Thông qua nghị quyết, nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân lên 15,5 triệu đồng/tháng

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, tại khoản 4 Điều 1 Luật Thuế Thuế thu nhập cá nhân năm 2012 quy định: Trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định tại khoản này phù hợp với biến động của giá cả để áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo.

Theo tính toán, đến hết năm 2025, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã biến động trên 20% so với thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất (năm 2020) là 21,24% (theo Bảng số liệu tại Phụ lục 1 trình kèm), vì vậy bảo đảm cơ sở pháp lý của việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh.

Theo Tờ trình của Chính phủ, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cần phù hợp với biến động của giá cả, ngoài chỉ số CPI là chỉ số phản ảnh sự biến động chung của giá cả thì có các yếu tố khác cũng tác động tới giá cả như thu nhập bình quân đầu người, GDP bình quân, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một giai đoạn nhất định…

Chính phủ đề xuất hai phương án để điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Trong đó, phương án thứ nhất là mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 13,3 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 21,24% so với mức hiện hành). Mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 5,3 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 21,24% so với mức hiện hành).

Phương án thứ hai là, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 15,5 triệu/tháng (tăng khoảng 40,9 % so với mức hiện hành). Mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên khoảng 6,2 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 40,9 % so với mức hiện hành).

Qua tổng hợp các ý kiến góp ý, Chính phủ đã thể hiện trong dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thông qua theo phương án thứ hai.

Với phương án này, cá nhân là người nộp thuế (nếu không có người phụ thuộc) có mức thu nhập là 17 triệu đồng/tháng thì sau khi trừ các khoản bảo hiểm và giảm trừ cho bản thân người nộp thuế thì mức thu nhập 17 triệu đồng/tháng sẽ vẫn chưa phải nộp thuế. Phần thu nhập vượt trên 17,285 triệu đồng/tháng mới bắt đầu chịu thuế với mức thuế suất bắt đầu từ 5%.

Trường hợp cá nhân người nộp thuế có 1 người phụ thuộc thì sau khi tính các khoản bảo hiểm, giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và giảm trừ cho 1 người phụ thuộc thì phần thu nhập vượt trên 24,22 triệu đồng/tháng mới bắt đầu chịu thuế, với mức thuế suất bắt đầu từ 5%. Tương tự, với trường hợp cá nhân người nộp thuế có 2 người phụ thuộc, thì phần thu nhập vượt trên 31,155 triệu đồng/tháng mới bắt đầu chịu thuế với mức thuế suất bắt đầu từ 5%.

Trình bày tóm tắt Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban nhất trí về sự cần thiết phải điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân đối với người nộp thuế và người phụ thuộc để phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, biến động của giá cả, góp phần động viên hợp lý, công bằng các khoản thu nhập, tạo động lực để người nộp thuế tích lũy, tiêu dùng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Về mức giảm trừ gia cảnh với người nộp thuế, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính thống nhất với định hướng nâng mức giảm trừ gia cảnh theo tiêu chí tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người và cơ bản nhất trí với mức giảm trừ gia cảnh Chính phủ đề xuất.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh đề xuất có thể là phù hợp tại thời điểm hiện nay nhưng do mới chỉ tính toán theo tốc độ tăng của các chỉ tiêu năm 2025 so với năm 2020 là chưa đáp ứng thực tiễn; do đó, đề nghị Chính phủ cân nhắc để có khoảng dư địa cần thiết, theo đó có thể cân nhắc phương án tính toán tỷ lệ tăng theo tốc độ tăng của mức thu nhập hoặc GDP bình quân đầu người dự kiến ước thực hiện năm 2025 hoặc dự kiến năm 2026 và các năm tới so với thực hiện năm 2020. Một số ý kiến đề nghị quy định mức giảm trừ gia cảnh cao hơn so với phương án dự kiến của Chính phủ.

Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cần thiết ban hành nghị quyết điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh về thuế thu nhập cá nhân đối với người nộp thuế và người phụ thuộc để phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, biến động giá cả.

Đồng thời, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị cần xem xét phù hợp với tình hình cân đối ngân sách vào những tháng cuối năm của năm 2025 do tác động của tình hình thiên tai, lũ lụt.

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, sau khi xem xét, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân đối với người nộp thuế và người phụ thuộc theo phương án thứ hai được Chính phủ đề xuất. Mức giảm trừ gia cảnh mới sẽ được điều chỉnh vào thời kỳ tính thuế vào năm 2026, quyết toán vào quý I/2027.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ nghiên cứu ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp này để nghiên cứu đưa những nội dung phù hợp và cần thiết về mức giảm trừ gia cảnh, kỳ tính thuế vào dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Mười.

Tại Phiên họp, 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt đã tán thành thông qua Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân.