Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ vừa đề xuất Ankara tìm cách phá bỏ hoặc gửi trả hệ thống S-400 được Nga bàn giao để tránh bị cấm vận.
"Vẫn có khả năng để Thổ Nhĩ Kỳ trở lại bàn đối thoại. Ankara hiểu rằng họ phải phá hủy, gửi trả hoặc tìm cách từ bỏ hệ thống phòng không S-400 để điều này không diễn ra", một quan chức giấu tên trong Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 21/11 cho biết.
Quan chức này khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ vẫn có nguy cơ chịu trừng phạt theo Đạo luật Chống đối thủ của Mỹ Thông qua Lệnh Cấm vận (CAATSA), kêu gọi Ankara từ bỏ tên lửa S-400 để hàn gắn quan hệ với Washington.
Thổ Nhĩ Kỳ và Nga ký thỏa thuận mua hệ thống phòng không S-400 trị giá 2,5 tỷ USD vào tháng 12/2017. Mỹ nhiều lần phản đối hợp đồng này với lý do S-400 không tương thích với các hệ thống phòng thủ của NATO và đe dọa tới tiêm kích tàng hình F-35.
Hiện Nga đã bàn giao cho Thổ Nhĩ Kỳ hai hệ thống S-400 hoàn chỉnh, trong đó tổ hợp đầu tiên được chuyển tới căn cứ Murted.
Quyết định này khiến Washington gạt Ankara khỏi chương trình siêu tiêm kích F-35, từ chối bàn giao 105 máy bay F-35A nước này đã đặt mua và loại bỏ các tập đoàn quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ khỏi dây chuyền sản xuất dòng tiêm kích tàng hình thế hệ 5 để đáp trả.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn kiên định với thỏa thuận mua S-400 của Nga. Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar ngày 21/11 tuyên bố nước này sẽ kích hoạt và sử dụng các hệ thống phòng không mà họ đã mua theo hợp đồng ký kết vào năm 2017 với Nga.
“S-400 sẽ được đưa vào nhiệm vụ trực chiến. Hiện các quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ đang được huấn luyện về việc sử dụng S-400. Sau khi kết thúc, kế hoạch sử dụng S-400 sẽ bắt đầu. Đừng ai nghi ngờ về điều đó”, Bộ trưởng Akar nhấn mạnh.
“Chúng tôi đang nghiên cứu khả năng tương thích của F-35 và S-400. Tôi hy vọng những nỗ lực này sẽ mang lại kết quả tích cực. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không từ bỏ vũ khí này để sử dụng vũ khí kia. Nếu ngay cả khi các hệ thống của Nga không thể hoạt động song song với F-35, chúng tôi sẽ tìm ra cách thức giải quyết vấn đề này”, ông Akar khẳng định./.
