Kinhtedothi - Nằm trên phố Hàm Long, thuộc phường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm tấp nập, ngôi nhà số 5D - địa chỉ lịch sử, nơi thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên ở Việt Nam tại Hà Nội nhìn thật giản dị với thiết kế một tầng, mái lợp ngói ta, một bên giáp nhà số 5C, một bên là ngõ nhỏ thông sang phố Lê Văn Hưu.
Nằm trên phố Hàm Long, thuộc phường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm tấp nập, ngôi nhà số 5D - địa chỉ lịch sử, nơi thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên ở Việt Nam tại Hà Nội nhìn thật giản dị với thiết kế một tầng, mái lợp ngói ta, một bên giáp nhà số 5C, một bên là ngõ nhỏ thông sang phố Lê Văn Hưu. Nhờ địa thế này đã giúp các chiến sĩ cách mạng ra vào, hoạt động an toàn hơn trong những ngày đầu cách mạng.
Dẫn chúng tôi đi thăm di tích này, chị Hoàng Thúy Hạnh (cán bộ Ban quản lý di tích và danh thắng Hà Nội) cho biết: Nhân dịp kỷ niệm 85 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, nhà 5D Hàm Long cũng được bố trí, nâng cấp để di tích vừa giữ được những yếu tố truyền thống, lịch sử, lại vừa sinh động, hấp dẫn khách tham quan. Chính giữa phòng trưng bày là bức tranh của họa sĩ Phan Kế An mô tả buổi họp để đi đến thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên. Xung quanh là các hiện vật, bút tích của các nhà cách mạng tiền bối theo 3 chủ đề về bối cảnh lịch sử; quá trình hình thành và ảnh hưởng của nhóm Cộng sản đầu tiên; sự kiện thành lập Đảng Cộng sản. Đặc biệt tại đây, lá cờ của tổ chức Đông Dương Cộng sản Đảng cùng hai cuốn hồi ký của đồng chí Trần Văn Cung và Trịnh Đình Cửu được trưng bày trang trọng.
Chị Hoàng Thúy Hạnh cho biết thêm, bên cạnh việc chỉnh trang, đơn vị đã thay đổi cách tiếp cận để quảng bá tốt hơn cho di tích. Đó là cùng chi bộ đường phố, các trường học thường xuyên tổ chức những buổi tham quan, ôn lại truyền thống, lịch sử; phối hợp với một số cơ quan tổ chức kết nạp đảng viên mới ngay tại di tích, đảm bảo vừa trang trọng, vừa ý nghĩa. Điều đáng mừng, di tích 5D Hàm Long cũng nhận được sự quan tâm của nhiều bạn trẻ, trong đó có cả những sinh viên từ trong miền Nam ra, tìm đến để biết rõ hơn về quá trình hình thành Chi bộ Cộng sản đầu tiên tại Việt Nam.
Lật giở lại lịch sử, từ cuối năm 1928, phong trào đấu tranh của công nhân ngày càng lên cao, sự giác ngộ giai cấp của hội viên và quần chúng được nâng cao, xu hướng cộng sản chủ nghĩa ngày càng rõ rệt. Trước tình hình đó, Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội không còn đủ khả năng lãnh đạo, cần phải có một tổ chức chặt chẽ hơn, có cương lĩnh rõ ràng, có phương pháp hoạt động đúng đắn với cơ sở quần chúng rộng rãi hơn, mới có thể đáp ứng được những đòi hỏi của phong trào, lãnh đạo phong trào đi lên theo con đường cách mạng vô sản.
Sự phát triển của phong trào cách mạng theo khuynh hướng cách mạng vô sản đã xuất hiện nhu cầu có tổ chức lãnh đạo cao hơn Thanh niên là Đảng Cộng sản. Những thanh niên tiên tiến trong Kỳ bộ Thanh niên Bắc Kỳ sớm ý thức được điều đó, đã họp nhau tại nhà số 5D Hàm Long, Hà Nội để thành lập Chi bộ Cộng sản, chuẩn bị thành lập Đảng Cộng sản ở Việt Nam. Cuộc họp diễn ra cuối tháng 3/1929, gồm có các đồng chí: Trần Văn Cung, Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh, Trịnh Đình Cửu, Đỗ Ngọc Du cùng Kim Tôn và Dương Hạc Đính, tuyên bố thành lập Chi bộ Cộng sản. Chi bộ đã đề ra một số nhiệm vụ trước hết là tiến tới thành lập Đảng Cộng sản, việc phát triển tổ chức công hội, nông hội, việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin.
Sau cuộc họp, đồng chí Trần Văn Cung (bí danh Quốc Anh) được cử làm Bí thư, hai vợ chồng ông được bố trí ở tạm căn nhà 5D Hàm Long. Hàng ngày, đồng chí Trần Văn Cung vẫn đi làm ở nhà máy, còn vợ ông ở nhà nội trợ. Những đồ đạc thường dùng của vợ chồng đồng chí Trần Văn Cung thời còn ở ngôi nhà 5D Hàm Long như bộ tràng kỉ, một cái hòm hai đáy dùng để cất giấu tài liệu, bộ ấm chén, đèn dầu, chiếc ấm, giỏ đựng cơm của đồng chí Ngô Gia Tự... hiện đã trở thành những kỷ vật vô giá, giúp người Việt Nam cũng như bạn bè quốc tế hiểu hơn về hình ảnh của các đảng viên Cộng sản đầu tiên làm việc tại đây.
Sự ra đời của Chi bộ Cộng sản đầu tiên ở Việt Nam tại Hà Nội tháng 3/1929 là một thắng lợi quan trọng của tư tưởng vô sản trong cuộc đấu tranh với tư tưởng phi vô sản và các xu hướng quốc gia khác, mở ra quá trình trực tiếp thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930, dẫn dắt đất nước ta đến những chiến thắng thần thánh trên con đường giành độc lập, tự do.
Bên trong phòng trưng bày tại 5D Hàm Long.
|
