Ngày 26/5, Tổng cục Hải quan đã thông tin về 2 lô hàng khẩu trang chống dịch do kiều bào ở Hong Kong và doanh nghiệp ở Đức viện trợ cho Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đến nay 6 tháng chưa được thông quan (gửi về từ tháng 11 và tháng 12/2021).
Cụ thể, Hồ sơ hải quan làm thủ tục gồm: Tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh; Quyết định tiếp nhận viện trợ của cơ quan có thẩm quyền (căn cứ Điều 11 Thông tư số 13/2021/TT-BYT ngày 16/9/2021 của Bộ Y tế); Tờ khai xác nhận viện trợ có xác nhận của cơ quan Tài chính (căn cứ Thông tư 225/2010/TT-BTC ngày 31/12/2010 của Bộ Tài chính).
Tổng cục Hải quan cho biết, tại thời điểm lô hàng về Việt Nam, thực tế, Ủy ban Trung ương MTTQ chưa có 2 chứng từ: Quyết định tiếp nhận viện trợ của cơ quan có thẩm quyền và Tờ khai xác nhận viện trợ có xác nhận của cơ quan Tài chính.
Tại thời điểm hiện tại (tháng 5/2022), hồ sơ hải quan làm thủ tục gồm: Tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh, Giấy phép nhập khẩu của Bộ Y tế (căn cứ Điều 48 Nghị định 98/2021/NĐ-CP ngày 08/11/2021). (Tờ khai xác nhận viện trợ đã được Bộ Tài chính chủ động bãi bỏ để phù hợp với tình hình chống dịch theo Thông tư 23/2022/TT-BTC ngày 06/4/2022)
Thực tế, tại thời điểm hiện tại, Ủy ban MTTQ chưa có Giấy phép nhập khẩu của Bộ Y tế.
Cụ thể, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài: Lô hàng gồm 29 kiện hàng (386kg) khẩu trang của Ủy ban MTTQ về Nội Bài ngày 20/11/2021.
Ngày 10/12/2021, Ủy ban MTTQ gửi công văn số 3369/MTTW-BTT tới Tổng cục Hải quan, Cục Hải quan Hà Nội, Chi cục Hải quan Nội Bài về việc tạo điều kiện, phối hợp tiếp nhận khẩu trang viện trợ phòng chống Covid-19.
Ngày 16/12/2021, Chi cục Hải quan Nội Bài có công văn số 2758/HQNB phúc đáp Ủy ban MTTQ hướng dẫn làm thủ tục hải quan, theo đó có đề nghị Ủy ban MTTQ cung cấp quyết định tiếp nhận viện trợ của cơ quan có thẩm quyền và không cần giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế của Bộ Y tế và phải nộp 1 bản chính văn bản xác nhận viện trợ của Bộ Tài chính.
Ngày 16/12/2021, Chi cục Hải quan Nội Bài gửi báo cáo Cục Hải quan Hà Nội về lô hàng khẩu trang viện trợ của Ủy ban MTTQ.
Ngày 3/3/2022, Cục Quản lý nợ, Bộ Tài Chính có công văn số 446/QLN-QLVT gửi Ủy ban MTTQ (phúc đáp công văn số 3420/MTTW-BTT ngày 23/12/2021 của Ủy ban MTTQ) hướng dẫn thủ tục xác nhận viện trợ, theo đó việc tiếp nhận lô hàng trên được thực hiện căn cứ quy định tại Nghị định số 93/2021/NĐ-CP ngày 27/10/2021 thì lô hàng nêu trên không thuộc đối tượng làm thủ tục xác nhận viện trợ, đồng thời thông báo đến thời điểm ký công văn trả lời thì Ủy ban MTTQ không cung cấp được các hồ sơ theo quy định để làm thủ tục xác nhận viện trợ. Tính đến nay 25/5/2022, Ủy ban MTTQ chưa đến Chi cục Hải quan Nội Bài để làm thủ tục nhập khẩu cho lô hàng trên.
Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất: Lô hàng khẩu trang gồm 599 kiện = 5.011kg, Chi cục đã liên hệ với Ủy ban MTTQ thì được biết do vướng mắc chưa làm thủ tục được đối với lô hàng khẩu trang ở Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Nội Bài tương tự, nên đến thời điểm ngày 25/5/2022, Ủy ban MTTQ cũng chưa đến làm thủ tục cho lô hàng khẩu trang này ở Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất.
Tổng cục Hải quan cho biết, căn cứ báo cáo của các đơn vị Hải quan địa phương và căn cứ quy định pháp luật hiện hành thì việc 2 lô hàng khẩu trang chưa thông quan là do phía Ủy ban MTTQ chưa đến làm thủ tục do chưa xuất trình/nộp chứng từ thuộc hồ sơ hải quan nêu tại điểm 1.1 tại Thông tin báo chí này, cụ thể chưa có Quyết định tiếp nhận viện trợ của Bộ Y tế và Tờ khai xác nhận viện trợ có xác nhận của cơ quan Tài chính (tại thời điểm hàng về Việt Nam).
Do vậy, sau khi nhận được phản ánh của Đại biểu Quốc hội về việc trên, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Nội Bài và Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Sơn Nhất liên hệ với Ủy ban MTTQ để giảm chi phí lưu kho cho 2 lô hàng trên. Trước mắt, cơ quan Hải quan đồng ý để Ủy ban MTTQ đăng ký tờ khai và đưa hàng về bảo quản, nộp bổ sung chứng từ còn thiếu trong thời hạn 30 ngày.
Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất: Lúc 9 giờ 30 ngày 26/5/2022, Ủy ban MTTQ đã đến liên hệ tại Chi cục làm thủ tục hải quan và hiện đang khai tờ khai hải quan giấy để đưa hàng về bảo quản do chưa có hồ sơ hải quan theo quy định.
Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Nội Bài: Ủy ban MTTQ hẹn 12 giờ trưa ngày 26/5/2022 đến làm thủ tục nhập khẩu lô hàng khẩu trang nói trên.
Trước đó, thảo luận tại tổ ở Quốc hội sáng 25/5, bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết 2 lô hàng khẩu trang hơn 1,1 triệu chiếc viện trợ Việt Nam chống dịch từ cuối năm 2021 đến nay chưa thể thông quan do gặp nhiều vướng mắc trong thủ tục tiếp nhận hàng viện trợ cho phòng chống dịch.
