Reuters dẫn nguồn tin Lầu Năm Góc hôm 1/4 cho biết, Mỹ đã tạm dừng giao một số thiết bị liên quan đến máy bay chiến đấu tàng hình F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ, đánh dấu hành động cứng rắn đầu tiên của nước này nhằm ngăn chặn kế hoạch mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 Nga của đồng minh NATO.
Động thái này từng được đồn thổi hồi tháng 3 năm nay, khi một quan chức giấu tên của Bộ Quốc phòng Mỹ nói với Reuters rằng Washington có thể giữ lại lô hàng thiết bị huấn luyện và tất cả các lô hàng tiếp theo của các tài liệu liên quan đến F-35, thay vì gửi cho Ankara để thể hiện tín hiệu nghiêm túc rằng Mỹ lo ngại khả năng radar trên hệ thống S-400 có thể học cách phát hiện và theo dõi máy bay phản lực khiến nó không thể tránh được vũ khí Nga, một khi các thành viên NATO sở hữu những thiết bị quân sự "không tương thích".
Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ hiện vẫn chưa đưa ra bình luận gì, trong khi Ankara trước đó khẳng định họ sẽ nhận S-400 vào tháng 7 tới.
Đáng nói, trong một nỗ lực thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ kế hoạch mua S-400 Nga, Mỹ đã giảm giá hệ thống phòng thủ tên lửa tối tân Patriot của mình trong một thỏa thuận - đã hết hạn vào cuối tháng 3 - với Thổ Nhĩ Kỳ. Chính quyền Tổng thống Tayyip Erdogan đã thể hiện sự quan tâm đến hệ thống Patriot nhưng quyết không "trả giá" bằng việc từ bỏ S-400.
Theo Reuters, Thổ Nhĩ Kỳ đã tham gia với các nhà đàm phán Mỹ trong những ngày gần đây về việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa được sản xuất bởi Raytheon Co. của Mỹ, trong khi Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar mới đây xác nhận vẫn đang tiếp tục huấn luyện với F-35 tại một căn cứ không quân ở Arizona, khi dự kiến chính thức sử dụng dòng phản lực có giá 90 triệu USD/chiếc này vào tháng 11 tới.
Sự bất đồng về F-35 là tranh chấp mới nhất trong loạỡiung đột ngoại giao giữa Washington - Ankara, bao gồm cả yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Mỹ về việc dẫn độ giáo sĩ Hồi giáo Fethullah Gulen hay những khác biệt trong chính sách Trung Đông, chiến tranh ở Syria và trừng phạt Iran. Quyết định mới của Mỹ về F-35 dự báo cũng sẽ làm phức tạp chuyến thăm của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu tới Washington tuần này cho Hội nghị thượng đỉnh NATO.
