Thủ tướng: Phòng không - Không quân Việt Nam đã ra quân là chiến thắng

Sáng 21/10, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân và Kỷ niệm 62 năm Ngày truyền thống Quân chủng Phòng không - Không quân (22/10/1963 - 22/10/2025).

Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân Vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương; Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Nguyễn Tân Cương; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ Quốc phòng; bộ, ban, ngành Trung ương.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi lẵng hoa chúc mừng.

Kỳ tích vô song của bộ đội Phòng không - Không quân

Đầu những năm 60 của thế kỷ XX, cùng với đẩy mạnh chiến lược “chiến tranh đặc biệt” ở miền Nam, đế quốc Mỹ bắt đầu một chiến dịch bí mật, quấy rối phá hoại và ráo riết chuẩn bị cho cuộc chiến tranh bằng không quân và hải quân đối với miền Bắc nước ta.

Trước yêu cầu của cuộc kháng chiến cứu nước, ngày 22/10/1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh và Bộ Quốc phòng đã ra Quyết định số 50/QĐ thành lập Quân chủng Phòng không - Không quân, trên cơ sở hợp nhất Bộ Tư lệnh Phòng không và Cục Không quân.

Chỉ chưa đến một năm sau ngày thành lập, lực lượng không quân Việt Nam đã thực hiện đúng lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “mở mặt trận trên không thắng lợi,” ra quân đánh thắng trận đầu bắn rơi 4 máy bay Mỹ trong ngày 3 - 4/4/1965.

Bộ đội Tên lửa chỉ sau hơn 6 tháng được thành lập, ngày 24/7/1965 Trung đoàn 236 đã ra quân đánh thắng trận đầu, diệt gọn cả tốp máy bay Mỹ.

Không chỉ chiến đấu bảo vệ hậu phương lớn miền Bắc, bảo vệ giao thông vận chuyển chiến lược, Bộ đội Phòng không - Không quân còn tham gia nhiều chiến dịch lớn và đều lập công xuất sắc như: Chiến dịch Khe Sanh, Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, Chiến dịch Quảng Trị và suốt tuyến đường Trường Sơn lịch sử...

Năm 1972, đế quốc Mỹ điên cuồng phát động cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ hai ra miền Bắc, với quy mô và tính chất vô cùng ác liệt, đặc biệt là cuộc tập kích chiến lược đường không, chủ yếu bằng máy bay chiến lược B.52 vào Hà Nội, Hải Phòng và một số tỉnh lân cận cuối tháng 12/1972.

Với tinh thần cách mạng tiến công, chủ động, sáng tạo, kết hợp sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc, Bộ đội Phòng không-Không quân đã cùng quân và dân miền Bắc vượt mọi gian khổ, hy sinh, chiến đấu dũng cảm, kiên cường, bắn rơi 81 máy bay, góp phần làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không."

Đây là một kỳ tích vô song, biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tiêu biểu cho khí phách, tầm cao trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, mãi mãi là niềm kiêu hãnh, tự hào của nhân dân ta, Quân đội ta, Bộ đội Phòng không-Không quân anh hùng. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử “siêu pháo đài bay B.52" thất trận và không quân Mỹ chịu thiệt hại nặng nề nhất, làm thay đổi căn bản cục diện của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Trong cuộc Tổng tiến công chiến lược mùa Xuân năm 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, các đơn vị Pháo cao xạ, Tên lửa, Ra đa đã hành quân thần tốc, có mặt trong các đội hình chiến dịch, vừa đánh địch trên không, vừa đánh địch mặt đất, bắn rơi nhiều máy bay, tiêu diệt nhiều sinh lực địch.

Kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, các lực lượng của Quân chủng Phòng không-Không quân đã bắn rơi 2.635 máy bay trong tổng số 4.181 máy bay Mỹ bị quân và dân ta bắn rơi, bao gồm đủ các kiểu loại hiện đại nhất của không quân Mỹ, trong đó có 64 chiếc B.52; 13 chiếc F.111, tiêu diệt và bắt sống hàng trăm giặc lái.

Sau thắng lợi mùa Xuân 1975, một lần nữa, Bộ đội Phòng không-Không quân cùng các lực lượng tham gia chiến đấu và hoàn thành tốt nhiệm vụ, chi viện đắc lực cho bộ binh truy quét tàn quân Fulro, lực lượng Khmer đỏ phản động, góp phần cùng với lực lượng vũ trang của hai nước cứu nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng.

