Thủ tướng nêu rõ khi phát biểu khai mạc phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2019 vào sáng nay, 2/10.
GDP 9 tháng tăng 6,98%, mức tăng cao nhất trong vòng 9 năm qua. Lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp, bình quân 9 tháng tăng 2,5%, mức tăng thấp nhất trong 3 năm qua. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 10,3%, đặc biệt khu vực ngoài Nhà nước chiếm tỷ trọng 45,3%, tăng 16,9%. Vốn FDI thực hiện cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, ước đạt 14,2 tỷ USD, tăng 7,3%. Thu ngân sách Nhà nước tăng cao (10,1%), bội chi còn 3,4% GDP, nợ công còn dưới 57% GDP. “Tôi có hỏi đồng chí Đinh Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Tài chính vào sáng nay thì khả năng thu vượt dự toán 5% so với Quốc hội giao là khả thi và lần đầu tiên chúng ta đạt con số cao như thế, đến 15/9, đã đạt con số thu trên 1 triệu tỷ đồng”, Thủ tướng nói. Xuất khẩu trên đạt trên 190 tỷ USD, tăng 8,2%, trong đó khu vực kinh tế trong nước xuất khẩu tăng 16,4%. Xuất siêu ở mức kỷ lục, gần 6 tỷ USD.
Ngành chế biến, chế tạo tăng 11,37%, tiếp tục là động lực tăng trưởng chủ yếu của nền kinh tế trong quý III.
Nông nghiệp mặc dù gặp khó khăn như dịch tả lợn châu Phi, hạn hán, biến đổi khí hậu nhưng đã tập trung cơ cấu lại nội ngành theo hướng hiệu quả hơn. Chăn nuôi gia cầm, thủy sản tăng mạnh, nên cả ngành vẫn đạt mức tăng trên 2%. Thủ tướng cho biết thông tin mới nhận sáng nay là năm nay, chúng ta tái cơ cấu mạnh mẽ ngành nông nghiệp, trong đó có ngành lâm sản xuất khẩu gỗ rừng trồng nên 9 tháng đạt con số trên 9 tỷ USD và cả năm, xuất khẩu gỗ và sản phẩm từ gỗ có thể đạt trên 11 tỷ USD.
Tổng cầu tiêu dùng tiếp tục tăng mạnh. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,6%. Khách quốc tế đạt 12,9 triệu lượt người, tăng 10,8%.
Số lượng doanh nghiệp thành lập mới đạt kỷ lục với 102.000 doanh nghiệp (tăng 5,9% về số doanh nghiệp và tăng 34% về số vốn đăng ký). Kết quả điều tra kinh doanh ngành công nghiệp chế biến, chế tạo cho thấy 87,9% doanh nghiệp đánh giá sẽ ổn định và tốt hơn.
Không chỉ kinh tế, lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại tiếp tục có nhiều chuyển biến và đạt kết quả rất quan trọng.
“Chúng ta rất mừng khi đời sống nhân dân trên mọi miền Tổ quốc tiếp tục được cải thiện rõ nét, từ thành thị đến nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo”, Thủ tướng nói. Số hộ thiếu đói giảm 33%.
Kết quả trên càng khẳng định sự phù hợp của nhận định, đánh giá tình hình mà Ban Cán sự Đảng Chính phủ trình Bộ Chính trị và sắp tới trình Trung ương, đó là dự kiến năm 2019 sẽ hoàn thành toàn diện, vượt mức các mục tiêu kế hoạch đề ra, là năm thứ 2 liên tiếp đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó có 5 chỉ tiêu vượt, Thủ tướng nêu rõ. Điều đáng nói là không chỉ tăng trưởng về số lượng mà chất lượng được cải thiện rõ nét. Tăng trưởng vượt mục tiêu đề ra trong khi vẫn duy trì ổn định kinh tế vĩ mô vững chắc hơn, đặc biệt lạm phát được kiểm soát tốt và các cân đối lớn của nền kinh tế được cải thiện. Đời sống nhân dân chuyển biến rõ nét.
Những thành tựu đạt được rất ấn tượng và tự hào trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là tác động, ảnh hưởng nhiều mặt, không thuận của tình hình thế giới, khu vực, nhất là thiên tai, biến đổi khí hậu và dịch bệnh.
Theo nhận định của nhiều tổ chức quốc tế, do tác động của xung đột thương mại Mỹ-Trung và các yếu tố rủi ro có tính chất chu kỳ, kinh tế thế giới tăng trưởng thấp nhất từ sau khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và đang đứng bên bờ suy thoái. Tăng trưởng kinh tế của nhiều nền kinh tế giảm mạnh (tăng trưởng của Mỹ 2%, EU 1%, Nhật Bản 0,6%, Ấn Độ 5%, Trung Quốc dưới 6%, Singapore 0%...). Nhiều nước đã bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục hạ lãi suất.
