Xác định thu ngân sách Nhà nước là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của toàn ngành, Tổng cục Hải quan đã thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ ngân sách Nhà nước năm 2023. Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách Nhà nước theo Nghị quyết số 69/2022/QH15 ngày 11/11/2022 là 425.000 tỷ đồng.
Vì thế Tổng cục Hải quan cũng đã xây dựng Kế hoạch chi tiết triển khai các hoạt động cải cách, phát triển hiện đại hóa trọng tâm ngành phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại ASEAN. Thúc đẩy công nghiệp logistics và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2022-2026 để báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ phê duyệt.
Mặc dù đổi mới nhưng 5 tháng đầu năm Tổng cục Hải quan thu nộp ngân sách Nhà nước của toàn ngành tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước chỉ đạt 262,54 tỷ USD, giảm 14,7% (tương ứng giảm 45,42 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, trị giá xuất khẩu ước đạt 136,17 tỷ USD, giảm 11,6% (tương ứng giảm 17,93 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2022 và trị giá nhập khẩu ước đạt 126,37 tỷ USD, giảm 17,9% (tương ứng giảm 27,49 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2022.
Chỉ tính riêng số thu từ ngày 1/5 đến 31/5, toàn ngành hải quan chỉ thu đạt 30.054 tỷ đồng, giảm 6,23% so với tháng 4.
Cục Thuế xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan) cho biết, nguyên nhân số thu tháng 5 thấp hơn tháng 4 là do kim ngạch nhập khẩu có thuế của một số mặt hàng có số thu lớn giảm như ô tô nguyên chiếc các loại đạt 7,6 nghìn chiếc, trị giá đạt 189,5 triệu USD, giảm 37,8% về lượng và giảm 33,6% về trị giá, làm giảm thu 1.287 tỷ đồng; sắt thép các loại đạt 675 nghìn tấn, trị giá đạt 555 triệu USD, giảm 22,1% về lượng và giảm 16,7% về trị giá, làm giảm thu 253 tỷ đồng; điện thoại các loại và linh kiện đạt 166 triệu USD, giảm 27,1%, làm giảm thu 180 tỷ đồng.
Cũng theo Cục Thuế xuất nhập khẩu, 5 tháng đầu năm, lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận số doanh nghiệp tạm thời và vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường cao hơn số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường.
Chiến sự tại Nga - Ukraine khiến nền kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với sự thắt chặt chính sách tiền tệ dẫn đến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng trên thế giới giảm mạnh. Đồng thời, chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bị gián đoạn, đứt gãy, dẫn tới nhiều hệ lụy cho hoạt động xuất nhập khẩu và tăng trưởng kinh tế.
Bên cạnh đó, các nền kinh tế lớn là đối tác xuất khẩu của Việt Nam như Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu (EU) giảm chỉ tiêu mua sắm các sản phẩm thông thường và xa xỉ khiến khối lượng đơn đặt hàng giảm, đặc biệt là đối với các ngành như dệt may, da giày, sản xuất giường, tủ, bàn, ghế, sản xuất kim loại, giá xăng dầu liên tục biến động.
Cục Thuế xuất nhập khẩu cho rằng, từ những yếu tố trên đã dẫn đến tổng trị giá xuất nhập khẩu chịu thuế của cả nước trong 5 tháng đầu năm giảm.
