Với chính phủ và người dân Việt Nam, tôi xin được cảm ơn sự chào đón nồng nhiệt đã dành cho tôi trong chuyến thăm này. Cám ơn các bạn đã có mặt ở đây hôm nay.
Tôi nhìn thấy rất nhiều người trẻ tuổi, đại diện cho sự năng động, tài năng và hy vọng của Việt Nam. Trong chuyến thăm này, sự thân thiện của người Việt Nam đã chạm tới trái tim tôi. Nhiều người vẫy tay chào tôi ở bên đường.
Hôm qua tôi đã đi thăm phố cổ Hà Nội và ăn món bún chả, uống vài chai bia Hà Nội. Nhưng tôi phải nói rằng, đây là những con đường đông đúc nhất tôi từng biết, tôi chưa từng thấy nhiều xe máy đến thế. Tôi chưa thử đi qua đường, lần tới quay trở lại Việt Nam, các bạn có thể chỉ cho tôi biết cách qua đường như thế nào.
Tôi không phải là Tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên đến thăm Việt Nam nhưng giống như các bạn, tôi trưởng thành khi chiến tranh kết thúc. Khi những đội quân của Hoa Kỳ rời khỏi Việt Nam, tôi mới 13 tuổi. Lần tiếp xúc đầu tiên với người Việt Nam khi mà tôi lớn lên Hawaii, nhiều thanh niên Việt Nam cũng bằng tuổi con gái tôi, những người sinh ra chỉ biết đến hòa bình và tình hữu nghị giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Do vậy, hôm nay, tôi đến đây, ý thức được về quá khứ nhưng tập trung vào tương lai, thịnh vượng, an ninh mà chúng ta thúc đẩy cùng nhau.
Tôi cũng trân trọng lịch sử huy hoàng của Việt Nam đã in dấu trên trống đồng Đông Sơn. Hàng ngàn năm người Việt đã trồng cấy trên mảnh đất này. Ở bước ngoặt của những dòng sông, Hà Nội đã đứng vững ở đây hàng ngàn năm. Thế giới đã biết đến lụa và những bức tranh của Việt Nam, với Văn Miếu thể hiện tinh thần truy tầm tri thức của người Việt. Trong nhiều năm, số mệnh của các bạn không phải lúc nào cũng là của các bạn, nhưng cũng như cây tre, không thể bị bẽ gẫy, như Lý Thường Kiệt đã viết: “Sông núi nước Nam vua Nam ở/Rành rành định phận ở sách trời”, người dân Việt Nam vẫn đứng vững. Chúng ta cũng nhớ tới lịch sử giữa người Việt và người dân Hoa Kỳ, khi một trong những Tổng thống đầu tiên Thomas Jefferson của chúng tôi, hơn 200 năm trước đã tìm đến giống gạo của Việt Nam, giống gạo trắng, ngon và năng suất cao. Sau đó, các thương thuyền Hoa Kỳ đã đến Việt Nam để buôn bán. Và ngày Việt Nam tuyên bố độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhắc tới Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ, rằng tạo hóa đã ban cho con người những quyền không thể chối cãi, đó là quyền được sống, được tự do và mưu cầu hạnh phúc. Trong các thập kỷ gần đây, Việt Nam đã đạt được những tiến bộ to lớn, thế giới cũng nhìn nhận như cải cách kinh tế và các hiệp định thương mại, Việt Nam đã tiến vào nền kinh tế toàn cầu, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã đến Việt Nam 1 nước thu nhập trung bình. Chúng ta đã thấy các khu đô thị mới, các khu thương mại, Việt Nam cũng đã phóng vệ tinh vào vũ trụ, một thế hệ những con người mới đã khởi nghiệp các công ty. Tầng lớp trung lưu của Việt Nam cũng phát triển mạnh, tỷ lệ tiếp cận nước sạch, điện đã tăng lên, đây là thành công lớn Việt Nam đạt được trong thời gian ngắn. Việt Nam đã thay đổi, quan hệ chúng ta cũng thay đổi. Cuộc chiến tranh ngăn chúng ta ra làm 2 bên đã là nguồn gốc cho sự hàn gắn quan hệ song phương qua việc đưa thi thể cựu chiến binh về nước, rà phá bom mìn, tẩy độc dioxin ở sân bay Đà Nẵng và Biên Hòa. Đừng quên rằng quá trình hòa giải của chúng ta được dẫn dắt bởi những cựu chiến binh, như Thượng nghị sĩ John McCain, người đã đến gặp Đại Tướng Võ Nguyên Giáp, với thông điệp hai nước chúng ta hãy là bạn, đừng là kẻ thù. Và không thể không nhắc đến Ngoại trưởng John Kerry, từng là trung úy hải quân. Chính bởi những người cựu chiến binh đã chỉ cho chúng ta đường đi mà người dân của chúng ta đang gần nhau hơn bao giờ hết. Các hoạt động thương mại tăng lên, các học giả nghiên cứu cùng nhau, chúng tôi đón sinh viên Việt Nam nhiều hơn bất kỳ nước nào ở Đông Nam Á và rất nhiều khách du lịch Mỹ đã đến Việt Nam, các phố phường ở Hà Nội, ở Hội An và cố đô Huế. Người Việt và người Hoa Kỳ Mỹ, như câu hát của nhạc sĩ Văn Cao, “Từ đây người biết thương người”. Vớ tư cách là Tổng thống, tôi tiếp tục xây dựng trên sự tiến bộ này của quan hệ hai nước, với quan hệ đối tác toàn diện hơn. Mục tiêu chuyến thăm của là mong muốn xây dựng nền