Với những thành tích và chiến công đặc biệt xuất sắc, Quân chủng Phòng không-Không quân đã được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý: 147 lượt tập thể, 150 lượt cá nhân được tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động; hàng nghìn tập thể, cá nhân được tặng huân, huy chương các loại. Quân chủng vinh dự 17 lần được Bác Hồ đến thăm, động viên.

Những năm gần đây, phát huy truyền thống vẻ vang của Quân chủng, cán bộ, chiến sĩ Quân chủng đã vươn lên lập nhiều thành tích đặc biệt xuất sắc, thể hiện tinh thần cách mạng tiến công, hành động quyết liệt, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Quân chủng luôn duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao, tổ chức huấn luyện hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng, quản lý vùng trời, quản lý điều hành bay quốc gia; xử trí kịp thời, hiệu quả các tình huống trên không, không để bị động, bất ngờ.

Với tinh thần "Tất cả vì sự nghiệp bảo vệ bầu trời Tổ quốc," mỗi trận địa, mỗi phi công là một pháo đài canh giữ bầu trời Tổ quốc, Quân chủng Phòng không-Không quân chủ động, kịp thời phát hiện, xử lý từ sớm, từ xa mọi tình huống, tạo thành thế trận phòng không, không quân liên hoàn, vững chắc, góp phần giữ yên bầu trời, bảo vệ bình yên Tổ quốc và khẳng định tầm vóc chiến lược của Quân đội trong thời bình.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước trao danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân - phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước tặng Quân chủng Phòng không - Không quân.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng thay mặt Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương và lãnh đạo Đảng, Nhà nước gửi tới các đại biểu dự buổi Lễ lời chào trân trọng, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Bày tỏ lòng biết ơn, tri ân sâu sắc đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, các anh hùng liệt sĩ, thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân đội nhân dân, trong đó có Quân chủng Phòng không - Không quân, vì nền độc lập, tự do của dân tộc, vì cuộc sống bình an, ấm no, hạnh phúc của nhân dân, Thủ tướng khẳng định trong suốt lịch sử 81 năm qua kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tổ chức tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam, Quân đội ta đã phát triển, trưởng thành vượt bậc, là đội quân “đã ra quân là chiến thắng," viết nên những trang sử hào hùng và oanh liệt trong lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc.

“Truyền thống anh hùng, những chiến công to lớn có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng, công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của Quân đội có sự đóng góp của Quân chủng Phòng không-Không quân, là một trong ba quân chủng chủ lực của Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng,” Thủ tướng nhấn mạnh.

Phải phát triển lực lượng theo phương châm “3 không”

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng lực lượng phòng không, không quân, thể hiện tư duy chuẩn bị từ sớm, chủ động, không để bị bất ngờ trước các cuộc tấn công chiến lược đường không của đối phương.

Trải qua 62 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân chủng Phòng không-Không quân đã viết nên những trang sử vàng của lòng quả cảm, trí tuệ, bản lĩnh Việt Nam, với những chiến công có ý nghĩa lịch sử, chiến lược, góp phần xoay chuyển cục diện cách mạng của đất nước ta.

Điểm lại quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân chủng, với những mốc son lịch sử, nhất là chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không," làm xoay chuyển cục diện chiến tranh, buộc đế quốc Mỹ quay trở lại bàn đàm phán, ký kết Hiệp định Paris và rút khỏi Việt Nam, Thủ tướng cho biết, bối cảnh đó đặt ra nhiệm vụ ngày càng khó khăn, thách thức và nặng nề hơn đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, trong đó bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển là trọng yếu.

“Quân chủng Phòng không-Không quân phải luôn trung với Đảng, hiếu với dân, phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; nắm chắc tình hình, không để bị động, bất ngờ; gương mẫu, tiên phong trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hiện đại hóa lực lượng; phát triển lực lượng theo phương châm “3 không:” Không lơ là, chủ quan, mất cảnh giác; Không kiêu binh, tự mãn với những chiến công đã có; Không sợ bất cứ kẻ thù nào, đã ra quân là chiến thắng,” Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu Quân chủng Phòng không-Không quân phải tập trung xây dựng đơn vị cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng nhiệm vụ trong mọi tình huống. Trong đó, Quân chủng phải không ngừng đổi mới tư duy chiến lược, nâng cao năng lực sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc Tổ quốc “từ sớm, từ xa” theo tinh thần Nghị quyết số 44 ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới” và các Nghị quyết về Chiến lược Quốc phòng, Chiến lược Quân sự.

