Thưa Thượng tướng Võ Văn Tuấn, xin đồng chí cho biết khái quát về những hoạt động của Bộ Quốc phòng trong những ngày qua nhằm tìm kiếm và khắc phục hậu quả của hai vụ tai nạn máy bay Su-30 MK2 và CASA-212 cũng như những kế hoạch triển khai trong thời gian tới? Thượng tướng Võ Văn Tuấn: Về kết quả tìm kiếm hai máy bay của chúng ta bị tai nạn đã báo cáo Thường vụ Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng liên quan đến câu hỏi này tôi xin trả lời như sau: Trước hết, tìm kiếm cứu nạn của chúng ta thực hiện theo ba việc cần làm. Thứ nhất, khi có tai nạn hàng không phải xác định xem máy bay có rơi hay không. Thứ hai, xác định xem số lượng phi hành đoàn. Thứ ba là khẩn chương dùng các biện pháp để trục vớt máy bay. Ở đây chúng ta đã khẳng định rằng hai máy bay Su-30MK2 số hiệu 8585 bị rơi phía Đông Bắc của đảo Mắt thuộc vùng biển Việt Nam khoảng 40 km và máy bay CASA-212 số hiệu 8983 bị rơi ở phía Nam, Đông Nam đảo Bạch Long Vĩ khoảng 30 km, cách đường phân định Vịnh Bắc Bộ 5 km và với máy bay Su-30 thì chúng ta đã cứu được phi công Nguyễn Hữu Cường và tìm thấy thi thể phi công Trần Quang Khải đã hy sinh. Còn 9 thành viên của phi hành đoàn CASA-212 thì đã hy sinh.
Thượng tướng Võ Văn Tuấn trả lời phỏng vấn các cơ quan thông tấn, báo chí |
Việc triển khai trục vớt, cứu hộ, cứu nạn trong giai đoạn từ ngày 14 - 24/6/2016, chúng ta đã thực hiện được một số các nội dung hết sức cơ bản cứu được phi công Nguyễn Hữu Cường và vớt được thi thể phi công Trần Quang Khải. Hiện nay, nhiều thi thể của phi hành đoàn CASA-212, chúng ta đã vớt được cùng bộ phận, vật thể quan trọng của hai máy bay CASA-212 và Su-30MK2. Công việc tiếp theo là làm công tác chính sách cho các đồng chí đã hy sinh và gia đình các đồng chí ấy; điều này đã có trong các quy định của Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng đối với các quân nhân hy sinh trong khi thi hành nhiệm vụ đã được triển khai cụ thể, một ví dụ rõ để các đồng chí thấy là giải quyết chính sách cho thân nhân gia đình đồng chí Trần Quang Khải. Việc thứ ba là chúng ta phải tiếp tục tìm kiếm những vật thể có liên quan đến hai chiếc máy bay gặp nạn này, trong đó có bộ phận hết sức quan trọng mà chúng ta gọi là hộp đen để từ đó kết hợp với các yếu tố khách quan khác để tìm, phân tích nguyên nhân xẩy ra tai nạn từ đó phòng ngừa tai nạn trong tương lai. Ở đây, nguyên nhân tai nạn máy bay Su-30MK2 thì chúng ta có phi công Nguyễn Hữu Cường nhảy dù thoát hiểm sức khỏe hiện nay ổn định, qua thông tin của đồng chí Cường cung cấp thì nguyên nhân ban đầu là có sự cố trong buồng lái dẫn đến phi công phải nhảy dù thoát hiểm. Để đánh giá tiếp, phải thông qua các yếu tố khách quan tiếp theo. Còn nguyên nhân của tai nạn máy bay CASA-212 thì chúng ta đã biết, loại máy bay này là máy bay đang đi làm nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn phi công của Su-30MK2. Hiện tại, chúng ta đang tiếp tục tìm kiếm hộp đen và căn cứ vào đó cùng với các yếu tố khác để đánh giá, chúng ta biết rằng khi làm nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn thì thời tiết thực tế lúc đó biến động thất thường, không ổn định. Thứ hai, khi làm nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn thì thường máy bay bay ở độ cao thấp. Đây là những yếu tố có thể là nguyên nhân để kết hợp dẫn tới tai nạn này. Đây là những hoạt động mà chúng ta đã thấy là chúng ta đã làm được trong những ngày vừa qua và đến nay chúng ta đã được thông báo những nội dung có liên quan sau Thông báo của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, các đồng chí sẽ hiểu rõ thêm. Những ngày vừa qua, người dân cả nước đã ghi nhận