Lần đầu tiên người dân tự biết cách đo mức độ hấp thụ carbon từ các loài cây khác nhau trong rừng ngập mặn, tạo ra nền móng cơ bản mang tính khoa học để Cục Lâm nghiệp đưa ra hướng dẫn cách đo carbon trong rừng ngập mặn cho toàn quốc.
Với sự tham gia tích cực của cộng đồng, số vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp giảm đáng kể trong khi thu nhập bình quân của các hộ gia đình dựa vào sinh kế liên quan đến rừng ngập mặn tăng rõ rệt. Đây là những kết quả nổi bật được chia sẻ tại lễ tổng kết dự án “Tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu (BĐKH) của cộng đồng ven biển thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long - giai đoạn 1” diễn ra tại thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng.
Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu với BĐKH của cộng đồng ven biển thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long – giai đoạn 1” (gọi tắt là B4) được Bộ Bảo vệ Khí hậu, Môi trường và Sáng tạo của Cộng hòa Áo (BMK) thông qua Tổ chức Bánh mỳ cho Thế giới cùng ActionAid Quốc tế tại Việt Nam (ActionAid) đồng tài trợ.
Đơn vị thực hiện là Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) và UBND thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng.
Dự án hướng tới việc giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, nâng cao khả năng chống chịu và thích ứng của các cộng đồng ven biển tại Sóc Trăng.
Sau 2,5 năm thực hiện dự án (từ tháng 6/2022 đến tháng 11/2024), đã có 105 ha rừng ngập mặn được trồng và cải tạo mới với tỷ lệ sống của cây trồng mới rất cao - đạt 95%; tỷ lệ hấp thu các-bon của cây rừng tăng 22,8%; 1.400 hộ gia đình đã được tiếp cận rừng ngập mặn hợp pháp và ngắn hạn 1 năm để bảo vệ rừng và phát triển sinh kế dưới rừng, nhờ đó, thu nhập trung bình tăng 40%; số vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp giảm 85,7% .
Ở cấp quốc gia, dự án đã phối hợp với Viện Sinh thái rừng và Môi trường, trường Đại học Lâm nghiệp trong việc xây dựng phương pháp đo đếm carbon rừng ngập mặn. Trong đó, cộng đồng đóng vai trò quan trọng trọng trong giám sát mức độ phát triển của cây rừng và cập nhật dữ liệu đầu vào cho quá trình tính toán hấp thụ carbon, biến một công việc tưởng chừng khó khăn chỉ có các nhà khoa học mới làm được thành công việc mà mỗi người dân đều có thể làm tốt và làm chủ được quá trình này.
Từ nghiên cứu của dự án, Cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) đã xây dựng và ban hành hướng dẫn kỹ thuật điều tra, đo đếm carbon rừng ngập mặn theo Quyết định số 316/QĐ-LN-SXLN ngày 29/10/2024. Đây là hướng dẫn chuyên môn đầu tiên về lĩnh vực này được ban hành và áp dụng trên phạm vi toàn quốc.
Phát biểu tại lễ tổng kết dự án, ông Trần Văn Khiêm - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng nhấn mạnh: “Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động mạnh mẽ đến đời sống của người dân, đặc biệt là các cộng đồng ven biển, dự án này không chỉ có ý nghĩa về mặt khoa học mà còn mang lại những lợi ích thiết thực về sinh kế, xã hội và môi trường, hướng tới phát triển bền vững”.
Chia sẻ về quá trình tham gia dự án ngay từ những ngày đầu, chị Kim Thị Điệp, phụ nữ Khmer, thành viên Tổ bảo vệ rừng ấp Trà Sết, xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu, Sóc Trăng cho biết: “Ban đầu, mình tham gia trồng rừng ngập mặn, sau thấy mọi người đo carbon, mình thích quá nên cũng xin tham gia, vậy là vừa trồng rừng, vừa đo carbon rừng. Muốn đo được phải làm rất nhiều bước, đo nhiều lớp, nhưng rất thích. Bà con ở đây ai cũng rất mừng khi người dân ven biển có thể tự đo đếm được carbon, lại có tiềm năng bán tín chỉ carbon rừng ra thế giới”.
