Chiều 1/12, Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP Hồ Chí Minh Nguyễn Duy Tân cho biết thực hiện mô hình 2 cấp dưới phường, xã, thị trấn để phù hợp với quy định của Trung ương, TP Hồ Chí Minh sẽ tổ chức sắp xếp lại khu phố, ấp và tổ dân phố, tổ nhân dân.
Việc sắp xếp khu phố, ấp và tổ dân phố, tổ nhân dân nhằm giảm quy mô số hộ của khu phố, ấp cũ và tổ dân phố, tổ nhân dân hiện hữu. Theo báo cáo của TP Thủ Đức và các quận, huyện, số lượng dân cư tại các khu phố, ấp, tổ dân phố, tổ nhân dân không đồng đều (có khu phố, ấp trên 4.000 hộ dân), địa bàn rộng dẫn đến khó khăn trong việc nắm bắt tình hình.
Thực hiện sắp xếp khu phố, ấp thì số hộ dân của khu phố, ấp mới sẽ giảm (khu phố giảm 250 hộ dân so với số hộ dân mà UBND TP quy định là 700 hộ; ấp giảm 150 hộ so với số hộ dân UBND TP quy định là 500 hộ dân). Quy mô số hộ dân, nhân khẩu phù hợp, đáp ứng số hộ dân, nhân khẩu theo quy định của Bộ Công an về điều lệnh cảnh sát khu vực.
Cũng theo ông Nguyễn Duy Tân, việc triển khai sắp xếp hoạt động khu phố, ấp tiến hành từ năm 2018 chứ không phải mới đây. Việc sắp xếp lại khu phố, ấp vẫn giữ tên gọi của 2.008 khu phố, ấp như trước, mà không phải điều chỉnh các tổ chức chính trị - xã hội dưới phường, xã, thị trấn.
Hoạt động của khu phố, ấp, các tổ chức Đảng, đoàn thể chính trị - xã hội được sát dân, gần dân, trực tiếp với dân (không qua tổ dân phố, tổ nhân dân), đảm bảo đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định. Khi không có tổ dân phố, tổ nhân dân, lúc này khu phố, ấp sẽ là nơi ghi nhận trực tiếp phản ánh, kiến nghị của người dân (hạn chế người dân phải phản ánh nhiều lần mất thời gian).
Khi sắp xếp khu phố, ấp, TP thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách; tổ chức tri ân cống hiến của các cá nhân đã tham gia hoạt động khu phố, ấp, tổ dân phố, tổ nhân dân trong thời gian qua.
Cũng theo ông Nguyễn Duy Tân, việc sắp xếp khu phố, ấp của TP sẽ triển khai và thực hiện xong vào năm 2025. Thời gian qua, mô hình tổ chức dưới phường, xã, thị trấn 2 cấp được phát huy tác dụng cho đến hiện tại. Tuy nhiên TP phải sắp xếp lại khu phố, ấp theo quy định của Trung ương để đồng bộ với các nội dung nhiệm vụ khác đang triển khai như: Sắp xếp đơn vị hành chính, công tác cải cách hành chính, tổ chức chính quyền độ thị, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Những nội dung công việc này đều có mối quan hệ, liên quan với nhau, đòi hỏi hệ thống chính trị của TP, dưới cơ sở phường, xã, thị trấn phải cùng phối hợp thực hiện, tránh việc chồng chéo trong tổ chức thực hiện giữa các cấp.
Về quy trình thực hiện sắp xếp khu phố, ấp mới căn cứ trên số hộ thực tế, quy định số hộ theo quy định, địa giới, ranh giới khu phố, ấp để giữ nguyên khu phố, ấp, chia nhỏ hoặc thành lập mới khu phố, ấp mới.
TP sử dụng tên gọi khu phố (ở dưới phường, thị trấn), ấp (ở dưới xã) để phù hợp với thực tế, không gây xáo trộn về tên gọi, ảnh hưởng đến hoạt động của khu phố, ấp khi thực hiện sắp xếp khu phố, ấp mới.
Về số hộ dân của khu phố, ấp mới: Khu phố khoảng 450 hộ dân trở lên (giảm 250 hộ dân so với quy định năm 2017); ấp có 350 hộ dân trở lên (giảm 150 hộ dân theo quy định năm 2017). Số lượng người tham gia hoạt động khu phố, ấp có 3 chức danh: Bí thư chi bộ; Trưởng khu phố, ấp; Trưởng ban Công tác Mặt trận.
Tuy nhiên để tiếp tục duy trì các hoạt động của khu phố, ấp. TP giao các cơ quan có liên quan tham mưu đề xuất bổ sung 2 chức danh: Chi hội trưởng Phụ nữ và Bí thư chi đoàn thanh niên để duy trì hoạt động của đoàn viên, hội viên, hỗ trợ hoạt động của khu phố, ấp.
Theo số liệu của phường, xã, thị trấn hiện nay TP Hồ Chí Minh có 27.377 tổ chức, gồm 2.008 khu phố, ấp. Hơn 3.000 tổ dân phố, tổ nhân dân với số lượng hơn 64.300 người, khi sắp xếp lại khu phố, ấp sẽ giảm còn 5.242 tổ chức, giảm khoảng 80%.