được sự nỗ lực cũng như sự quyết tâm của các lực lượng trong và ngoài quân đội để tìm kiếm hai máy bay. Đó có phải là nguyên nhân để chúng ta có được kết quả như ngày hôm nay hay không thưa Thượng tướng? Thượng tướng Võ Văn Tuấn: Nguyên nhân mà chúng ta thực hiện việc tìm kiếm có hiệu quả đối với hai máy bay bị tai nạn là sự tổng hợp của nhiều yếu tố, nhiều ví dụ cho thấy liên quan đến tai nạn hàng không mà nhiều năm vẫn không tìm được, cụ thể nhất là vụ mất tích của máy bay MH370 của Hãng hàng không Ma-lai-xi-a cho tới bây giờ vẫn chưa tìm thấy, rồi gần đây nhất là vụ rơi máy bay của Ai-cập cho tới nay vẫn chưa tìm được đầy đủ chứng cớ cũng như thi thể các nạn nhân. Với chúng ta, trong một vùng biển hết sức rộng lớn cộng với việc xảy ra hai tai nạn liên tiếp xảy ra, nhưng chúng ta đã tập trung để đạt được kết quả cụ thể xuất phát từ những nguyên nhân sau đây: Trước tiên, được sự quan tâm sâu sắc và chỉ đạo ngay lập tức của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là đồng chí Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và các đồng chí Chủ nhiệm Tổng Cục Chính trị, Tổng Tham mưu trưởng đã lập tức, kiên quyết, quyết liệt chỉ đạo, triển khai những biện pháp đồng bộ về phương tiện, lực lượng để kịp thời làm nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn. Thứ hai, các lực lượng của chúng ta khi huy động thì được tổ chức khoa học, đồng bộ, triển khai theo kế hoạch dưới sự chỉ đạo thống nhất của Bộ Tổng Tham mưu mà trực tiếp là đồng chí Tổng Tham Mưu trưởng và các lực lượng liên quan của quân đội như Quân chủng Hải quân, Quân chủng Phòng không - Không quân, Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng, Quân khu 3, Quân khu 4 các lực lượng liên quan như Công binh… đã được huy động tổng lực vào và theo kế hoạch cụ thể để triển khai hoạt động tìm kiếm và cứu nạn. Các lực lượng liên quan như: Thủy văn quốc gia tìm kiếm cứu nạn, Bộ Giao thông vận tải với các đơn vị trực thuộc như: Cục Hàng không dân dụng, Cục Hàng hải, Trung tâm Phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải, hàng không và các lực lượng khác cũng đã phối hợp chặt chẽ cho nên là chúng ta đã đạt được hiệu quả trong tìm kiếm cứu nạn. Thứ ba là hệ thống tổ chức của chúng ta để đảm bảo thông tin liên lạc, hậu cần, kỹ thuật, trang bị và đặc biệt có sự phối hợp chặt chẽ của UBND các tỉnh như: Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Ninh và Hải Phòng…; đồng thời, đã huy động tổng lực lực lượng ngư dân của chúng ta, ngư dân của chúng ta rất tốt, rất nhiệt tình trong tham gia vào công tác tìm kiếm, cứu nạn. Đặc biệt đã nhận được thông báo, chỉ đạo thống nhất của các cấp cho nên có sự phối hợp với nhau, thông tin liên lạc kịp thời, góp phần hết sức quan trọng trong tìm kiếm, cứu nạn góp phần trực tiếp tìm được các vị trí cần xác định như tìm kiếm thi thể của các đồng chí đã hy sinh, vị trí máy bay rơi, đặc biệt là cứu sống phi công Nguyễn Hữu Cường khi đồng chí đã trải qua 20 giờ lênh đênh trên biển. Thứ tư, cái mà tôi muốn nói là mặc dù trong điều kiện đất nước còn hết sức khó khăn nhưng Đảng, Nhà nước, Chính phủ và quân đội hết sức quan tâm trang bị những trang thiết bị hiện đại cho công tác tìm kiếm, cứu nạn như: thiết bị sô-na, hệ thống dò tìm hộp đen khi máy bay gặp nạn, rô-bốt lặn, dò mìn, trang bị cho người nhái và kết hợp với các phương pháp, phương tiện truyền thống của chúng ta như việc sử dụng có hiệu quả các tàu giã cào đã làm hiệu quả công việc rất nhanh trong điều kiện rất khó khăn về thời tiết khắc nghiệt, màn đêm, sóng to gió lớn - những điều kiện mà chúng ta tưởng chừng như là công việc này sẽ còn phải kéo dài thời gian