rộng mở cho các DN châu Âu vào đầu tư tại những lĩnh vực như logistics, viễn thông, giao thông… ở Việt Nam. Mặt khác, đây cũng là cơ hội để cơ sở hạ tầng của Việt Nam được phát triển, cải thiện hơn nữa, từ đó đáp ứng và phục vụ tốt hơn cho hoạt động sản xuất và kinh doanh của cả nền kinh tế nói chung.
Thứ sáu, cần quán triệt nhận thức đúng đắn rằng, cũng như các FTA khác, Hiệp định EVFTA được xây dựng trên nguyên tắc có đi có lại và cân bằng về lợi ích của cả hai bên. EU xóa bỏ thuế quan cho hàng hóa của Việt Nam có cơ hội lớn hơn trong việc xuất khẩu sang thị trường EU thì ngược lại Việt Nam cũng phải có nghĩa vụ mở cửa thị trường của mình cho hàng hóa của châu Âu. Vấn đề ở đây là bên cạnh việc trang bị năng lực cạnh tranh cho hàng hóa trong nước, cần phải tạo ra một môi trường cạnh bình đẳng, lành mạnh cho hàng hóa của cả hai bên
“Nếu EVFTA được ví như con đường cao tốc cho việc thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế thì ngày hôm nay chúng ta đã tự tin sẵn sàng thông xe cho con đường đó để giúp cho các phương tiện lưu thông trên đó, chính là DN và nền kinh tế, được vận hành một cách thuận lợi, thông suốt và hiệu quả hơn” – Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
