Đó là thực tế buồn của không ít tổ chức Đảng tại các DN sau khi cổ phần hóa hiện nay, đòi hỏi phải có sớm những giải pháp cụ thể “xốc” lại tình trạng này, để khẳng định được vai trò của Đảng trong các loại hình DN mới.
Bình mới, rượu cũ
Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội Vũ Đức Bảo cho biết, trên địa bàn TP hiện có gần 300.000 DN đang hoạt động, trong đó có 1.110 tổ chức cơ sở đảng với 52.802 đảng viên. Trong những năm qua, các cấp ủy đảng trong DN đã chấp hành nghiêm túc sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định; xây dựng và thực hiện tốt các mối quan hệ với Hội đồng quản trị, Ban lãnh đạo DN và cấp ủy địa phương, cùng với DN vươn lên trong sản xuất kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của TP.
Tuy nhiên, Trưởng Ban Tổ chức Vũ Đức Bảo cũng thẳng thắn đánh giá, qua khảo sát, mặc dù đã đạt nhiều kết quả tích cực, nhưng công tác xây dựng Đảng trong các DN còn có những hạn chế. Đó là mô hình tổ chức Đảng trong DN còn nhiều bất cập, đang tồn tại nhiều mô hình tổ chức khác nhau như đảng bộ cơ quan, đảng bộ cơ quan mở rộng, đảng bộ công ty mẹ, đảng bộ công ty mẹ mở rộng, đảng bộ toàn DN. Nhiều DN thành viên có cùng cấp bộ đảng với tập đoàn kinh tế, tổng công ty. Còn có cấp ủy trong DN vốn Nhà nước dưới 50%, thậm chí không còn vốn Nhà nước nhưng không theo kịp tình hình, chậm đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo nên không hiệu quả, vai trò lãnh đạo có phần suy giảm. Việc nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, chi bộ chưa được quan tâm đúng mức. Công tác quản lý và phân công công tác cho đảng viên gặp nhiều khó khăn. Lãnh đạo cấp ủy trong DN đa số là các đồng chí lãnh đạo DN, do kiêm nhiệm nhiều việc nên có lúc, có nơi, việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng Đảng lẫn với công tác chuyên môn.
“Những hạn chế trên đây đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng trong DN. Hiệu quả của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty chưa tương xứng với nguồn lực đang nắm giữ. Hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh không cao. Hiệu lực quản lý Nhà nước và quản lý của chủ sở hữu Nhà nước vẫn còn bất cập, đòi hỏi cần có sự đổi mới mạnh mẽ” - Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy nhấn mạnh.
Đổi mới từ nội dung đến phương thức
Hội thảo chuyên đề “Đổi mới mô hình, nội dung, phương thức lãnh đạo của tổ chức Đảng trong các DN” được Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội phối hợp với Ban Tổ chức Đảng ủy Khối các DN T.Ư được tổ chức gần đây đã phần nào đã trả lời được phần nào điều đó. Không chỉ có các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhiều lãnh đạo cấp ủy kiêm lãnh đạo các DN đã trực tiếp tham gia ý kiến về những vướng mắc, khó khăn trong hoạt động của tổ chức Đảng tại DN sau cổ phần hóa. Có đồng chí đứng lên nói say sưa quá nhiều lần thời gian quy định, đến khi chủ tọa phải ngắt lời mới thôi. Điều đó không chỉ cho thấy sự trăn trở, tâm huyết mà còn thể hiện sự lúng túng trong việc tìm giải pháp để đưa vai trò tổ chức Đảng trở lại đúng vị thế của mình. “Chi bộ ra Nghị quyết, thực hiện công tác cán bộ, nhưng nếu không cẩn thận sẽ bị Hội đồng quản trị gạt đi hết, lúc đó phải làm thế nào”, đồng chí Bí thư cấp ủy một Tổng công ty tâm tư nói.
Là một mô hình tổ chức Đảng trong DN chuyển đổi thành công sau khi cổ phần hóa, Tổng Công ty Tư vấn thiết kế Giao thông vận tải (TEDI) trực thuộc Đảng bộ quận Đống Đa có cách làm rất đáng chú ý. Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Phạm Hữu Sơn cho biết, Đảng bộ Tổng Công ty đã tích cực đổi mới phương thức lãnh đạo theo hướng xóa bỏ các hình thức hành chính hóa. Không chỉ thu hút người có tâm tham gia cấp ủy, Đảng bộ đã đề ra các quy chế, quy định để gắn quyền lợi với trách nhiệm, tạo hứng thú cho người làm công tác Đảng. Theo ông Phạm Hữu Sơn, để tổ chức Đảng trong DN hoạt động tốt, nhất quyết phải xây dựng cho được quy chế phối hợp giữa Đảng ủy, hội đồng quản trị và ban giám đốc. “Để có một mô hình chung về tổ chức Đảng trong DN là rất khó. T.Ư chỉ nên xây dựng khung tiêu chí làm cơ sở để xây dựng tổ chức Đảng phù hợp với từng DN cụ thể” - ông Phạm Hữu Sơn nói.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến DN khẳng định việc xây dựng tổ chức Đảng theo mô hình của ngành, toàn tập đoàn hay công ty mẹ theo là phù hợp và cần đảm bảo sự đồng bộ giữa tổ chức Đảng với chính quyền, đoàn thể trong DN. Đối với một số trường hợp đặc thù, các công ty sinh hoạt Đảng tại địa phương thì cần phải trực thuộc cấp tỉnh, thành ủy, không nên để trực thuộc cấp huyện như hiện nay. Tại địa phương, các DN cho rằng nên thống nhất 1 đầu mối tổ chức Đảng ủy Khối DN, không nên để nhiều đầu mối. Một số ý kiến khác đề nghị T.Ư nên xây dựng một mô hình mẫu tổ chức Đảng trong DN; quy chế phối hợp mẫu giữa Đảng ủy với Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc các DN, đồng thời có cơ chế giám sát việc thực hiện quy chế phối hợp này.
Rõ ràng, bên cạnh sự chủ động đổi mới, các tổ chức Đảng tại các DN sau cổ phần hóa đang rất cần những quy định, hướng dẫn cụ thể hơn để khẳng định được vai trò lãnh đạo, chỉ đạo trong tình hình mới.
Tìm cán bộ chủ chốt tâm huyết Cần thiết phải có định hướng về mô hình tổ chức Đảng, đoàn thể trong DN sao cho thống nhất, không để quá nhiều mô hình như hiện nay. Nhưng dù theo mô hình nào, vai trò, vị trí, hiệu quả hoạt động của tổ chức Đảng trong DN phụ thuộc chủ yếu vào năng lực, trình độ và tâm huyết của người đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt của tổ chức Đảng đó. PGS. TS Phan Hữu Tích (Nguyên Vụ trưởng Vụ Bảo vệ chính trị nội bộ Ban Tổ chức T.Ư) Phải chứng tỏ được vai trò Mặc dù không giữ vai trò quyết định phương án sản xuất kinh doanh, trong công tác nhân sự cũng như phân phối, song tổ chức Đảng trong DN phải khẳng định vị trí của mình, tham gia với Hội đồng quản trị, ban giám đốc những ý kiến có giá trị, cũng như đề xuất, giới thiệu những nhân sự tốt tham gia quản lý, điều hành... để Hội đồng quản trị, ban giám đốc DN thấy cần phải phối hợp, tham khảo ý kiến của tổ chức Đảng trong quá trình quyết định. PGS Nguyễn Chí Mỳ (Nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy) |
