Tại Chương trình Gặp gỡ đầu Xuân 2025 diễn ra vào cuối tháng 2 vừa qua, Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Quảng Ninh, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn (Việt Nam) và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) đã ký kết Biên bản hội đàm về tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược.
Trong đó, thống nhất các nội dung hợp tác, ký kết 29 thỏa thuận, liên quan đến các lĩnh vực: y tế, giao thông vận tải, thương mại, du lịch, quản lý lao động qua biên giới, nông nghiệp, giáo dục đào tạo, thông tin, truyền thông, giao lưu đoàn thanh niên, tổ chức chính trị - xã hội...
Ông Trần Cương, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư Đảng ủy, Chủ nhiệm Ủy ban thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) cũng đã bày tỏ kỳ vọng về dự án kết nối tuyến đường sắt hai nước Trung - Việt. Ông cho rằng, việc thông tuyến càng nhanh, càng sớm, thì càng thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại và giao lưu nhân văn giữa hai nước.
Đặc biệt, trong cuộc hội kiến giữa Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh và Bí thư Khu ủy Khu tự trị Dân tộc Choang Quảng Tây, hai bên đã thống nhất tăng cường hợp tác phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là thúc đẩy hợp tác xây dựng tuyến đường sắt Hải Phòng - Quảng Ninh - Móng Cái.
Theo đó, dự án tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái có chiều dài khoảng 187km, là tuyến đường sắt điện khí hóa, khổ 1.435 mm, vận tải hành khách và hàng hóa, tốc độ tàu khách 160km/giờ, tàu hàng khoảng 120km/giờ, tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 7 tỷ USD. Điểm đầu tuyến tại ga Nam Đình Vũ (phường Hải An, TP Hải Phòng), điểm cuối tại điểm nối ray gần khu vực cầu Bắc Luân (TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh). Tuyến kết nối các tỉnh ven biển phía Bắc và kết nối liên vận quốc tế với Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái.
Được biết, Bộ Xây dựng (trước đó là Bộ Giao thông Vận tải) đã giao Cục Đường sắt Việt Nam phối hợp phía Trung Quốc triển khai nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết, hoàn thành năm 2025, làm cơ sở đánh giá tính khả thi, xác định lộ trình đầu tư.
Tại phiên họp lần thứ 16 Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc (tháng 12/2024), hai bên đã trao Thỏa thuận giữa hai Chính phủ về hợp tác xây dựng 3 tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn (Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Lạng Sơn - Hà Nội, Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái).
Đối với tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, Quảng Ninh rất nỗ lực triển khai các nhiệm vụ liên quan để dự án sớm được triển khai. Ngày 3/3 vừa qua, Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh cũng yêu cầu các cơ quan liên quan tích cực báo cáo cơ quan Trung ương sớm triển khai lập Quy hoạch tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Hải Phòng – Hạ Long - Móng Cái, cùng tuyến đường sắt quốc gia Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Được biết, từ năm 2023, tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Trung Quốc nối thẳng tới biên giới Việt - Trung, đã vận hành, rút ngắn thời gian di chuyển giữa Phòng Thành Cảng và Đông Hưng từ 60 phút xuống còn 20 phút. Dự kiến, tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái được hoàn thành sẽ kết nối thẳng vào mạng lưới đường sắt cao tốc dài 42.000km của đất nước tỷ dân, tạo nên hành lang hạ tầng xuyên biên giới.
Trong tương lai, tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái kết nối với Trung Quốc sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hơn hợp tác kinh tế, thương mại và giao lưu nhân văn giữa Quảng Ninh - Quảng Tây nói riêng và hai nước Việt Nam - Trung Quốc nói chung.