Lễ hội Chùa Thầy năm 2023 sẽ được tổ chức thành mùa lễ hội, diễn ra từ mùng 1 tháng Giêng đến hết tháng Ba âm lịch. Trong đó chính hội là 3 ngày, từ mùng 5 – 7/3 âm lịch.
Đặc biệt, năm nay huyện phối hợp với Tập đoàn Tuần Châu khảo sát, thử nghiệm và đưa vào sử dụng hệ thống xe điện đưa, đón du khách từ bãi gửi xe của khu di tích đến các điểm thăm quan lễ phật tại khu Di tích Chùa Thầy kể từ ngày 10/02/2023. Toàn bộ số xe thí điểm được giao cho Công ty Cổ phần Du lịch Tuần Châu, xã Sài Sơn Quốc Oai thực hiện. Theo phương án được duyệt, trong giai đoạn chạy thí điểm có 2-3 xe điện sẽ đón, trả hành khách tại điểm Bãi trông giữ xe và trả, đón khách tại cổng UBND xã Sài Sơn, khoảng cách là1,5km. Tất cả các xe khách, xe du lịch, xe cá nhân của du khách buộc phải gửi tại bãi xe theo quy định, hành khách đi xe điện, hoặc đi bộ vào khu di tích.
UBND huyện yêu cầu Ban Quản lý các Di tích Quốc gia đặc biệt, Công ty Cổ phần Du lịch Tuần Châu chịu trách nhiệm quy định và tổ chức thực hiện thí điểm về thời gian hoạt động trong ngày, lộ trình tuyến đường được phép hoạt động, bảo đảm an toàn giao thông và không gây ùn tắc giao thông; lưu ý, loại xe điện trên khi tham phải tuân thủ các quy định của pháp luật về giao thông đường bộ.
Sau thí điểm một tháng, yêu cầu các đơn vị đánh giá kết quả đạt được, ưu điểm, hạn chế, khó khăn cũng như những đề xuất, giải pháp, kiến nghị, gửi UBND huyện trước ngày 10/3/2023 để kịp thời báo cáo TP.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Hoàng Nguyên Ưng – Trưởng Ban tổ chức lễ hội chùa Thầy năm 2023, việc đưa dịch vụ xe điện vào hoạt động là giải pháp góp phần tạo quy củ, nền nếp, gìn giữ sự tôn nghiêm trong khu di tích tâm linh, hạn chế ô nhiễm khói bụi, tiếng ồn, đảm bảo an toàn giao thông. Sau gần 10 ngày vận hành thử nghiệm cho thấy du khách rất hào hứng với việc di chuyển bằng phương tiện này.
Cũng theo ông Hoàng Nguyên Ưng, để đảm bảo cho mùa lễ hội Chùa Thầy năm 2023 diễn ra an toàn - văn minh- thân thiện, thu hút được đông đảo khác du lịch đến tham quan vãn cảnh, huyện Quốc Oai đã xây dựng kế hoạch tổ chức lễ hội chùa Thầy năm 2023 nhằm bảo lưu các giá trị lịch sử, lễ hội truyền thống, bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị nơi thờ tự, giữ gìn di sản văn hóa truyền thống, từng bước khai thác những tiềm năng và giá trị văn hóa nghệ thuật của quần thể khu di tích quốc gia đặc biệt chùa Thầy theo hướng phát triển du lịch tâm linh.
Huyện tích cực tu bổ cải tạo, chỉnh trang Khu di tích Quốc gia đặc biệt chùa Thầy, hoàn thành dự án tu sửa cấp thiết đối với Quán Tam xã thôn Sài Khê; dự án tu sửa cấp thiết Thủy đình (Nhà Tám Mái), Chùa Hoàng Kim thuộc quần thể khu vực núi Động Hoàng Xá. Tu sửa, lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, vệ sinh môi trường tại Nhà lưu niệm Bác Hồ khu vực Chùa Một mái và khu vực Nhà truyền thống Sài Sơn. Khảo sát thiết kế hệ thống pano cỡ lớn giới thiệu toàn cảnh và các điểm trong khu Chùa Thầy và Tuần Châu; thiết kế mẫu Ô đồng bộ phục vụ các hộ kinh doanh trong khu vực được bố trí.
Hoàn thành lắp đặt, thay thế hệ thống chiếu sáng, đèn trang trí tại khu nhà lưu niệm Bác Hồ và khu Nhà truyền thống Sài Sơn; hoàn thành sửa chữa nền tầng 2 nhà truyền thống. Phối hợp khảo sát lắp đặt hệ thống chiếu sáng, đèn hắt, đèn trang trí quanh khu vực Hồ Long Trì, Sân Chùa cả, Thủy Đình, khu động Hoàng Xá và Đình So. Tích cực tuyên truyền vận động các hộ bán hàng bên phía chân núi đã tháo rỡ toàn bộ lều, bạt bàn hàng ngăn nắp đảm bảo mỹ quan khu vực Chùa Thầy.
Ban Tổ chức Lễ hội cũng đã bố trí 1 bãi đỗ xe chính cho du khách đến lễ hội. Lực lượng an ninh trật tự thường xuyên túc trực, nhắc nhở mọi người giữ gìn vệ sinh môi trường, phòng, chống dịch Covid-19, cũng như ứng xử văn minh trong không gian di sản.
Ban Quản lý Lễ hội chùa Thầy cũng đặc biệt chú trọng đến việc quảng bá, lan tỏa hình ảnh du lịch di sản thân thiện, mến khách đến với đông đảo khách thập phương. Giá vé và các loại dịch vụ được niêm yết công khai.
Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở đội ngũ hướng dẫn viên tuân thủ các quy định như: đeo thẻ hướng dẫn, nghiêm cấm việc tranh giành khách, chèo kéo bán đồ lưu niệm... Các hoạt động phát huy giá trị di tích chùa Thầy sẽ được gắn kết với khu du lịch Tuần Châu, đình So... tạo thành chuỗi điểm đến hấp dẫn trên địa bàn huyện Quốc Oai.
Chùa Thầy tên chữ là Thiên Phúc Tự, thuộc địa phận xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội. Chùa Thầy là di tích có từ thời Lý, gắn liền với cuộc đời tu hành của Thiền sư Từ Đạo Hạnh. Chùa được xây dựng từ thời Lý, đến nay đã trên nghìn năm tuổi. Quần thể di tích và danh thắng chùa Thầy nổi tiếng với nhiều điểm tham quan nhưng giá trị kiến trúc nổi bật nhất nằm ở ba tòa của chùa Cả với những dấu ấn đặc trưng của kiến trúc thế kỷ XVII. Đặc biệt, tại gian giữa của tòa Điện Thánh (chùa Thượng) còn lưu giữ được 3 pho tượng Đức phật A Di Đà tam tôn bằng gỗ mít, được coi là ba pho tượng đẹp vào bậc nhất nước ta vào thời nhà Lê (thế kỷ 16 để lại). Chùa Thầy được Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt năm 2014, 3 pho tượng Đức Phật A Di đà tam tôn được công nhận là bảo vật Quốc gia vào năm 2015.