Quá trình đô thị hóa tại Việt Nam đang diễn ra nhanh chóng và liên quan trực tiếp đến phát triển công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Hiện nay, dân số đô thị của Việt Nam đạt khoảng 35,7% và ước tính đến năm 2020 có khoảng 40% dân số Việt Nam sống trong các khu vực đô thị. Kết quả là không gian các đô thị được mở rộng một cách mạnh mẽ trên khắp cả nước. Trong những năm gần đây tỷ lệ trung bình tăng trưởng kinh tế hằng năm tại các khu vực đô thị luôn đạt 12% đến 15%, gấp 1,5 đến 2 lần tỷ lệ tăng trưởng bình quân kinh tế cả nước. Đặc biệt là tốc độ tăng trưởng cao tại hai trung tâm đô thị lớn nhất là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Quá trình này dự tính sẽ còn tiếp tục tăng mạnh và tạo ra nhu cầu về quản lý phát triển đô thị ngày càng tăng cao.
Ảnh minh họa. Nguồn Internet.
|
Trong bối cảnh đó, Bộ Xây dựng cho rằng cần thiết phải xây dựng một Chiến lược như một công cụ chính quản lý và hướng dẫn phát triển đô thị tại cả hai cấp độ trung ương và địa phương và qua đó cung cấp các chính sách cơ sở nhằm huy động nguồn lực cho phát triển hiệu quả hơn nữa hệ thống đô thị quốc gia. Phạm vi của Dự án được trải rộng từ các nội dung nhằm hoàn thiện khung thể chế, chính sách về quy hoạch, đầu tư phát triển đô thị đến đào tạo, nâng cao năng lực quản lý nhà nước tại các địa phương về lĩnh vực phát triển đô thị.
NUDS là một công cụ để Chính phủ kiểm soát công tác phát triển đô thị và đặt nền móng cơ sở mang tính nghiên cứu phục vụ các quyết định về phát triển đô thị trong tương lai. Ngoài ra, các nội dung trong chiến lược cũng sẽ cung cấp các hướng dẫn cho các nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế tiếp cận các cơ hội đầu tư trong đô thị cũng như các thông tin về nhu cầu thực tế. Trong giai đoạn 1, Dự án sẽ thực hiện rà soát, cập nhật, bổ sung dữ liệu đô thị, phân tích thực trạng phát triển đô thị cả nước, phân tích khung chính sách, pháp lý về phát triển đô thị, nghiên cứu đưa ra các mục tiêu chính làm cơ sở cho việc xây dựng NUDS giai đoạn tiếp theo.
Ông Ajay Suri - cố vấn Vùng liên minh các đô thị đánh giá đầu ra của Chiến lược là rất quan trọng, do vậy cần phải xem xét thực tại phát triển đô thị như thế nào để có định hướng, nhìn rõ điểm yếu, điểm mạnh. Cần có sự tham dự của các tỉnh để có định hướng phát triển chung. Chiến lược cần phải hoàn thiện nhiệm vụ quan trọng, tạo đòn bẩy từ chính sách trung ương và phương thức triển khai của các địa phương. Đầu ra của Chiến lược chính là công cụ để thực hiện các dự án tốt hơn.
Trong 10 năm gần đây, đô thị của Việt Nam không chỉ phát triển về quy mô mà còn nâng cao về chất lượng rất nhanh chóng - bà Nguyễn Thị Hà Anh, Phó Cục trưởng Cục phát triển đô thị đánh giá. Bà Hà Anh phân tích, nhu cầu phát triển đô thị tại các địa phương là rất lớn đang tạo ra những áp lực. Một số bất cập về hạ tầng, dịch vụ xã hội, đặc biệt là việc ứng phó với các thách thức về biến đổi khí hậu, kiểm soát tài nguyên còn hạn chế. Các tồn tại trong phát triển đô thị do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là sự thiếu vắng các kế hoạch hành động phù hợp để đạt được các mục tiêu phát triển quốc gia do Nhà nước đặt ra.
Bên cạnh đó, cũng chưa có cơ chế hiệu quả để huy động và điều phối các nguồn lực phục vụ công tác đầu tư phát triển đô thị tại các địa phương. Chính bởi vậy cần thiết phải xây dựng NUDS như một công cụ chính để thúc đẩy phát triển đô thị tại cả hai cấp độ trung ương và địa phương, qua đó cung cấp các chương trình đầu tư cụ thể nhằm huy động nguồn lực cho phát triển hiệu quả hơn nữa hệ thống đô thị quốc gia.