hơn nhiều. Thứ năm, cái mà tôi muốn nên lên là sự hợp tác quốc tế trong công tác liên quan đến tìm kiếm, cứu nạn. Ngay sau khi có thông tin về tai nạn thì Trung Quốc đã lập tức, chủ động đề nghị chúng ta cung cấp thông tin cụ thể và cùng đề xuất các biện pháp, giải pháp hợp tác, bởi vì máy bay CASA-212 bị rơi gần đường phân định Vịnh Bắc Bộ, và việc mở rộng tìm kiếm sang khu vực phía Đông đường phân định Vịnh Bắc Bộ thì Trung Quốc đã tạo điều kiện thuận lợi cho các phương tiện của chúng ta như: máy bay, tàu thuyền sang bên đó để tìm kiếm. Đồng thời, Trung Quốc cũng cử nhiều tàu, máy bay, phương tiện giúp chúng ta tìm ở phía Đông đường phân định Vịnh Bắc Bộ. Tiếp đó, ngay khi có tin, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đã gửi thư và thông báo là Hoa Kỳ sẵn sàng chia sẻ, phối hợp để giúp Việt Nam tìm kiếm cứu nạn. Một số tập đoàn có liên quan như Airbus - nhà cung cấp máy bay CASA-212, Tập đoàn E-gi-ơ của Hoa Kỳ - nhà cung cấp thiết bị tìm kiếm tín hiệu hộp đen cho Hàng không dân dụng Việt Nam đã cử các chuyên gia cùng với chúng ta trao đổi thông tin tạo điều kiện cho việc phối hợp tìm kiếm, phân tích kết quả hộp đen máy bay khi tìm được. Từ đó cho tìm ra được nguyên nhân tai nạn. Ở đây tôi cũng muốn nói thêm việc xác định vị trí của CASA-212 một cách kịp thời nhờ có thông báo của tàu Niu Di-lân đi qua vùng đã phát hiện ra vật thể đã có trách nhiệm dừng lại thông báo và chờ chúng ta ra trục vớt và khẳng định là của CASA-212. Nhưng ở đây cũng phải nêu nên rằng, trách nhiệm của Việt Nam chúng ta tạo ra sự đồng thuận trong thực hiện nhiệm vụ này với cộng đồng quốc tế. Lý do của nó có sự hợp tác này: Một là, thể hiện tính chất nhân đạo; hai là đúng luật pháp quốc tế; ba là giữa Việt Nam và Trung Quốc có quan hệ láng giềng và vị trí rơi của máy bay CASA-212 như tôi đã nói ở trên là sát đường phân định Vịnh Bắc Bộ. Ở đây tôi muốn nêu lên là tình cảm, khi máy bay MH370 bị tai nạn và nghi là rơi trong không phận Việt Nam, thuộc FIR chúng ta quản lý thì chúng ta cử đông đảo lực lượng, phương tiện ra tìm kiếm và trên chiếc máy bay gặp nạn đó đa số là công dân Trung Quốc. Phi công Lê Kiêm Toàn trên máy bay CASA-212 bị tai nạn lần này cũng chính là người đã thực hiện rất nhiều chuyến bay tìm kiếm chiếc MH370. Khi nghe thông báo thì phía Trung Quốc rất cảm động và cũng hết sức nhiệt tình ủng hộ, mong muốn hợp tác để tìm kiếm. Điều này thể hiện tình cảm của bạn. Qua đó giúp chúng ta trong một thời gian rất ngắn với một vùng biển rộng lớn như thế trong điều kiện khó khăn về thời tiết, phương tiện, kinh nghiệm, thông tin mà chúng ta vẫn thực hiện được nhiều công việc… Rất hy vọng trong thời gian sắp tới, với khả năng, năng lực và sự chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng chúng ta sẽ hoàn thành được công tác tìm kiếm cứu nạn, giải quyết hậu quả của hai vụ tai nạn máy bay. Và thông qua các kết quả chúng ta đã đạt được, cùng với sự chỉ đạo, quan tâm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và sự chỉ đạo trực tiếp của Thường vụ Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, chúng ta sẽ nhanh chóng tìm ra nguyên nhân để phòng ngừa trong giai đoạn tới và tiếp tục củng cố tiềm lực quốc phòng, nâng cao sức mạnh chiến đấu của QĐND Việt Nam nói chung và Không quân nói riêng để làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc của chúng ta. Hôm nay, tôi cũng rất cám ơn các cơ quan thông tấn, báo chí trong thời gian vừa qua đã phối hợp chặt chẽ, đồng thuận, đưa tin, tuyên truyền tạo dư luận xã hội rất lớn để các lực lượng có liên quan thực hiện có hiệu quả công tác tìm kiếm, cứu nạn. Xin cảm ơn Thượng tướng!