Điều này tạo áp lực rất lớn lên Quỹ BHXH hiện tại và ngân sách. Vậy, đâu là giải pháp để giảm gánh nặng cho Quỹ BHXH mà vẫn đảm bảo an sinh xã hội cho người dân?
Nguy cơ vỡ quỹ
Tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa VIII, rất nhiều đại biểu Quốc hội đã bày tỏ lo ngại trước tình trạng mất cân đối thu - chi của Quỹ BHXH và nguy cơ vỡ Quỹ. Đã có khá nhiều ý kiến được đưa ra nhằm giảm gánh nặng cho Quỹ BHXH như Dự thảo Luật BHXH sửa đổi vừa trình tại Kỳ họp Quốc hội vừa qua đã đề xuất kéo dài số năm làm việc của người lao động (NLĐ) trước khi được nghỉ hưu, đồng thời điều chỉnh mức lương hưu mà NLĐ nhận được khi nghỉ hưu ít hơn so với cách tính tiền lương hưu hiện hành.
Tuy nhiên, giải pháp này mới chỉ giải quyết được tình trạng mất cân đối thu - chi của Quỹ mà chưa quan tâm nhiều tới quyền lợi NLĐ. Ông Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, đa số đại biểu Quốc hội tiếp tục bày tỏ quan điểm phản đối việc tăng tuổi nghỉ hưu như tờ trình mà Ban soạn thảo Luật BHXH sửa đổi đưa ra. Giới chuyên gia cũng đồng tình cho rằng, vấn đề này chỉ có thể giải quyết được khi thực hiện đồng bộ các giải pháp bảo tồn và phát triển Quỹ BHXH, trong đó giải pháp dài hơi là mở rộng đối tượng tham gia BHXH.
Nhiều ưu điểm
Tại Hội thảo "Bảo hiểm hưu trí tự nguyện: Cơ hội cho doanh nghiệp (DN) và NLĐ" tổ chức vừa qua tại VCCI Hà Nội, các ý kiến thống nhất cho rằng, để cứu Quỹ BHXH cần có chế tài và thời gian để triển khai, nhưng ngay lúc này, việc áp dụng hình thức bảo hiểm hưu trí tự nguyện sẽ là một trong những giải pháp giảm gánh nặng cho Quỹ BHXH, tăng an sinh xã hội cho người dân. Ông Vũ Xuân Tiền - Chủ tịch HĐTV Công ty Tư vấn VFAM, Trưởng ban phản biện chính sách Hội các nhà quản trị DN Việt Nam đánh giá, bảo hiểm hưu trí tự nguyện là hình thức hỗ trợ đắc lực cho BHXH vì nó khắc phục được hạn chế của BHXH là đối tượng hạn chế và yêu cầu phải có hợp đồng lao động, thủ tục BHXH nhiêu khê và phiền hà. Thêm nữa, mức đóng BHXH bắt buộc phải theo mức lương, muốn đóng hơn cũng không được. Về lợi ích lâu dài đối với các DN sử dụng lao động, đây là biện pháp thu hút nhân tài, giữ chân NLĐ. Với các DN kinh doanh bảo hiểm, đây là thời cơ rất quan trọng để mở rộng kinh doanh, vì hành lang pháp lý cho bảo hiểm hưu trí tự nguyện cũng đã được xây dựng. Cụ thể, Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Thông tư số 115/2013/TT - BTC về việc Hướng dẫn bảo hiểm hưu trí và Quỹ hưu trí tự nguyện áp dụng đối với các DN bảo hiểm nhân thọ triển khai bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam. Đây là hành lang pháp lý quan trọng để các DN bảo hiểm Việt Nam tham gia vào thị trường khá mới mẻ này.
Ông Vũ Tiến Lộc tin tưởng, sự ra đời của loại hình bảo hiểm hưu trí tự nguyện tạo điều kiện cho mọi người dân có thể tự tham gia, đóng góp, giúp có thêm nguồn thu nhập ổn định khi đến tuổi về hưu. Bên cạnh đó, bảo hiểm hưu trí tự nguyện cũng tạo cơ hội cho các DN đa dạng hóa loại hình hoạt động, làm phong phú thêm sản phẩm bảo hiểm. Còn nói như ông Phạm Trường Giang - Phó Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ LĐTB&XH nhấn mạnh, đây là thời điểm tốt nhất để thực hiện bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bởi Việt Nam đang có cơ cấu "dân số vàng", với lực lượng lao động hơn 58% dân số. Đến năm 2020, con số này là gần 62%. Tổng thu nhập bình quân đầu người năm 2013 khoảng 2.000 USD/người/năm, cơ sở hạ tầng để thực hiện bảo hiểm hưu trí tự nguyện đã sẵn sàng với 46 công ty quản lý Quỹ, 9 ngân hàng có chức năng giám sát, các tập đoàn, DN bảo hiểm.
Tuy nhiên, sau gần một năm triển khai, bảo hiểm hưu trí tự nguyện cũng phát sinh một số vướng mắc như chỉ cho phép người sử dụng lao động được mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện tối đa 1 triệu đồng/người/tháng và được tính vào chi phí trước thuế của DN. Nhưng muốn đóng hơn, chủ DN phải lấy từ lãi của mình, khiến nhiều DN dù muốn cũng không thể mua bảo hiểm cao hơn cho NLĐ. Cùng với đó là không ít khó khăn cần tháo gỡ, trước mắt là một hành lang pháp lý phù hợp và cơ chế bảo vệ quyền lợi người tham gia loại hình bảo hiểm này.
Tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện, người lao động sẽ có thêm nguồn thu nhập khi về hưu. Ảnh: Việt Linh
|
| Lương hưu có thể sụt giảm từ 21 - 33% Tại hội nghị "Đối thoại chính sách trong sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH)" do Ủy ban về Các Vấn đề xã hội của Quốc hội tổ chức ngày 1/8, nhiều ý kiến cho rằng, việc thay đổi cách tính lương hưu như Điều 55 dự thảo Luật sửa đổi: Giữ nguyên tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa là 75%, tăng dần số năm đóng BHXH tương ứng với mức hưởng 45% mức bình quân tiền lương hàng tháng để tính lương hưu thì trung bình lương hưu của cán bộ, công chức Nhà nước sẽ sụt giảm từ 21 - 24%; lực lượng vũ trang giảm từ 22 - 33%. |
