Vai trò quan trọng của lực lượng chức năng
Từ ngày 1/8, tất cả tuyến cao tốc trên phạm vi cả nước đồng loạt triển khai thu phí không dừng hoàn toàn. Thực tế cho thấy, nhìn chung công tác thu phí được đảm bảo, giao thông trên các tuyến đường tương đối thuận lợi và thông suốt. Giới chuyên môn nhìn nhận, có hai yếu tố then chốt góp phần tạo nên thành công bước đầu của thu phí không dừng.
Thứ nhất là sự chuẩn bị chu đáo của Bộ GTVT và các cơ quan, đơn vị liên quan. Trong đó, đáng ghi nhận nhất là công tác tuyên truyền về chủ trương và thời gian thực hiện chủ trương tới chủ phương tiện. Chính sự hiệu quả của công tác tuyên truyền mà hầu hết các chủ xe đã chủ động đi dán thẻ ETC, nạp tiền vào tài khoản để sử dụng dịch vụ khi lưu thông trên đường cao tốc.
Cần phải thừa nhận, thời gian thu phí không dừng hoàn toàn được triển khai trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đã mang đến bài học nhãn tiền cho giới tài xế và chủ phương tiện. Họ đã hiểu ra một khi ETC triển khai toàn diện sẽ đồng nghĩa với việc mọi hình thức thu phí thủ công đều bị khai tử. Khi đó sẽ không còn bất cứ lý do gì để bào chữa cho hành vi trốn tránh dịch vụ thu phí không dừng.
Yếu tố quan trọng thứ hai là sự có mặt của các lực lượng chức năng. Để đảm bảo cho công tác thu phí được thực hiện thuận lợi, an toàn trong ba ngày đầu tiên triển khai ETC toàn quốc, lực lượng CSGT, thanh tra giao thông đã được tăng cường quân số đáng kể, đứng chốt tại các vị trí trọng yếu trên các tuyến cao tốc và tại các trạm thu phí.
Họ phối hợp với nhân viên các trạm thu phí tổ chức phân luồng giao thông và hướng dẫn những trường hợp chưa đủ điều kiện sử dụng dịch vụ ETC đến đúng nơi quy định hoàn thành những thủ tục cần thiết để có thể qua trạm. Đặc biệt, khi ùn tắc xảy ra trên một số tuyến cao tốc như TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây hay cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, lực lượng chức năng đóng vai trò quyết định trong việc phân làn, phân luồng, giải tỏa ùn tắc.
Công nghệ hiện đại sao vẫn mắc lỗi?
Các chuyên gia cho rằng, để thu phí không dừng tiếp tục vận hành trơn tru và trở nên hoàn thiện hơn trong thời gian tới cần phải có giải pháp căn cơ giải quyết dứt điểm những bất cập. Một trong những bất cập của ETC được nói đến nhiều nhất trong thời gian qua chính là lỗi kỹ thuật.
Trong ngày 1/8, lỗi này xảy ra tại nhiều nơi, nghiêm trọng nhất tại trạm Túy Loan trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, dẫn tới tình trạng ùn tắc trong nhiều giờ đồng hồ.
Mới đây, lý giải về phản ánh của nhiều chủ xe liên quan đến việc thẻ ePass bị lỗi khi đi qua trạm thu phí, đại diện nhà cung cấp dịch vụ là Công ty CP Giao thông số Việt Nam (VDTC) cho hay, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên như đầu đọc (reader) phát chưa đủ công suất, xe không đảm bảo khoảng cách, tốc độ giới hạn, góc quét anten, cấu hình tham số hệ thống...
Trong khi đó, Phó Tổng Giám đốc Công ty thu phí tự động VETC Hồ Trọng Vinh cho biết, công nghệ ETC đang sử dụng tại Việt Nam là công nghệ RFID rất tiên tiến. Ví như với Singapore vẫn dùng công nghệ BIC, tức là vẫn dùng OBU bỏ trên xe, còn Việt Nam dùng công nghệ RFID, cao hơn BIC. "Đây là mô hình khác nhau tùy theo văn hóa của mỗi nước để thu phí không dừng” - ông Hồ Trọng Vinh cho hay.
Hiện hệ thống, xe dán thẻ ePass hay thẻ của VETC đã được liên thông nên đều có thể đi lại qua các trạm thu phí trên toàn quốc và những tuyến cao tốc cho tất cả phương tiện. Đành rằng, với những công nghệ mới, hiện đại, việc xảy ra lỗi là điều khó tránh. Song, để lỗi đó diễn ra trong một thời gian dài mà không thể khắc phục triệt để là có vấn đề, đặc biệt với dự án trọng điểm quốc gia.
Nhận định về vấn đề này, TS Phan Lê Bình - chuyên gia giao thông cho rằng: "Nếu lỗi này hoàn toàn thuần túy xuất phát từ vấn đề kỹ thuật, đơn vị cung cấp dịch vụ phải thay đổi triệt để, có những biện pháp dự phòng để tạo điều kiện thuận lợi tốt nhất cho người dân khi lưu thông trên đường.
Đến thời điểm này, tuy các chủ phương tiện có thắc mắc, phản ánh nhưng khi được giải thích, phối hợp thực hiện thì họ rất vui vẻ. Vì thế chúng tôi có niềm tin khi đã làm được những điều đem lại lợi ích cho người dân. Còn những trường hợp cố tình vi phạm, chống đối, gây mất trật tự thì chúng tôi có chế tài để xử lý theo pháp luật." - Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ
"Người dân đã dán thẻ để sử dụng dịch vụ thu phí không dừng khi đi qua các trạm thu phí phải được tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất. Tuyệt đối không được để những trục trặc liên quan đến máy móc, lỗi kỹ thuật gây ra khó khăn, phiền hà cho người dân." - Chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Thanh