Quân chủng phải xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, tiêu biểu; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên; giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng bộ và Quân chủng; chú trọng xây dựng lực lượng thật sự mạnh về con người; phát huy các giá trị truyền thống xây dựng Quân chủng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục làm tốt công tác nắm tình hình, tham mưu chiến lược về quân sự, quốc phòng và nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.

Thủ tướng chỉ rõ Quân chủng phải tiếp tục tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng có kế sách trong xây dựng các lực lượng phòng không nhân dân, không quân toàn quân, tạo thành thế trận vững mạnh, rộng khắp.

Đơn vị phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt trên mặt trận đối không, luôn sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi với bất cứ cuộc chiến tranh xâm lược nào của kẻ địch.

Quân chủng cần tiếp tục nghiên cứu tổng kết bài học kinh nghiệm từ thực tiễn các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và kinh nghiệm trong các cuộc chiến tranh trên thế giới gần đây; nghiên cứu, tổng kết lý luận quân sự, nghệ thuật quân sự, kinh nghiệm thực tiễn chiến đấu, phát triển cách đánh, tác chiến, đặc biệt là trong bảo vệ chủ quyền biển đảo; ứng phó với chiến tranh công nghệ cao.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Quân chủng Phòng không-Không quân cần đột phá phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, nâng cao năng lực chiến đấu và quản lý; củng cố và đột phá về công nghiệp quốc phòng. Trong đó, đơn vị đẩy mạnh hiện đại hóa, tăng cường năng lực tự chủ công nghệ; nghiên cứu, sản xuất, chế tạo, trang bị và làm chủ vũ khí công nghệ cao, hiện đại; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo, số hóa trong quản lý và tác chiến; tích hợp đồng bộ các hệ thống vũ khí, trang bị trong toàn quân.

Lưu ý về công tác quản lý, kiểm soát và bảo vệ vững chắc không phận quốc gia, Thủ tướng yêu cầu Quân chủng phải giám sát và kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động bay của máy bay dân sự, quân sự, trong nước và nước ngoài; bảo vệ an toàn cho các trung tâm chính trị, kinh tế, quốc phòng.

Đơn vị tập trung nghiên cứu xây dựng Đề án “Vòm Phòng không bền vững;" giúp duy trì an ninh, trật tự trên không, điều hành bay an toàn, tạo điều kiện cho các hoạt động kinh tế, du lịch và giao thương quốc tế diễn ra an toàn và thông suốt.

Thủ tướng chỉ đạo Quân chủng Phòng không-Không quân phải tiếp tục chú trọng và làm tốt chức năng đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất. Quân chủng phải tích cực tham gia, góp phần xây dựng công nghiệp hàng không quốc gia tự chủ, hiện đại; phát triển hạ tầng và dịch vụ hàng không dân sự, tham gia chuỗi cung ứng kỹ thuật hàng không; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao lĩnh vực hàng không.

Đơn vị nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp Quốc phòng; tiếp tục làm tốt công tác khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn, xóa đói giảm nghèo, là một trong những nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên và mang tính nhân đạo của Quân chủng; tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh công tác đối ngoại, giao lưu quốc tế, góp phần nâng tầm vị thế, uy tín của Quân chủng, của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Thủ tướng nêu rõ lịch sử 62 năm hào hùng, vẻ vang là giá trị tinh thần to lớn, là nguồn sức mạnh vô song để Quân chủng Phòng không - Không quân tiếp tục là “Lá chắn thép” bảo vệ bầu trời Tổ quốc trong thế trận phòng thủ chiến lược quốc gia; thể hiện ý chí, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam trong thời đại mới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính mong đợi và tin tưởng, cán bộ, tướng lĩnh, sĩ quan và chiến sĩ Quân chủng Phòng không - Không quân viết tiếp trang sử vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng: “Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội; nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng".