Lễ khởi công xây dựng Khu tưởng niệm do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp Tỉnh ủy, UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức ngày 13/3/2015 với mục đích tri ân các anh hùng liệt sĩ hải quân, góp phần giáo dục bồi đắp lòng yêu nước, ý chí bất khuất, quật cường của dân tộc Việt Nam trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
| Cụm tượng đài chính mang tên “Những người nằm lại phía chân trời” mang biểu tượng “Vòng tròn bất tử”. Ảnh: Tấn Lộc |
Khu tưởng niệm được xây dựng trên diện tích 2,5ha, bên bờ biển phía bắc bán đảo Cam Ranh thuộc xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm (Khánh Hòa), với tổng mức đầu tư dự kiến giai đoạn 1 hơn 150 tỷ đồng, từ sự đóng góp của người lao động, nhân dân cả nước.
Trung tâm khu tưởng niệm nằm trên đồi cát cao nên việc thi công gặp nhiều khó khăn. Do đó, các đơn vị thi công đã huy động hàng trăm công nhân lành nghề, giàu kinh nghiệm để hoàn thành tốt nhất công việc.
Việc chế tác tượng các chiến sĩ do nhà điêu khắc Lâm Quang Nới - tác giả của nhiều tượng đài lãnh tụ, trong đó có tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt trước UBND TP.HCM - trực tiếp chỉ đạo thi công và những nghệ nhân chuyên nghiệp đến từ các làng nghề truyền thống ở Ninh Bình thực hiện.
Trung tâm của khu tưởng niệm là cụm tượng đài chính mang tên “Những người nằm lại phía chân trời” mang biểu tượng “Vòng tròn bất tử” được tạo thành từ 64 chiến sĩ nắm tay nhau quyết tâm bảo vệ lá cờ Tổ quốc khẳng định chủ quyền Việt Nam tại đảo Gạc Ma trong trận chiến ngày 14/3/1988. Cụm tượng đài cao 12m (chưa tính đế), ngang 12m, bán kính 7m với 9 nhân vật tượng trưng cho các chiến sĩ hải quân.
Ngày 18/1, cụm tượng đài này đã được hội đồng nghiệm thu của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nghiệm thu.
Hiện nay, các hạng mục còn lại của khu tưởng niệm, bao gồm cả bảo tàng ngầm lịch sử Gạc Ma, đang được tiếp tục khẩn trương thi công. Ban Quản lý dự án Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma cũng đang thu thập hiện vật, tư liệu, thiết kế trưng bày hiện vật trong khu bảo tàng.
Dự kiến, khu tưởng niệm sẽ được khánh thành đúng dịp kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh liệt sĩ 27/7/2017.
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đang quy hoạch, thiết kế giai đoạn 2 của khu tưởng niệm với diện tích 2,5ha về phía biển, tạo thành một quần thể tưởng niệm các chiến sĩ Gạc Ma.