tảng vững chắc cho quan hệ của chúng ta trong nhiều thập kỷ tới đây. Câu chuyện lịch sử lâu dài của chúng ta dài bắt đầu từ Thomas Jeffsson, trải qua nhiều năm, rất nhiều nỗ lực từ cả 2 phía để hàn gắn quan hệ, một điều không thể tưởng tượng được trước đây, chúng ta đã là bạn bè, là đối tác. Tôi tin tưởng rằng, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ là bài học cho cả thế giới. trong khi cả thế giới chìm trong xung đột không thể giải quyết, quan hệ của chúng ta đã chỉ ra, trái tim có thể thay đổi, hòa bình tốt hơn chiến tranh, sự tiến bộ và nhân phẩm của con người chỉ đc tôn lên bằng hợp tác. Chúng ta cũng thấy một điều có tính nguyên tắc, Việt Nam là một nước có chủ quyền, không nước nào có thể áp đặt lên số mệnh của các bạn. Hãy cùng hợp tác để tạo ra cơ hội thịnh vượng cho người dân. Tôi muốn đóng góp nhiều hơn cho mối quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ. Bên cạnh phát triển hợp tác kinh tế, chúng ta cần đầu tư vào nguồn lực con người, nuôi dưỡng tài năng con người. Đây là lĩnh vực thế mạnh của Hoa Kỳ có thể hợp tác với Việt Nam. Như tôi đã nói ngày hôm qua, Đội Hòa bình sẽ đến Việt Nam dạy tiếng Anh cho người Việt Nam. Như vậy, thế hệ trước của người Mỹ đến Việt Nam để chiến đấu nhưng thế hệ sau đã đến đây đóng góp cho sự phát triển của xã hội Việt Nam, làm sâu sắc hơn quan hệ của chúng ta. Tôi rất vui mừng tuyên bố với các bạn, mùa thu năm nay, trường Đại học Fullbright của Mỹ sẽ được mở ở TP Hồ Chí Minh, đóng góp cho hợp tác giáo dục giữa hai nước, tập trung vào lĩnh vực chính sách công, từ thơ Nguyễn Du, triết học của Phan Chu Trinh, toán học của GS Ngô Bảo Châu sẽ được thúc đẩy hơn nữa. Chúng tôi khuyến khích phụ nữ việt Nam có tài năng để đảm bảo bình đẳng gioiws của Việt Nam. Từ thời đại Hai Bà Trưng, chúng ta đã thấy những người phụ nữ Việt Nam luôn tự cường và giúp đất nước tiến lên phía trước. Khi chúng ta có một gia đình tốt, chúng ta có sự đóng góp của phụ nữ, khi người phụ nữ được đi học, có vị trí xứng đáng trong chính phủ và lãnh đạo, chúng ta sẽ có một xã hội tốt đẹp hơn, điều này đúng với cả Hoa Kỳ và Việt Nam. Chúng tôi sẽ tiếp tục khai phá hết tiềm năng qua hệ 2 nước, đặc biệt là thông qua Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, giúp Việt Nam xuất khẩu sản phẩm Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam thực hiện cam kết của mình. Với tư cách là Tổng thống, tôi ủng hộ TPP vì điều này giúp Việt Nam không phụ thuộc vào thương mại vào một quốc gia duy nhất mà có thể mở rộng thị trường của mình. Thế kỷ XX đã dạy cho Hoa Kỳ và Việt Nam một trật tự quốc tế mà an ninh chung của chúng ta phụ thuộc lẫn nhau, cùng xây dựng thông lệ chung: tất cả các quốc gia đều là các quốc gia có chủ quyền, dù lớn hay nước nhỏ, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đều phải được tôn trọng, Các nước lớn không được phép bắt nạt các nước nhỏ hơn. Tại Biển Đông mặc dù Hoa Kỳ không phải là bên tuyên bố chủ quyền nhưng chúng tôi đề cao nguyên tắc cơ bản về tự do hàng hải, hàng không và mọi tranh chấp phải được giải quyết bằng biện pháp hòa bình. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cử tàu và máy bay đến các vùng luật pháp quốc tế cho phép, và hỗ trợ quyền tương tự của các nước khác. Để đạt được tất cả tầm nhìn trong quan hệ hai nước không thể xảy ra một sớm một chiều, cần có nỗ lực của cả hai bên. Nhưng nhìn vào thách thức của lịch sử mà chúng ta đã trải qua, tôi vô cùng lạc quan về tương lai quan hệ hai nước chúng ta. Người dân Việt Nam cũng như Hoa Kỳ, như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết trong nhạc phẩm Nối vòng tay lớn, đã mở trái tim nhìn thấy tính nhân đạo của bản chất con người trong từng trái tim. Người Việt đã thành công khắp nơi trên toàn thế giới, các bạn đã sẵn sàng đặt dấu ấn trên toàn thế giới. Thưa các bạn thanh niên, tài năng và mong muốn của các bạn là điều Việt Nam cần. Chính người Việt Nam sẽ quyết định tương lai của Việt Nam. Hoa Kỳ sẽ luôn có mặt ở đây, trở thành đối tác và làm bạn của các bạn. Sau này, khi người Mỹ và việt Nam cùng nhau làm việc, cùng nhau nghiên cứu, tôi hy vọng các bạn nhớ tới khoảnh khắc tôi đứng ở đây đứng trước các bạn, như nhà thơ Nguyễn Du đã từng nói trong Kiều “Rằng: Trăm năm cũng từ đây/Của tin gọi một chút này làm ghi”.