Yêu động vật, đam mê với ngành nông nghiệp, chàng trai trẻ Chu Xuân Lộc (sinh năm 1989), thôn Địch Thượng – Phương Đình, xã Liên Minh, TP Hà Nội đã rong ruổi khắp từ Bắc vào Nam để tìm hiểu các mô hình sản xuất đạt hiệu quả cao. Sau nhiều tháng trời ròng rã tầm sư học đạo, Xuân Lộc quyết định thử sức với mô hình nuôi cầy, một giống vật nuôi hoàn toàn mới mẻ tại địa phương và bước đầu gặt hái được “trái ngọt”.

Không nản chí trước khó khăn

Hai trại nuôi cầy của Chu Xuân Lộc nằm ở khu chuyển đổi sang mô hình trang trại của thôn Địch Thượng, cách xa khu dân cư và có đường bê tông phẳng phiu chạy qua. Nép mình giữa những tán bưởi xanh mướt, sai trĩu trịt quả là khu nuôi cầy hương, cầy mốc được phân chia khoa học theo từng nhóm, tập tính để tiện chăm sóc và quản lý. Lúi húi bóc vỏ từng quả chuối chín vàng ươm, thơm lừng chuẩn bị cho cầy ăn bữa chiều, Chu Xuân Lộc hớn hở khoe: “Một cầy mẹ vừa đẻ 5 con anh ạ”.

Không phải ngẫu nhiên Chu Xuân Lộc lại cười “vui như được mùa” khi khoe đàn cầy mới sinh mà bởi có bắt tay vào nuôi, chăm sóc từng li từng tý mới thấy, để nuôi cầy sinh sản là cả một hành trình đầy thách thức. Không những vậy, cầy mẹ sau sinh dễ bị stress, nếu không chăm sóc kịp thời, sẽ ảnh hưởng đến tỷ lệ sống sót của cầy con.

Trò chuyện với Kinh tế & Đô thị về cơ duyên đến với mô hình nuôi cầy, Chu Xuân Lộc cho biết, trước đây anh làm nghề tự do, thu nhập bấp bênh, không ổn định. Gia đình có khu trang trại nuôi gà nhưng hiệu quả kinh tế không cao. Vốn yêu thích nông nghiệp và quyết tâm làm giàu trên mảnh đất quê hương, Chu Xuân Lộc đã rong ruổi khắp nơi để tìm hiểu các mô hình làm kinh tế nông nghiệp như nuôi hươu lấy nhung, nuôi nhím, dúi, don, rắn, cheo cheo, nuôi công… 6 tháng trời ròng rã tìm hiểu từ Nam ra Bắc, sau nhiều lần cân nhắc kỹ lưỡng, anh mới quyết định bắt tay vào nuôi cầy, một giống vật nuôi đặc sản được thị trường rất ưa chuộng.

Năm 2023 trại nuôi cầy của Chu Xuân Lộc với số vốn đầu tư khoảng 700 triệu đồng chính thức đi vào hoạt động với 32 “thành viên” đầu tiên, trong đó có 27 cầy cái và 5 cầy đực, được nhập từ một trại giống ở Thanh Oai. Giá con giống ở thời điểm đó là 14 triệu đồng/con cái, 16 triệu đồng/con đực. “Tôi chọn khởi điểm nuôi cầy trưởng thành để trước hết theo dõi tập tính sinh hoạt, đặc điểm của loài vật này và hạn chế rủi ro do ốm chết” – Chu Xuân Lộc cho biết.

Theo Thông tư 27/2025/TT-BNNMT ngày 24/6/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, có hiệu lực từ 1/7/2025, họ cầy như cầy tai trắng, cầy vòi mốc, cầy vòi hương, cầy giông, cầy hương thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIB.

