TP Hồ Chí Minh “tuýt còi” nhiều ca sĩ lệch chuẩn
Trước những biểu hiện lệch chuẩn trong đời sống âm nhạc, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã ban hành Công văn số 69-CV/BTGDVTU, yêu cầu định hướng và chấn chỉnh hoạt động sáng tác, biểu diễn. Đây được xem là bước đi kịp thời nhằm giữ gìn thuần phong mỹ tục và xây dựng môi trường văn hóa nghệ thuật lành mạnh, phù hợp với định hướng giá trị của xã hội hiện nay.
Thực trạng đáng lo trong đời sống âm nhạc trẻ
Theo nhận định của Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh, thời gian gần đây, một số ca sĩ trẻ sáng tác, biểu diễn và lan tỏa trên mạng xã hội những ca khúc thể hiện ngôn ngữ âm nhạc cẩu thả, phản cảm, dung tục; sử dụng tiếng Việt thiếu trong sáng; thậm chí biến âm nhạc thành nơi trút giận, công kích lẫn nhau, vi phạm đạo đức nghề nghiệp và không tôn trọng khán giả. Một số ca khúc còn cổ xúy lối sống buông thả, sử dụng chất cấm, hoặc gắn với hình ảnh “chất chơi giang hồ”, tệ nạn xã hội...
Nhiều ca từ trong ca khúc “Sự nghiệp chướng” của Pháo thể hiện ngôn ngữ âm nhạc cẩu thả, dùng tiếng Việt không trong sáng, thậm chí biến âm nhạc thành nơi trút giận, công kích cá nhân
Trong số các trường hợp được nêu minh họa trong công văn có ca sĩ Jack (Trịnh Trần Phương Tuấn) với ca khúc trình diễn ngày 16/10/2025 tại Hà Nội, chứa nhiều ca từ lệch chuẩn, dung tục, ngạo mạn. Cùng với đó, một số ca khúc khác cũng bị phản ánh như: Miền mộng mị (Gducky); CLME (Hoàng Tôn, Andree, Tinle); Kẹo (Andree); Cao ốc (Bray và Đạt G); Em iu (Andree và Bình Gold); Sự nghiệp chướng (Pháo)...
Đáng chú ý, Trần Minh Hiếu (nghệ danh HIEUTHUHAI) với ca khúc Trình cũng gây tranh cãi bởi những câu hát phản cảm, có nội dung gợi liên tưởng đến việc sử dụng chất kích thích, đi ngược lại thuần phong mỹ tục. Những biểu hiện này không chỉ làm tổn hại giá trị thẩm mỹ của âm nhạc, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức và lối sống của giới trẻ.
Trước thực trạng đó, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh yêu cầu Sở Văn hóa và Thể thao TP tăng cường kiểm tra, quản lý nội dung sáng tác, biểu diễn, phát hành sản phẩm âm nhạc - đặc biệt là thể loại rap và các sản phẩm lan truyền trên mạng xã hội; phối hợp với Thanh tra Thành phố kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; đồng thời chủ trì cùng Hội Âm nhạc và Đài Phát thanh - Truyền hình TP Hồ Chí Minh xây dựng các chương trình tuyên truyền, định hướng sáng tạo nghệ thuật. Bên cạnh đó, Sở tham mưu UBND TP khen thưởng, biểu dương những nghệ sĩ có đóng góp tích cực, sáng tạo mang giá trị văn hóa - xã hội, góp phần lan tỏa lối sống đẹp.
rần Minh Hiếu (nghệ danh HIEUTHUHAI) với ca khúc “Trình” gây tranh cãi bởi những câu từ phản cảm
Đặc biệt, công văn đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao TP Hồ Chí Minh cân nhắc không mời những nghệ sĩ có sáng tác, hành vi, lời nói, biểu diễn lệch chuẩn văn hóa hoặc cổ xúy tệ nạn xã hội tham gia các chương trình, lễ hội và sự kiện của TP.
Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh đồng thời đề nghị Hội Âm nhạc TP tăng cường tuyên truyền, giáo dục đạo đức nghề nghiệp, định hướng sáng tác và biểu diễn đúng chuẩn mực cho hội viên, đặc biệt là đội ngũ ca sĩ, nhạc sĩ trẻ. Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật TP Hồ Chí Minh cần phát huy vai trò phản biện, định hướng và thẩm định chuyên môn trong đời sống âm nhạc hiện nay.
Gìn giữ chuẩn văn hóa trong sáng tạo âm nhạc
Sau khi công văn được ban hành, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều, cho rằng các nghệ sĩ bị nêu tên đã bị “cấm sóng” hoặc bị đề nghị “không mời biểu diễn”. Trao đổi với Văn Hóa, bà Đinh Thị Thanh Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh, khẳng định: “Công văn 69-CV/ BTGDVTU không mang tính xử phạt hay cấm đoán. Đây là văn bản mang tính định hướng, nhằm giúp các cơ quan quản lý và giới nghệ sĩ nhìn nhận rõ hơn về những biểu hiện lệch chuẩn trong sáng tác, biểu diễn. Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy chỉ đề nghị tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nhắc nhở; nếu trường hợp nào tái phạm sau khi đã được khuyến cáo thì cơ quan chức năng sẽ xem xét biện pháp phù hợp theo quy định pháp luật”.
“Việc cấm hay cho phép biểu diễn thuộc thẩm quyền của cơ quan quản lý nhà nước, còn Ban Tuyên giáo và Dân vận có trách nhiệm định hướng, góp phần giữ gìn sự chuẩn mực trong đời sống văn hóa nghệ thuật”, bà Đinh Thị Thanh Thủy nhấn mạnh.
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Trung, Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc TP Hồ Chí Minh cho rằng: Việc Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy ban hành công văn định hướng hoạt động sáng tác, biểu diễn âm nhạc là một động thái cần thiết và kịp thời. Điều quan trọng là tăng cường trách nhiệm của cơ quan quản lý, siết chặt quy trình thẩm định và cấp phép biểu diễn để bảo đảm môi trường nghệ thuật lành mạnh.
“Nếu quản lý lơi lỏng, để sự việc xảy ra rồi mới xử lý, thì người chịu ảnh hưởng đầu tiên vẫn là công chúng, đặc biệt là giới trẻ - nhóm khán giả chiếm phần lớn lượng người nghe hiện nay”, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trung nhận định.
Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc TP Hồ Chí Minh cũng cho biết, Hội là một tổ chức nghề nghiệp thuộc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật TP Hồ Chí Minh, không có thẩm quyền pháp lý trong việc xử lý sai phạm, nhưng có thể vận động và nhắc nhở hội viên. “Lãnh đạo Hội thường xuyên lưu ý hội viên không tham gia những chương trình lệch chuẩn, không sáng tác hoặc phổ biến các tác phẩm có nội dung phản cảm, trái thuần phong mỹ tục”, ông chia sẻ.
Theo các nhà nghiên cứu, điều quan trọng không phải là kiểm soát hành chính, mà là nuôi dưỡng thị hiếu thẩm mỹ cho người nghe, đặc biệt là thế hệ trẻ. Một cộng đồng có khả năng thưởng thức âm nhạc tinh tế sẽ tự biết sàng lọc, loại bỏ “nhạc rác”, tạo nên nền tảng vững bền cho đời sống nghệ thuật văn minh.
Âm nhạc chỉ thực sự phát triển khi nghệ sĩ sáng tạo có trách nhiệm và công chúng có khả năng cảm thụ lành mạnh. Việc nâng cao giáo dục thẩm mỹ, hình thành “sức đề kháng văn hóa” trong giới trẻ chính là con đường dài hơi để xây dựng một không gian âm nhạc trong sáng, nhân văn và bền vững.