Trong bối cảnh như vậy, các tổ chức quốc tế có uy tín đánh giá cao Việt Nam tiếp tục là điểm sáng của kinh tế khu vực và toàn cầu. ADB dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức 6,8% năm 2019. Standard Chartered đánh giá Việt Nam có tốc độ tăng trưởng dự kiến đạt 6,9%, và tốc độ này được kỳ vọng sẽ duy trì đến năm 2021. Citigroup Inc. đã điều chỉnh dự báo cả năm cho kinh tế Việt Nam lên 6,9%, từ mức 6,7% trước đó. Tạp chí US News &World Report vừa xếp hạng Việt Nam đứng thứ 8 trong số 20 quốc gia top đầu có nền kinh tế tốt nhất để đầu tư.
Theo Thủ tướng, điều đó khẳng định những nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước để vượt qua khó khăn, thách thức từ đầu năm và mang lại kết quả khả quan, không khí phấn khởi cho toàn xã hội, củng cố niềm tin của các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong ngoài nước, khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng, Nhà nước, sự quyết liệt của Chính phủ, các cấp, các ngành lãnh đạo chỉ đạo, điều hành. Đặc biệt, kết quả đó minh chứng rõ nét cho nỗ lực vượt khó với tinh thần đổi mới, sáng tạo, đoàn kết và ý chí quyết tâm, phấn đấu vươn lên của cả dân tộc ta. “Điều đó cũng nói lên khi chúng ta đã quyết tâm thì nhất định sẽ làm được”, Thủ tướng nói.
Tuy nhiên, theo Thủ tướng, bên cạnh kết quả tích cực, còn nhiều điểm yếu, khó khăn, thách thức. Giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, mới đạt 45,17% kế hoạch được Quốc hội thông qua, cùng kỳ đạt trên 50%, trong đó giải ngân vốn nước ngoài chỉ đạt 18,8%.
Ngành nông nghiệp đang gặp rất nhiều khó khăn do thiên tai, dịch bệnh gây ra, nhất là dịch tả lợn châu Phi làm 5 triệu con bị tiêu huỷ, đàn lợn giảm gần 20%.
Sản xuất, kinh doanh một số lĩnh vực gặp khó khăn, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Vốn FDI đăng ký mới và tăng thêm giảm. Như vậy, chuyển dịch đầu tư sang Việt Nam do tác động của xung đột thương mại không như kỳ vọng. “Chúng tôi đã tập trung nêu vấn đề này với các đồng chí ở Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Thông tin và Truyền thông và nhiều bộ khác nhưng chúng ta đón bắt cái này còn hạn chế. Các cấp, các ngành nhận thức vấn đề này còn chậm nên nhiều tập đoàn lớn chưa vào lúc này như chúng ta dự đoán”.
Một tồn tại nữa là một số dự án công nghiệp, giao thông trọng điểm tiếp tục chậm tiến độ, chưa xác định thời gian hoàn thành. “Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nhiều lần, chúng tôi đề nghị Bộ GTVT, các bộ giải trình thêm để tiếp tục có giải pháp khắc phục để yên lòng dân hơn”.
Bên cạnh một số mặt hàng xuất khẩu tăng cao thì nhiều mặt hàng chủ lực giảm nhất là nông sản do giá giảm mạnh. Do đó, vấn đề tìm thị trường mới, cơ cấu lại thị trường… cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn.
Thủ tướng cũng lưu ý, trong tháng 9 và quý III, phát sinh nhiều vấn đề về văn hóa, xã hội, an ninh trật tự mà chúng ta cần phải quan tâm nhiều hơn nữa trong thời gian tới, đặc biệt là dịch bệnh sốt xuất huyết, chân tay miệng và sởi, hay về an ninh trật tự như tội phạm yếu tố nước ngoài tổ chức sản xuất ma túy, đánh bạc qua mạng, lừa đảo qua mạng, làm giả thẻ ATM, cướp của, giết người, cho vay nặng lãi... gây bức xúc xã hội, xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng. Vấn đề môi trường 2 đô thị lớn là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh chưa có giải pháp hữu hiệu.
Thủ tướng đề nghị các đồng chí Bộ trưởng, trưởng ngành, lãnh đạo 2 thành phố lớn báo cáo, giải trình, làm rõ thêm tình hình để sớm khắc phục hiệu quả những tồn tại, hạn chế, yếu kém. “Tuyệt đối là chúng ta không được chủ quan trong 3 tháng cuối năm để bảo đảm hoàn thành toàn diện, vượt mức kế hoạch năm 2019, tạo tiền đề thuận lợi cho năm 2020”.
