Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Hoàng gia Campuchia Samdech Techo Hunsen, Chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 21 và các Cấp cao liên quan, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 21 và các Cấp cao liên quan (bao gồm Cấp cao ASEAN+3, Cấp cao, Cấp cao Đông Á (EAS) cùng các cấp cao ASEAN+1 với các đối tác (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và Mỹ) sẽ diễn ra từ 17-20/11 tới tại Phnom Penh, Campuchia.
Hội nghị Cấp cao ASEAN lần này diễn ra trong bối cảnh ASEAN tiếp tục tập trung thúc đẩy tiến trình xây dựng Cộng đồng và kết nối ASEAN, duy trì đoàn kết và vai trò trung tâm của Hiệp hội ở khu vực, mở rộng quan hệ với các đối tác. Tình hình quốc tế và khu vực đang tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, ảnh hưởng tới duy trì đoàn kết, uy tín và vai trò trung tâm của ASEAN, đòi hỏi Hiệp hội cần đoàn kết, nhất là các vấn đề thuộc quan tâm chung của khu vực là hòa bình, ổn định và phát triển, kể cả an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông.
Hội nghị Cấp cao ASEAN-21 và các Cấp cao liên quan sẽ tập trung vào việc thúc đẩy tiến trình xây dựng Cộng đồng và kết nối ASEAN, duy trì đoàn kết và vai trò trung tâm của Hiệp hội trong xử lý các vấn đề thuộc lợi ích và trọng tâm của ASEAN, trong đó có các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác ở khu vực; mở rộng quan hệ với các đối tác cả về bề rộng và chiều sâu, theo hướng thực chất và hiệu quả hơn. Bên lề các hội nghị sẽ diễn ra Hội nghị giữa các nhà lãnh đạo ASEAN với Hội đồng Tư vấn kinh doanh ASEAN (ABAC) và Diễn đàn đối thoại toàn cầu. Trước đó, để chuẩn bị sẽ có các cuộc họp của các quan chức cao cấp (SOM) và các Bộ trưởng.
Việc triển khai đúng hạn và hiệu quả lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường liên kết và mở rộng kết nối khu vực là một trong những ưu tiên hàng đầu của ASEAN hiện nay. Bên cạnh đó, một ASEAN đoàn kết, gắn kết và phát triển vững mạnh cũng chính là nền tảng để Hiệp hội mở rộng quan hệ với bạn bè quốc tế, phát huy vai trò trung tâm trong định hướng xử lý các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vưc; nâng cao vai trò, đóng góp của Hiệp hội tại các diễn đàn quốc tế.
Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN (MPAC) đang được triển khai trên các thành tố: kết nối vật chất, hạ tầng phần cứng; kết nối thể chế và kết nối con người. ASEAN cũng đồng thời tăng cường kết nối với các đối tác, từng bước thúc đẩy xây dựng mạng lưới kết nối trên nhiều tầng nấc với ASEAN là trung tâm của các mối liên kết.
Đoàn Việt Nam tham dự các Hội nghị lần này với tinh thần “chủ động, tích cực và có trách nhiệm”, tiếp tục phát huy các kết quả tích cực đạt được thời gian qua, cùng các nước ASEAN và Chủ tịch ASEAN Campuchia đóng góp vào thành công của các Hội nghị cấp cao; củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, góp phần xây dựng một ASEAN đoàn kết và vững mạnh, đóng góp vào thúc đẩy hòa bình, anh ninh, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực. Qua đó nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam và thúc đẩy quan hệ song phương giữa Việt Nam với các đối tác.
Bên cạnh đó, đây cũng là dịp để Việt Nam tranh thủ các diễn đàn của ASEAN thúc đẩy những vấn đề thuộc quan tâm chung của ASEAN và Việt Nam có lợi ích, góp phần nâng cao vai trò, vị thế quốc tế của ta cũng như thúc đẩy quan hệ song phương giữa ta với các đối tác quan trọng, phục vụ mục tiêu xây dựng và phát triển đất nước.
Tháng 4/2012, Hội nghị Cấp cao ASEAN 20 và các cấp cao liên quan đã diễn ra tại Campuchia, nước Chủ tịch ASEAN 2012. Lãnh đạo các nước ASEAN đã thông qua nhiều tuyên bố chung cũng như các báo cáo và văn kiện liên quan nhằm định hướng và thúc đẩy hợp tác ASEAN trong thời gian tới. Với vai trò là nước chủ nhà và Chủ tịch ASEAN 2012, Campuchia cũng đã ra Tuyên bố Chủ tịch về các kết quả quan trọng của Hội nghị.
Tại Hội nghị Cấp cao lần này, dự kiến lãnh đạo các nước ASEAN sẽ ký tuyên bố Phnom Penh thông qua Tuyên bố nhân quyền ASEAN; thông qua một số văn kiện quan trọng định hướng hợp tác ASEAN như: Tuyên bố về việc xem xét khả năng lập trung tâm khu vực ASEAN khắc phục mìn (ARMAC), kế hoạch hành động triển khai tuyên bố Bali III./.
