Tháo gỡ điểm nghẽn, Đà Nẵng tăng tốc giải ngân

Rào cản về cơ chế vận hành

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Thăng Bình, hiện vẫn chưa có văn bản về việc giao nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền của cấp quyết định đầu tư đối với các chương trình, dự án đầu tư công đã được UBND cấp huyện quyết định đầu tư theo quy định tại khoản 4 Điều 38 Luật Đầu tư công trước ngày 1/7/2025 nên các dự án chưa thể triển khai thực hiện.

Chưa kể, nguồn kinh phí hoạt động của đơn vị khu vực Thăng Bình tiếp tục gặp khó khăn. Hiện nguồn chi phí này lại phụ thuộc lớn vào danh mục đầu tư công do UBND huyện Thăng Bình cũ bố trí hàng năm. Nhưng trong những năm gần đây, nguồn vốn đầu tư công giao cho đơn vị và đại diện làm chủ đầu tư rất ít và các công trình đã phê duyệt trong kế hoạch năm 2025 đều tạm dừng nên không thể cân đối chi phí.

Một số dự án còn vướng mắc mặt bằng nên chưa thể triển khai thi công. Các dự án của huyện cũ quyết định đầu tư đang triển khai dở dang, chưa bố trí đủ vốn.

Đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Hội An cho rằng cần sớm ban hành quy chế tổ chức hoạt động để làm cơ sở triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao. Đơn cử, việc phê duyệt giá đất cụ thể trên địa bàn vẫn chưa có hướng dẫn giao cho đơn vị nào thực hiện, nên việc phê duyệt giải phóng mặt bằng không thực hiện được, ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án.

Các dự án trên địa bàn còn bị ảnh hưởng bởi giá nguyên vật liệu tăng mạnh so với giá dự thầu ban đầu, đặc biệt tình trạng khan hiếm nguồn cung để thi công. Trong đó, nguồn cát và đất đắp đang thiếu trầm trọng, không đảm bảo để đáp ứng nhu cầu triển khai cho các dự án. Hiện các dự án của khu vực Hội An đang thiếu khoảng 10.000m3 đất đắp.

Đối với các dự án đã thực hiện xong thủ tục phê duyệt đầu tư, phê duyệt dự án và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, đề nghị TP Đà Nẵng tiếp tục bố trí vốn và hướng dẫn trình tự, thủ tục tiếp theo để khu vực tiếp tục triển khai.

Tương tự, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Tam Kỳ cho rằng các dự án mới, chưa thi công cần tách nội dung bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư thành dự án độc lập theo quy định. Khi nào thực hiện cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng thì tổ chức thi công.

Hoàn thiện cơ chế, đẩy nhanh giải ngân

Trao đổi tại cuộc họp chiều 16/7, ông Võ Văn Điềm, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam (thuộc TP Đà Nẵng) - sau đây gọi tắt là Ban QLDA - cho biết đơn vị đã tiếp nhận 17 ban quản lý dự án đầu tư xây dựng cấp huyện sau khi vận hành chính quyền hai cấp và tổ chức thành 17 ban quản lý dự án đầu tư khu vực (ban khu vực). Tuy nhiên, một số ban khu vực vẫn tiếp tục thực hiện chức năng, nhiệm vụ phát triển quỹ đất và các dịch vụ công ích khác. Các nhiệm vụ này không phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Ban QLDA.

Ông Võ Văn Điềm đề nghị UBND TP Đà Nẵng cần có hướng dẫn, phân cấp về thẩm định, phê duyệt và kiểm tra công tác nghiệm thu cho các dự án do UBND cấp tỉnh và cấp xã quyết định đầu tư; UBND TP, Sở Tài chính có hướng dẫn về quyết toán vốn các công trình trước đây do ban khu vực làm chủ đầu tư.

Để tiện hoạt động và vận hành, các dự án có quy mô nhỏ, phạm vi thực hiện dự án trên cùng một địa bàn phường, xã mới thì đề nghị TP xem xét chuyển giao nhân sự, hồ sơ liên quan để phường, xã làm chủ đầu tư. UBND phường, xã cũng có thể thành lập ban quản lý dự án trực thuộc hoặc thuê đơn vị tư vấn để tổ chức thực hiện theo đúng quy định.

Thực tế cũng cho thấy, ban khu vực phần lớn là các dự án liên quan đến công trình giao thông. Để phát huy hiệu quả về năng lực và kinh nghiệm, UBND TP có thể xem xét chuyển những dự án giao thông có quy mô lớn để Ban Quản lý dự án các công trình giao thông quản lý.

Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Nam Hưng đánh giá cao những nỗ lực của Ban QLDA trong việc tiếp nhận, sắp xếp tổ chức bộ máy trong thời gian qua. Tuy nhiên, Ban QLDA cũng còn rất nhiều việc phải làm liên quan đến cơ chế vận hành, bộ khung nhân sự và giải pháp làm sao để giải ngân đạt 100% kế hoạch.

Để làm được điều đó, ông Trần Nam Hưng giao Ban QLDA làm chủ đầu tư toàn bộ dự án, ban khu vực thực hiện chức năng quản lý dự án. Ban QLDA chịu hoàn toàn trách nhiệm trước UBND TP Đà Nẵng cũng như phụ trách khối lượng công việc của 17 ban khu vực; Ban QLDA khẩn trương kiện toàn nhân sự, tổ chức bộ máy vận hành và quy trình làm việc trước ngày 30/7.

Riêng ban khu vực phải tự chủ chi thường xuyên 100% cũng như khẩn trương đánh giá chất lượng nhân sự. Trường hợp các ban khu vực không đảm bảo điều kiện hoạt động thì có thể tính đến phương án tinh gọn hoặc sáp nhập.

Liên quan đến các dự án, Ban QLDA và ban khu vực tiếp tục triển khai công việc đã được giao, kể cả dự án khai thác quỹ đất. Các sở, ngành khẩn trương phối hợp để sớm phân bổ vốn, không để dự án gián đoạn, chậm trễ.