Thay đổi quan trọng về bồi thường đất nông nghiệp

Những điểm mới quy định trong Luật Đất đai 2024 đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người sử dụng đất, đặc biệt là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

Theo khoản 1 Điều 146 Luật Đất đai 2024: “Nhà nước bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi; trường hợp không có đất để bồi thường thì bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể".

Đây là một trong những nguyên tắc bồi thường quan trọng, khẳng định người dân sẽ được bồi thường bằng đất nông nghiệp cùng loại nếu còn quỹ đất. Trong trường hợp không còn quỹ đất để bố trí, việc bồi thường sẽ được thực hiện bằng tiền, theo giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi.

Giá đất cụ thể được xác định ra sao? Điều 153 của luật quy định: “Giá đất cụ thể được sử dụng để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tính giá trị quyền sử dụng đất để trả cho người tự nguyện trả lại đất cho Nhà nước và trong các trường hợp khác theo quy định của luật này được xác định bằng phương pháp định giá đất theo quy định của pháp luật”.

Như vậy, việc bồi thường không còn áp dụng khung giá đất cứng như trước mà căn cứ vào bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành, đảm bảo sát với giá thị trường hơn.

Ngoài tiền hoặc đất bồi thường, người dân còn được xem xét hỗ trợ nhiều khoản khác. Khoản 1 Điều 148 nêu rõ: “Nhà nước hỗ trợ người có đất thu hồi để ổn định đời sống, sản xuất, đào tạo nghề, chuyển đổi nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm và các khoản hỗ trợ khác".

Việc hỗ trợ này nhằm giúp người dân nhanh chóng ổn định cuộc sống và có điều kiện tái sản xuất. Đồng thời, khoản 4 của điều này cũng cho phép địa phương có chính sách thưởng thêm nếu người dân bàn giao đất đúng hoặc vượt tiến độ: “Trường hợp người có đất bị thu hồi bàn giao mặt bằng đúng tiến độ, vượt tiến độ thì được xem xét, hỗ trợ thêm theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh".

Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ điều kiện được bồi thường. Trường hợp người dân sử dụng đất sai mục đích, không có giấy tờ hợp pháp, không sử dụng đất liên tục trong 24 tháng mà không có lý do chính đáng, hoặc đã hết thời hạn sử dụng đất mà không làm thủ tục gia hạn thì sẽ không được bồi thường về đất. Những trường hợp này có thể được xem xét hỗ trợ chi phí đầu tư vào đất, hoa màu, nếu đáp ứng điều kiện.

Việc thay đổi chính sách bồi thường theo hướng cụ thể, minh bạch và tiệm cận giá thị trường là bước tiến lớn của Luật Đất đai 2024. Song để đảm bảo quyền lợi, người dân cần chủ động rà soát hồ sơ pháp lý về đất, thực hiện đúng quy hoạch và mục đích sử dụng.

(Theo Laodong.vn)