Sáng 17/1, tại tỉnh Hải Dương, tạp chí Lao động xã hội phối hợp với Cục Bảo trợ xã hôi, Bộ LĐTB&XH Hà Nội tổ chức hội thảo “Công tác xã hội thích ứng với bối cảnh già hóa dân số”.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Nguyễn Thị Hà chia sẻ thông tin tuổi thọ trung bình của nước ta là 73,2 tuổi (năm 2014) và dự báo sẽ tăng lên tới 78 tuổi (năm 2030) và 80,4 tuổi vào năm 2050. Tính đến hết năm 2017, cả nước có trên 11 triệu người cao tuổi , chiếm 11,95% dân số.
| Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết, Việt Nam là một trong số ít các nước có tốc độ già hóa dân số cao nhất thế giới. |
“Dự báo nước ta sẽ chỉ mất không tới 20 năm để tỷ lệ người cao tuổi tăng từ 7% lên 14%. Có nghĩa chuyển từ giai đoạn “đang già” sang “già” – một tốc độ thuộc hàng cao nhất thế giới. Thậm chí đến năm 2038, nhóm người cao tuổi sẽ chiếm đến gần 20% tổng dân số” – Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.
Già hóa dân số sẽ đặt ra nhiều thách thức cho việc đảm bảo hạ tầng và an sinh xã hội để đáp ứng nhu cầu của một xã hội già hóa dân số nhanh chóng; trong khi, nhiều người còn đang sống ở mức nghèo, cận nghèo. Hầu hết người cao tuổi có sức khỏe kém, ngày càng sống thu mình, cô đơn do các hỗ trợ truyền thống từ đại gia đình bị thu hẹp.
Báo cáo chung của ngành Y tế cũng cho thấy nhiều người cao tuổi sống cùng bệnh tật trong một thời gian dài, dẫn đến những khó khăn về chức năng thể chất, trong sinh hoạt cá nhân hàng ngày và các hoạt động hỗ trợ cuộc sống. Hơn hai phần ba người cao tuổi gặp ít nhất một khó khăn về vận động và gần 38% người cao tuổi gặp ít nhất một khó khăn trong sinh hoạt cá nhân hàng ngày, lên hơn 50% ở nhóm 80 tuổi trở lên.
Bộ LĐTB&XH dự báo, số lượng và tỷ lệ người cao tuổi cần được chăm sóc do bị ảnh hưởng bởi ít nhất một chức năng thể chất hoặc tinh thần sẽ tăng từ 2,5 triệu người vào năm 2019 lên tới 10 triệu người vào năm 2049.
Thực tế này đòi hỏi cần có sự chăm sóc thường xuyên để duy trì các hoạt động hàng ngày cho người cao tuổi ở gia đình và cộng đồng. Tuy nhiên, hoạt động CTXH đối với người cao tuổi hiện nay vẫn còn nhiều thách thức. Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho rằng, phần lớn các chính sách đối với người cao tuổi chỉ mang tính trợ cấp, cứu trợ, các hoạt động chăm sóc đời sống tinh thần cho người cao tuổi còn mang tính phong trào. Hơn nữa, ngành công tác xã hội với các loại hình dịch vụ chuyên môn về chăm sóc người cao tuổi ở nước ta còn thiếu và yếu.
Không chỉ thế, các yếu tố, điều kiện cho sự phát triển ngành CTXH chuyên nghiệp còn thiếu khung pháp lý, các phương pháp khoa học, đội ngũ công tác xã hội nòng cốt, nguồn nhân lực cho mạng lưới công tác xã hội, các chương trình nghiên cứu. Hệ thống dịch vụ thiết yếu và cơ sở thực tập, hành nghề còn thiếu và yếu.
