Thông qua "cẩm nang" hướng dẫn nâng cao hiệu quả, hiệu lực giám sát của HĐND
Hướng dẫn 5 nhóm vấn đề chính
Dự thảo Nghị quyết hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND tập trung hướng dẫn 5 nhóm vấn đề chính gồm: Chương trình giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các ban của HĐND; hoạt động chất vấn tại kỳ họp của HĐND, hoạt động chất vấn và giải trình tại phiên họp của Thường trực HĐND; giám sát chuyên đề của HĐND, các ban của HĐND; hoạt động giám sát của Tổ đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp huyện và giám sát của đại biểu HĐND; xem xét việc thực hiện các kiến nghị, kết luận sau giám sát, chất vấn, giải trình.
Cơ quan soạn thảo xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với 5 nội dung về: Hoạt động giám sát của HĐND ở những địa phương đang thực hiện và thí điểm thực hiện mô hình chính quyền đô thị; công tác tham mưu, phục vụ hoạt động giám sát của các ban HĐND; hoạt động giám sát chuyên đề của các ban HĐND cấp xã; xác định tính pháp lý của văn bản của Tổ đại biểu HĐND; trách nhiệm thực hiện các kiến nghị trong nghị quyết và kết luận sau giám sát, chất vấn, giải trình.
Báo cáo ý kiến về Dự thảo Nghị quyết tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, đa số ý kiến cho rằng, không cần thiết phải quy định cụ thể về hoạt động giám sát của HĐND ở những địa phương đang thực hiện và thí điểm thực hiện mô hình chính quyền đô thị.
Theo Dự thảo, để giải quyết các bất cập về triển khai hoạt động giám sát chuyên đề của các ban HĐND cấp xã, Ban Soạn thảo Dự kiến quy định theo hướng hoạt động giám sát chuyên đề của các ban HĐND cấp xã được lồng ghép trong hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND, Thường trực HĐND cấp xã.
Tổng Thư ký Quốc hội cho rằng, tờ trình đã nêu bất cập, khó khăn, lúng túng trong việc triển khai hoạt động giám sát chuyên đề của các ban HĐND cấp xã là do số lượng thành viên tham gia ban HĐND cấp xã ít, HĐND cấp xã không có công chức chuyên trách giúp việc nên cần có biện pháp hoặc hướng dẫn phù hợp mà không nên hướng dẫn thực hiện khác luật.
Đối với trách nhiệm thực hiện các nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát, chất vấn, giải trình và các điều kiện bảo đảm để nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND, Tổng Thư ký Quốc hội cho rằng, việc hướng dẫn các nội dung này trong dự thảo là hết sức cần thiết, đây không chỉ là tồn tại, hạn chế trong hoạt động giám sát của HĐND mà còn của cả các cơ quan Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, do đó, cần có giải pháp khắc phục.
Nghị quyết mang tính chất như một “cẩm nang”
Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe ý kiến góp ý dự thảo nghị quyết của đại diện HĐND TP Hà Nội và HĐND TP Hồ Chí Minh.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn bày tỏ thống nhất cao với Dự thảo Nghị quyết và cho rằng, việc ban hành Nghị quyết là hết sức cần thiết và kịp thời, nhằm chuẩn hóa, đồng bộ một trong những chức năng rất quan trọng của cơ quan dân cử là thực hiện giám sát. Vì vậy, nghị quyết được ban hành sớm ngày nào sẽ tăng hiệu quả ngày đó và cũng là góp phần thiết thực để nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp.
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn cũng cho rằng, Dự thảo Nghị quyết được xây dựng công phu, chất lượng, bám sát thực tiễn, có nhiều điểm mới, phù hợp với tinh thần đổi mới, bài bản, khoa học, hiệu quả của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Quá trình soạn thảo, các cơ quan chuẩn bị rất chu đáo, chặt chẽ, lấy ý kiến nhiều cấp, nhiều đối tượng, trong đó, TP Hà Nội đã phối hợp rất chặt chẽ với các cơ quan soạn thảo, tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp vào nội dung dự thảo, đặc biệt là các nội dung liên quan đến công nghệ thông tin, thiết chế xử lý sau kết luận giám sát, chất vấn, giải trình…
Cho ý kiến về thành phần tham dự các phiên chất vấn, giải trình tại các địa phương đang thực hiện và thí điểm thực hiện mô hình chính quyền đô thị, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội đề nghị, dự thảo nghị quyết nên bám sát Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.
Chủ tịch HĐND TP Hà Nội cam kết khi Nghị quyết được ban hành sẽ tổ chức quán triệt trong các cấp để thực hiện hiệu quả và tin tưởng Nghị quyết sẽ nâng cao chất lượng công tác giám sát, giải trình của HĐND trong thời gian tới.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá nội dung Dự thảo Nghị quyết đã tiếp thu tương đối đầy đủ các ý kiến đóng góp, thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng như các cơ quan liên quan. Đến nay, điều kiện để ban hành Nghị quyết đã chín muồi, trên cơ sở các ý kiến thảo luận hôm nay, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban Công tác đại biểu phối hợp với Ủy ban Pháp luật hoàn thiện dự thảo Nghị quyết đồng bộ với hệ thống pháp luật để sớm trình ký ban hành.
“Nghị quyết được ban hành sẽ là cuốn “cẩm nang” để thống nhất, chuẩn hóa, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND, khắc phục cho được một số hạn chế, vướng mắc và lúng túng trong thực tiễn giám sát của HĐND hiện nay ”- Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Tại phiên họp, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan liên quan tiếp thu ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sớm trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
