Tuy nhiên, việc xây dựng thương hiệu cho thực phẩm Việt chưa được DN chú trọng dẫn đến các sản phẩm chưa có vị trí vững chắc trên thị trường thế giới. Việc xây dựng thương hiệu cho ngành thực phẩm Việt Nam đang là vấn đề DN phải đặc biệt quan tâm.
Chưa chú trọng xây dựng thương hiệuKết quả khảo sát của Bộ Công Thương cho thấy thực phẩm Việt Nam mang tính thiên nhiên khá cao và tạo sự khác biệt so với sản phẩm nhiều quốc gia khác. Thế nhưng ngành công nghiệp thực phẩm Việt Nam lại chưa khai thác được ưu điểm này, vẫn lấy số lượng làm chủ yếu, không tập trung vào nâng cấp chất lượng.
Từ cuối năm 2014, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) chính thức khởi động chương trình xây dựng thương hiệu quốc gia ngành thực phẩm Việt Nam với mục tiêu định vị thương hiệu chung cho ngành này. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm xuất khẩu lại không được người tiêu dùng biết đó là sản phẩm Việt Nam, nguyên nhân là bởi sản phẩm Việt nhưng mang thương hiệu DN bán lẻ nước ngoài.
|
Khách chọn mua hàng tại Hội chợ hàng Việt Nam tổ chức ở Hà Nội. Ảnh: Thu Hương |
Phó Giám đốc Trung tâm xúc tiến Thương mại - Đầu tư - Du lịch Hà Nội Nguyễn Thị Mai Anh cho biết: Hiện Việt Nam có hàng trăm mặt hàng thực phẩm, nông sản chế biến đã tham gia vào thị trường xuất khẩu, thế nhưng chỉ có một vài thương hiệu như cà phê Trung Nguyên, Vinamit, mì Acecook… được người tiêu dùng thế giới biết đến. “Thực tế tại kỳ tổ chức Tuần hàng Việt tại hệ thống siêu thị AEON (Nhật Bản) vừa qua cho thấy, DN Trung Quốc nhập khẩu một lượng lớn vải thiều Việt Nam, sau đó xuất khẩu sang Nhật Bản mang nhãn mác Made in China. Đó là chưa kể đến thị trường Hàn Quốc đang nhập tới 90% cà phê của Việt Nam, nhưng hầu hết người tiêu dùng nước này lại nhầm tưởng là cà phê Brazil” - bà Mai Anh nêu ví dụ.
Thực tế cho thấy DN nông sản Việt Nam chủ yếu xuất khẩu nguyên liệu thô. Cụ thể, mặt hàng rau củ quả phần lớn chưa được đưa vào chế biến mà chỉ qua sơ chế hoặc xuất thô, tập trung ở 3 dạng là đồ hộp, nước trái cây và trái cây sấy khô. Một số DN mặc dù đã chú trọng xây dựng thương hiệu cho hàng Việt nhưng trong quá trình xây dựng lại gặp nhiều khó khăn khi DN đối tác, cùng kinh doanh ngành hàng không chú trọng xây dựng thương hiệu chung. Không những thế, các DN Việt Nam hiện nay thiếu liên kết, chưa có một nền tảng chuẩn mực chung, khiến ngành thực phẩm khó có thể xây dựng được một thương hiệu mạnh.
Định vị thương hiệuNhằm hỗ trợ DN hoạt động trong lĩnh vực chế biến nông sản, thực phẩm xây dựng thương hiệu, Bộ Công Thương và Tổ chức Hỗ trợ nhập khẩu từ các nước đang phát triển của Hà Lan (CBI) và Dự án hỗ trợ chính sách thương mại và đầu tư của châu Âu (EU - MUTRAP) đang xây dựng Chiến lược thương hiệu ngành thực phẩm Việt Nam. Theo đó trong giai đoạn từ năm 2018 - 2020, chương trình sẽ thực hiện các chiến dịch truyền thông, quảng bá hình ảnh ngành hàng thực phẩm của Việt Nam.
Theo Giám đốc quốc gia CBI Koos Van Eyk, việc xây dựng thương hiệu chung cho cả ngành thực phẩm là một hướng đi đúng đắn đã được nhiều quốc gia châu Á như Thái Lan, Hàn Quốc… áp dụng thành công. Việc xây dựng thương hiệu chung cho cả một ngành hàng có tác dụng giúp DN hoạt động kinh doanh mặt hàng đó có thêm cơ hội tìm kiếm đối tác quốc tế tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, các DN ngoài việc chung tay cùng xây dựng thương hiệu cho toàn ngành hàng cũng nên xây dựng thương hiệu của riêng DN mình, từ đó có hướng phát triển sản xuất phù hợp.
Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) Đỗ Kim Lang cho rằng: DN ngành hàng nông sản thực phẩm muốn xây dựng được thương hiệu cho sản phẩm của mình cần thay đổi nhận thức theo hướng đặt chất lượng lên hàng đầu, đa dạng hóa sản phẩm, áp dụng các phương thức khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, đẩy mạnh liên kết với DN bán lẻ để mở rộng kênh phân phối… đáp ứng được nhu cầu của thị trường.
Chương trình Xây dựng chiến lược thương hiệu ngành thực phẩm Việt Nam giúp DN xây dựng, quảng bá sản phẩm, thương hiệu đang được khởi động và được kỳ vọng sẽ giúp thực phẩm Việt Nam vươn ra thế giới. Tuy nhiên đây chỉ là bước khởi đầu, để có thể duy trì phát triển đòi hỏi chính bản thân DN trong quá trình xây dựng thương hiệu cần xác định đối tượng mục tiêu, xu hướng, nhu cầu, kể cả việc nghiên cứu đối thủ cạnh tranh, ý nghĩa logo thương hiệu.
EU đã hỗ trợ Việt Nam xây dựng chỉ dẫn địa lý cho 5 sản phẩm nông sản và vấn đề khó khăn nhất, mất nhiều thời gian nhất chính là xây dựng hệ thống đảm bảo an toàn thực phẩm. Do đó, đối với thương hiệu thực phẩm Việt Nam, nếu chưa xây dựng được hệ thống đảm bảo chất lượng thì chưa nên sử dụng thương hiệu vì chỉ cần một lần sản phẩm nông sản thực phẩm của Việt Nam không đáp ứng yêu cầu đảm bảo chất lượng thì Việt Nam sẽ bị mất thị trường và không thể khôi phục uy tín thương hiệu thực phẩm quốc gia trong con mắt đối tác quốc tế. Ông Claudio Dordi Trưởng nhóm tư vấn kỹ thuật EU-MUTRAP |
