Ma trận sách: khác vỏ, chung ruột
Ghé qua một số nhà sách lớn ở Hà Nội như Nguyễn Văn Cừ (Q. Cầu Giấy), Tiền Phong (Q. Đống Đa) hay Trí Tuệ (Q. Ba Đình), người ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh những ông bố, bà mẹ “toát mồ hôi” khi chọn sách cho con.
Chị Nguyễn Thu Hà (Huyện Từ Liêm, HN) sau gần một tiếng đồng hồ tìm kiếm cũng lựa được cuốn sách Toán nâng cao lớp 2 cho cậu con trai. Chị Hà cho biết, sách tham khảo như mọi năm vẫn rất đa dạng về nội dung và hình thức, lại do nhiều nhà xuất bản phát hành nên việc nhận biết và lựa chọn sách tốt mất khá nhiều thời gian.
Rất nhiều phụ huynh đã phải "toát mồ hôi" đi chọn sách tham khảo đầu năm học cho con
Đơn cử như sách tham khảo, nâng cao dành cho học sinh lớp 2, tính sơ sơ cũng lên tới hơn 15 đầu sách. Cuốn nào cũng có tựa na ná giống nhau như: Toán nâng cao 2, Để học tốt toán 2, Bổ trợ kiến thức và bài tập toán 2, Luyện giải toán 2…
Trong khi đó, chị Đỗ Vân Anh (Q. Cầu Giấy, HN) cùng con gái chuẩn bị vào lớp 1 cũng loay hoay hàng giờ bên giá sách. Bé Lê Anh Thư, con gái chị thi thoảng lại kéo tay mẹ, nũng nịu đòi về. Cầm trên tay ba cuốn có tên gọi giống hệt nhau Toán năng khiếu 1, chị không khỏi đắn đo: “Ba cuốn của cùng tác giả Hoàng Long nhưng lại do ba nhà xuất bản phát hành. Nội dung giống hệt nhau, chỉ khác là nếu in trên giấy đẹp thì giá sẽ đắt hơn”.
Theo khảo sát của phóng viên VTC News, hiện nay rất nhiều các cửa hàng, siêu thị bày bán tràn lan các loại sách của đa dạng các nhà xuất bản (NXB). NXB tên tuổi có, không tên tuổi cũng có. Tuy nhiên, bên canh sự đa dạng, phong phú đó thì chất lượng của các loại sách đang trở thành mối lo của nhiều độc giả, đặc biệt là chất lượng sách tham khảo dành cho học sinh bậc tiểu học.
PV đã theo chân chị Nguyễn Hà (Đống Đa, Hà Nội) tìm mua sách tham khảo lớp 2 cho con trong Hiệu sách Tiền Phong để chứng kiến sự khó khăn trong việc lựa chọn sách của các bậc phụ huynh.
Chỉ riêng sách tham khảo cho lớp 2 thôi mà đã có tới hơn 50 đầu sách. Chị Hà lúng túng chia sẻ: “Bây giờ nhiều loại sách lắm mà chất lượng thì lại không đảm bảo, quyển nào cũng có nội dung gần như nhau chỉ khác có tên bìa. Bởi vậy, chỉ chọn sách thôi mà cũng hoa mắt, chóng mặt.”
Chỉ riêng loại sách tham khảo Tiếng Việt lớp 2 thôi cũng có trên 5 đầu sách với của các NXB như: NXB Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, NXB Đồng Nai…
Theo quá trình tìm hiểu tại hiệu sách Nguyễn Văn Cừ, Xuân Thủy, Cầu Giấy thì loại sách tham khảo Tiếng Việt dành cho lớp 2 của NXB Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh có tới 3 đầu sách, tuy tên sách, màu sắc và hình ảnh trang bìa có khác nhau nhưng nội dung thì dường như đã rập khuôn.
Nếu để ý kỹ các bạn sẽ thấy nội dung giống nhau tuy nhiên giữa các phần đề bài và hướng dẫn trả lời đã được chủ biên sắp xếp theo những trình tự khác nhau nhằm gây sự tò mò và chú ý cho độc giả.
Thậm chí, NXB Tổng hợp TP.HCM còn đưa ra tới 3 đầu sách tham khảo cho học sinh lớp 2 có nội dung tương đối giống nhau. Nếu trong quyển Giải bài tập tiếng việt 2 (Chủ biên: Nguyễn Thị Phương Trinh – Trần Quỳnh Giao) tác giả chọn cách đưa ra câu hỏi và hướng dẫn trả lời luôn thì trong quyển Hướng dẫn học tốt tiếng việt 2 (Chủ biên: Phạm Ngọc Thắm) lại chọn cách đưa ra một loạt câu hỏi của từng tuần rồi mới đưa ra đáp án (cụ thể đáp án của tuần 1 ở trang 20).
Không chỉ riêng loại sách tham khảo tiếng việt mà sách tham khảo toán cũng được bày bán với nhiều “phiên bản” bắt mắt, sặc sỡ và hấp dẫn.
“Năm ngoái đi mua sách tham khảo cho con, thấy 2 quyển khác nhau nên chị lấy cả hai về tham khảo, ai dè về đọc kỹ mới thấy giống y hệt nhau chỉ khác có vị trí lời giải, vậy nên năm nay tôi phải chọn kỹ và chọn sách của NXB có uy tín.” - chị Quỳnh Trâm, Cầu Giấy, Hà Nội tâm sự.
Chuyên gia khuyên gì?
Cô Nguyễn Thị Thanh, Phó hiệu trưởng trường Tiểu học Phù Lỗ (Hà Nội) cho biết, hiện thị trường sách giáo khoa và tham khảo rất đa dạng. Để tránh cho các bậc phụ huynh mua phải sách giả, kém chất lượng, nhà trường đã có hướng dẫn về việc đặt mua sách tại trường trước mỗi năm học mới.
Những đầu sách này đều được các thầy cô có kinh nghiệm đánh giá trước về chất lượng nội dung và cách thức trình bày nên sẽ phần nào được đảm bảo.
Chia sẻ thêm về bí quyết chọn mua sách giáo khoa và tham khảo cho con, ThS Nguyễn Phương Loan (Phó Tổng Biên tập NXB Tri Thức) cho biết, trước đây các bậc phụ huynh thường tìm mua sách được phát hành bởi các nhà xuất bản có uy tín.
Tuy nhiên thực tế hiện nay, việc phân biệt sách thật-sách lậu rất khó. Bởi thương hiệu của nhà xuất bản có thể bị đánh cắp, trong khi cách thức thiết kế, trình bày của không ít trang sách lậu hiện nay thậm chí còn đẹp hơn sách thật. Yếu tố quan trọng nhất để các bậc phu huynh lưu tâm trong việc lựa chọn sách cho con là nội dung. Chỉ cần nội dung sách tốt thì thật hay giả cũng không phải là điều đáng phải bận tâm nhiều.
Bên cạnh đó, chỉ nên mua những đầu sách thực sự cần thiết, được tư vấn bởi các thầy cô giáo có kinh nghiệm trong trường. Nhiều sách quá, trẻ không học được hết và học cũng thấy chán, không hiệu quả.
