Thượng tọa Thích Đức Thiện: Trực tuyến ngày lễ Vu lan, ý nghĩa vẫn trọn vẹn

Tổ chức các nghi lễ tâm linh theo hình thức trực tuyến vẫn chưa trở thành thói quen của nhiều người dân, vì nhiều người cho rằng đến chùa làm lễ thị mới thể hiện được lòng thành và tinh thần báo hiếu. Thượng tọa giải thích sao về quan điểm này?

- Không phải đến giờ, các giáo phái mới tổ chức nghi lễ tâm linh theo hình thức trực tuyến. Trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đầu tiên (hồi tháng 3 đến tháng 5), dịch bệnh lan rộng ở nhiều tỉnh, thành của Việt Nam, Giáo hội từng tổ chức đại lễ Phật đản trực tuyến. Rút kinh nghiệm từ đại lễ Phật đản, đại lễ Vu lan trực tuyến tin rằng sẽ có hiệu quả hơn, đến với đông đảo bà con Phật tử và Nhân dân hơn nữa. Không cần lo lắng trực tuyến bớt đi sự trọn vẹn về đạo hiếu, điều quan trọng nhất là ta có thực tâm thành kính hay không.

Giáo hội có những hướng dẫn cụ thể nào để việc thực hành nghi lễ Vu lan báo hiếu đúng với ý nghĩa tốt đẹp, không mang tinh thần cúng lễ mâm cao cỗ đầy?

- Trong văn bản mới nhất của Ban Thường trực Hội đồng trị sự hướng dẫn thực hiện đại lễ Vu lan, Giáo hội đề nghị Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam các cấp, Tăng ni, Phật tử các chùa, cơ sở tự viện đẩy mạnh an sinh xã hội, tham gia ủng hộ quỹ phòng chống dịch bệnh. Việc từ thiện vốn làm thường xuyên nhưng thời gian này cần tập trung cao hơn.

Thành kính cốt ở cái tâm, không phải chúng ta sắm sửa lễ nghi thật to, thật nhiều bằng đồ không thật như vàng mã.

Lâu nay, khi mỗi dịp Tết đến và mùa lễ hội, Giáo hội vẫn nhắc nhở, đừng để việc phục vụ đồng bào Phật tử, bà con Nhân dân nhìn nhận nét đẹp trong đạo Phật như một dịch vụ. Giáo hội hoàn toàn không được phép làm điều đó.

Người trần mắt thịt vẫn mong muốn bày tỏ và thể hiện bằng hiện vật cụ thể. Thế nhưng, tinh thần của nhà chùa là phục vụ và các thầy vẫn nhắc đệ tử rằng Phật pháp ở cái tâm chứ không phải sự bày tỏ là lễ lớn hay lễ nhỏ. Thành tâm thì một bông hoa, một chén nước, một trái oản... cũng đã là lễ trọng.

Phật giáo coi tháng Bảy âm lịch là mùa Vu lan báo hiếu, còn dân gian lại quan niệm đây là tháng cô hồn. Vậy quan niệm nào là đúng thưa Thượng tọa?

- Dân gian coi tháng Bảy âm lịch là tháng cô hồn là do Rằm tháng Bảy là Tết Trung nguyên vào dịp mở cửa địa ngục cho tất cả vong linh chịu đọa ra khỏi ngục. Phật giáo thực tế có nói về luân hồi sinh tử, đề cập chuyện tùy theo nghiệp lực mỗi người mà sinh về một trong sáu cõi, trong đó cũng có cõi địa ngục, cõi ngã quỷ. Tuy nhiên, Phật giáo không có tháng nào gọi là tháng cô hồn.

Phật giáo khi vào phương Đông hòa quyện với một số tín ngưỡng bản địa. Việc cúng lễ cho cô hồn cũng gần với tư tưởng và tinh thần báo ân, tri ân của Phật giáo. Nhà Phật vì thế cũng có đàn lễ siêu độ cho thập loại chúng sinh.

Xin cảm ơn Thượng tọa!