Tiktoker “Cún Bông” bị khởi tố: Hành vi vi phạm sẽ bị xử lý như thế nào?

Ngày 23/6/2025, Công an Thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Vũ Hồng Phúc, được biết đến với biệt danh "Cún Bông", cùng chồng là Nguyễn Nam Thắng và kế toán Chu Thị Mỹ Nhung về hành vi "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Theo thông tin từ cơ quan điều tra, từ năm 2023 đến nay, Vũ Hồng Phúc (Vũ Nam Phương), Nguyễn Nam Thắng và Chu Thị Mỹ Nhung đã chỉ đạo kê khai sai lệch doanh thu với cơ quan chức năng, chỉ khai báo hơn 5 tỷ đồng trong khi doanh thu thực tế lên đến hơn 120 tỷ đồng. Hành vi này đã gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 10 tỷ đồng tiền thuế. Ngoài ra, cơ quan điều tra đang xác minh số tiền giao dịch hơn 500 tỷ đồng qua tài khoản của Vũ Nam Phương, có thể liên quan đến các hành vi khác như rửa tiền, nhưng chưa có kết luận chính thức.

Lãnh đạo Chi cục Thuế khu vực I đánh giá: Hành vi trốn thuế của các bị can được thực hiện có tổ chức, rất tinh vi, mang tính hệ thống, gây thiệt hại lớn cho ngân sách nhà nước.

Theo luật sư Trần Tuấn Anh - Giám đốc công ty luật Minh Bạch, với hành vi trốn thuế gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 10 tỷ đồng, cơ quan chức năng có thể xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế theo Điều 200 của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Cùng với đó, cơ quan chức năng có thể xem xét truy cứu hình sự về tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 221, Bộ luật Hình sự 2015, điểm đ khoản 3 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, được bổ sung bởi điểm k khoản 1 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017.

Cụ thể ở vụ án của tiktoker “Cún Bông”, các bị can bị khởi tố về tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 221 với mức phạt tù từ 10 - 20 năm khi gây ra thiệt hại tới hơn 10 tỷ tiền thuế cho nhà nước. Ngoài ra còn áp dụng hình phạt bổ sung theo Điều 221 bao gồm cấm hành nghề từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Với thông tin ban đầu từ cơ quan điều tra cho thấy, hành vi trốn thuế gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 10 tỷ đồng, cơ quan chức năng có thể xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế theo Điều 200 của Bộ luật này. Nếu cơ quan điều tra chứng minh được hành vi rửa tiền liên quan đến số tiền giao dịch 500 tỷ đồng, các bị can có thể bị truy cứu thêm tội rửa tiền theo Điều 324 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, nếu các bị can tự nguyện nộp lại số tiền trốn thuế hơn 10 tỷ đồng, cùng với tiền chậm nộp và các khoản phạt bổ sung, trước khi xét xử, tòa án có thể xem xét giảm nhẹ hình phạt.

Luật sư Trần Tuấn Anh nhận định, vụ án của tiktoker “Cún Bông” không phải là trường hợp cá biệt. Trước đó, nhiều cá nhân nổi tiếng trên mạng xã hội đã bị cơ quan thuế truy thu thuế thu nhập cá nhân hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng. Tuy nhiên, việc chuyển từ xử lý hành chính sang truy cứu trách nhiệm hình sự cho thấy sự thay đổi quyết liệt trong cách tiếp cận quản lý thuế đối với kinh tế số. Theo Luật Quản lý thuế 2019, các cá nhân, tổ chức có hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, bao gồm bán hàng online, dịch vụ livestream, quảng cáo, tiếp thị liên kết,… đều có nghĩa vụ kê khai, nộp thuế đầy đủ và trung thực. Các cơ quan thuế đã có hệ thống dữ liệu liên thông với ngân hàng, các sàn thương mại điện tử và nền tảng xuyên biên giới, cho phép phát hiện bất thường trong giao dịch tài chính, đặc biệt là các dòng tiền lớn không rõ nguồn gốc.

“Vụ việc này là một hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ đến các KOLs, influencers (những người được nhiều người biết đến) và các cá nhân, hộ kinh doanh đang hoạt động trên môi trường mạng. Khi pháp luật ngày càng hoàn thiện và công cụ giám sát ngày càng hiện đại, việc trốn tránh nghĩa vụ thuế không còn dễ dàng, thậm chí có thể dẫn đến trách nhiệm hình sự nghiêm trọng nếu có yếu tố gian lận, tổ chức, hoặc gây thiệt hại lớn. Pháp luật thuế không phân biệt hình thức kinh doanh là truyền thống hay số hóa; bất kỳ hoạt động nào phát sinh doanh thu đều có nghĩa vụ nộp thuế tương ứng. Việc thiếu hiểu biết hoặc cố tình lách luật đều không được miễn trừ trách nhiệm”, luật sư Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Theo luật sư Trần Tuấn Anh, tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng có thể bị xử lý như sau:

1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong những hành vi sau đây, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1-5 năm:

a) Giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán;

b) Dụ dỗ, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật;

c) Để ngoài sổ kế toán tài sản của đơn vị kế toán hoặc tài sản liên quan đến đơn vị kế toán;

d) Hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước thời hạn lưu trữ theo quy định của Luật kế toán;...

2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 - 12 năm:

a) Vì vụ lợi; b) Có tổ chức; c) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; d) Gây thiệt hại từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.

3. Phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 - 20 năm.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.