Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong tuyên truyền, vận động bầu cử

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết, Thông tư số 21/2025/TT-BNV ngày 12/10/2025 của Bộ Nội vụ về hướng dẫn nghiệp vụ công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 gồm 6 chương, 35 điều, tăng 2 chương so với thông tư hướng dẫn bầu cử nhiệm kỳ 2021-2026.

Thông tư hướng dẫn việc thành lập, cơ cấu, thành phần, nhiệm vụ, quyền hạn, nguyên tắc hoạt động của: Ủy ban Bầu cử, Ban Bầu cử, Tổ bầu cử theo quy định của pháp luật.

Thông tư cũng quy định việc thành lập Tổ bầu cử tại các đơn vị hành chính đặc thù có dân số thường trú dưới 1.000 người, bảo đảm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương.

Theo Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình, việc lập, niêm yết, rà soát, cập nhật danh sách cử tri và phát thẻ cử tri (Chương III) là chương mới. Trong đó, thông tư quy định thẩm quyền, nguyên tắc, trình tự lập và niêm yết danh sách cử tri; xử lý các tình huống đặc thù, như: Người tạm trú, di cư tự do; người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự. Đặc biệt là tích hợp Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sử dụng VNeID trong lập và rà soát danh sách cử tri.

Về công tác chuẩn bị trước ngày bầu cử của Tổ bầu cử (Chương IV) của Thông tư cũng hướng dẫn cụ thể về việc trang trí khu vực bỏ phiếu; bố trí trong và ngoài phòng bỏ phiếu; chuẩn bị hòm phiếu chính, hòm phiếu phụ, phiếu bầu, con dấu, biểu mẫu; phân công nhiệm vụ cho từng thành viên Tổ bầu cử; bảo vệ, niêm phong và giao nhận tài liệu và thông tin tuyên truyền về ngày bầu cử, danh sách và tiểu sử người ứng cử cũng được quy định đầy đủ.

Về các công việc trong ngày bầu cử của Tổ bầu cử (Chương V), thông tư hướng dẫn chi tiết về việc tổ chức khai mạc, tổ chức bỏ phiếu, kết thúc bỏ phiếu, kiểm phiếu.

Thông tư cũng kế thừa, tích hợp các hướng dẫn nghiệp vụ của Hội đồng Bầu cử quốc gia trong bầu cử năm 2021, bổ sung các nội dung xử lý tình huống: Bầu cử trong khu vực phong tỏa; khu vực bị thiên tai, hỏa hoạn; lực lượng vũ trang, người lao động làm việc trên biển, giàn khoan; tổ chức bỏ phiếu sớm; quy định về kiểm phiếu, tính phiếu và ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong cập nhật kết quả bầu cử.

Về một số điểm cần lưu ý trong ngày bầu cử (Điều 23) quy định rõ 10 điểm cần lưu ý. Trong đó, cử tri có quyền quay phim, chụp hình ở phía ngoài phòng bỏ phiếu trong quá trình mình tham gia thực hiện quyền bỏ phiếu bầu cử, nhưng phải bảo đảm được thực hiện một cách có thiện chí, không được làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của Tổ bầu cử.

Theo đồng chí Đỗ Thanh Bình, khác với công tác bầu cử của các đơn vị trước đây, Thông tư hướng dẫn nghiệp vụ công tác bầu cử theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp là tỉnh và xã. Vì vậy, các địa phương cần rà soát toàn bộ các công việc liên quan đến nghiệp vụ bầu cử, từ thành lập tổ chức phụ trách bầu cử, phân công phối hợp với các cơ quan, tổ chức, đơn vị, đến chuẩn bị các trang thiết bị, tài liệu để bảo đảm thống nhất, đồng bộ với mô hình chính quyền hai cấp và theo hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền.

Thông tư có nhiều nội dung mới mang tính đột phá trong ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số vào thực hiện công tác bầu cử. “Tuy nhiên, việc ứng dụng cần thực hiện thận trọng, bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật về bầu cử và bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin về kiểm phiếu, kết quả bầu cử”, đồng chí Đỗ Thanh Bình nhấn mạnh.

Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình đề nghị các địa phương lưu ý một số vấn đề như sau: Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong tuyên truyền, vận động bầu cử; trong lập, cập nhật, niêm yết danh sách cử tri; in thẻ cử tri; theo dõi tiến độ cử tri đi bầu; hỗ trợ kiểm phiếu, tổng hợp kết quả… bảo đảm chính xác, an toàn, bảo mật thông tin, phù hợp với quy định của pháp luật.

Trước khi áp dụng các ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong nghiệp vụ công tác bầu cử, các địa phương phải xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể; bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn dữ liệu; có vận hành thử và kiểm tra thông suốt.

Đẩy mạnh công tác tập huấn trực tiếp - trực tuyến và kết nối trực tuyến cho các tổ chức phụ trách bầu cử, đặc biệt là các thành viên của tổ bầu cử, vì đây là lực lượng trực tiếp tác nghiệp trong ngày bầu cử, rất quan trọng. Trong đó, tăng cường tập huấn, nhất là khi ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong nghiệp vụ bầu cử.

Căn cứ quy định của Luật Bầu cử và quy định của Thông tư này, người đứng đầu các tổ chức phụ trách bầu cử phân công nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể đối với từng thành viên của tổ chức phụ trách bầu cử cấp mình. Trong đó, UBND các cấp, các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương, Sở Nội vụ và Phòng Văn hóa - Xã hội cấp xã chịu trách nhiệm thực hiện Thông tư này.