Tại khu dân cư 2, 3, 4 xã Yến Mao (huyện Thanh Thủy) hàng chục hécta đất bãi của các hộ dân trong xã bị sạt lở xuống dòng sông Đà với chiều dài khoảng 1,5km; nơi sạt lở nguy hiểm nhất cách mặt đê khoảng 1,5-2m, không chỉ đe dọa trực tiếp tới thân đê, làm mất đất canh tác mà còn uy hiếp nhà cửa, tài sản và tính mạng của người dân.
Ông Hà Đức Thiện ở khu 2 cho biết, do đặc thù địa chất ở đây là đá xen đất phấn nên khi nước xói vào làm lở đá, cuốn trôi đất, sông đã “ăn” vào cách tường nhà ông khoảng 4m...
Ông Trần Đình Yên, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Yến Mao cho biết hiện có khoảng 2km đất bãi của người dân dọc bờ sông Đà bị sạt lở mạnh. Không chỉ làm mất đất, sạt lở diễn biến ngày càng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng tỉnh lộ 317A (tuyến đường huyết mạch đi một số xã vùng cuối huyện Thanh Thủy).
Đoạn đường đi qua các khu 3, 4 đã nằm sát mép sông. Đoạn sạt lở nguy hiểm nhất có chiều dài khoảng 500m (gần khu vực Đền Bà, được Ủy ban Nhân dân tỉnh công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh từ năm 2005), cách mặt đường đi khoảng 1,5-2m, có thể đã tạo hàm ếch ở dưới. Nếu không xử lý ngay thì tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.
Nguyên nhân gây sạt lở là do dòng chảy sông Đà thay đổi, mưa lũ và đặc biệt là sự điều tiết của hồ thủy điện Hòa Bình khiến dòng nước lên xuống không ổn định đã ảnh hưởng đến bờ sông khu vực xã Yến Mao, dẫn đến sạt lở mạnh.
Ủy ban Nhân dân xã Yên Mao đã cho cắm biển báo điểm sạt lở nguy hiểm và báo cáo Ủy ban Nhân dân huyện. Xã mong muốn tỉnh Phú Thọ cần kiểm tra, có dự án làm 1,5km kè đoạn nguy hiểm nhất. Phía ngoài đê hiện có 8 hộ sinh sống nhưng hiện chỉ còn 5 hộ đang ở, có hộ đi làm ăn xa, có hộ phải chuyển vào sâu trong đê để làm nhà ở. Sạt lở bờ sông đã uy hiếp trực tiếp đến tài sản, tính mạng của các hộ ngoài đê và nhiều hộ sống ven đường, người và phương tiện tham gia giao thông trên đường.
Trước tình trạng trên, xã Yến Mao đã báo cáo cấp trên về việc sạt lở bờ tả sông Đà tại vị trí bị sạt lở nghiêm trọng ở đoạn K3 đến K4. Tại khu 4, sạt lở làm sạt mái ta luy đường tỉnh lộ 317A chiều dài khoảng 25-30m, chiều rộng 5-6m, độ cao 5-7m, cách mặt đê khoảng 1,5m, gây mất an toàn đoạn đường nói trên.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Thọ cũng đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và được Chính phủ đồng ý về chủ trương lập dự án xử lý sạt lở bờ, vỡ sông đê tả Đà thuộc các xã Yến Mao, Tu Vũ, huyện Thanh Thủy. Tuy nhiên, do nguồn kinh phí eo hẹp nên tỉnh đang chờ xin vốn xây dựng kè để bảo vệ an toàn cho cuộc sống của người dân địa phương.
Còn tại xã Trị Quận (huyện Phù Ninh), do ảnh hưởng của mưa lũ, cống Cầu Đen thuộc Km 31 đê hữu sông Lô thuộc địa bàn xã bị sạt lở mạnh, sập 4 ống cống, vị trí sạt đã lấn vào mái đê, đầu cống và dàn van bị gãy sập không đảm bảo an toàn chống lũ. Hiện công trình đã được tỉnh Phú Thọ chỉ đạo khắc phục tuy nhiên để đảm bảo lâu dài cần thêm kinh phí từ phía Trung ương để xử lý dứt điểm tình trạng sạt lở trên.
Người dân huyện Thanh Thủy, Phù Ninh mong muốn các ngành chức năng liên quan sớm có biện pháp xử lý khẩn cấp để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân trong mùa mưa bão 2014./