Chu Xuân Lộc cho biết, chính vì cầy là động vật hoang dã, nên trong quá trình xây dựng mô hình và mua giống anh đều tìm đến cán bộ kiểm lâm để được tư vấn, hỗ trợ, bảo đảm mua giống rõ nguồn gốc xuất xứ cũng như các thủ tục pháp lý đúng quy định của pháp luật. “Trang trại và toàn bộ đàn cầy đều được đăng ký mã số để quản lý. Mỗi con cầy khi sinh ra, nhập thêm hoặc ốm chết hay bán đi đều được thông báo cho cơ quan kiểm lâm. Định kỳ hàng tháng, cơ quan kiểm lâm cũng tới tận trang trại để kiểm tra thực tế và mỗi năm đều có đoàn kiểm tra liên ngành” – Chu Xuân Lộc cho hay.

Mặc dù đã tìm hiểu khá kỹ mô hình và thường xuyên tham khảo kiến thức từ trên mạng cũng như thực tế, song quá trình nhân nuôi cầy của Chu Xuân Lộc cũng gặp không ít trở ngại. Năm đầu tiên, đàn cầy không sinh sản được con nào, thậm chí có con lăn ra ốm chết. Dù đã chuẩn bị kỹ tâm lý và lường trước rủi ro, song anh vẫn khá sốt ruột vì cầy chưa sinh sản nghĩa là gần như thất bại. Không nản chí, anh gọi điện, hỏi thăm khắp các hội nhóm nuôi cầy, các chủ trang trại gần xa để được tư vấn. Những kiến thức thu thập được, cộng với quá trình theo dõi kỹ lưỡng từ bữa ăn, giấc ngủ cho đàn cầy, dần dần Chu Xuân Lộc đã nắm được tập quán sinh hoạt để điều chỉnh chế độ chăm sóc cho phù hợp.

Không phụ công người, những con cầy đầu tiên đã mang thai và sinh ra những chú cầy non đáng yêu trong niềm vui sướng, hạnh phúc của anh thanh niên xã Liên Minh. Đến nay, hai trại nuôi cầy của Chu Xuân Lộc rộng khoảng 5.700m2 với tổng đàn cầy khoảng 400 con, cho doanh thu khoảng 1 tỷ đồng/năm. Không chỉ thế, trang trại còn tạo công ăn việc làm cho 2 lao động địa phương với mức lương cứng 8 triệu đồng/tháng, chưa kể tiền thưởng cho mỗi cầy con đẻ ra, sinh trưởng tốt.

Lan tỏa tinh thần khởi nghiệp cho thanh niên

Nhìn lại hành trình gần 3 năm khởi nghiệp từ nuôi cầy, Chu Xuân Lộc đã đúc kết được cho mình khá nhiều kinh nghiệm quý báu và làm chủ kỹ thuật nuôi loài động vật hoang dã này. “Cầy ăn khá đơn giản, thức ăn chủ yếu là chuối chín và các loại trái cây có vị ngọt, ngày cho ăn 2 bữa; mỗi tuần bổ sung thêm 2 bữa cá rô phi nghiền. Chi phí thức ăn cho cầy chỉ từ 1.500 – 2.000 đồng/con/ngày. Tuy nhiên, chuồng trại phải bảo đảm mùa Hè thoáng mát, mùa Đông ấm áp và vệ sinh khử khuẩn thường xuyên, tiêm phòng vaccine đầy đủ là cầy phát triển tốt” - Chu Xuân Lộc chia sẻ.

Hớn hở chỉ cho chúng tôi đàn cầy hương non vừa mới sinh, Chu Xuân Lộc không giấu nổi niềm vui khi cầy mẹ đẻ tới 5 con. Đây là một tỷ lệ sinh rất cao trong loài cầy, bởi bình thường cầy chỉ sinh từ 2 - 3 con. “Thời gian mang thai của cầy từ 58 – 62 ngày. Mỗi con cầy khi mang thai được tách riêng và có camera lắp ở lồng để theo dõi hàng ngày, hàng giờ; chỉ cần có tiếng động lạ là mình phải ra kiểm tra ngay. Khi cầy mẹ khó sinh hay chăm con “vụng” cũng phải can thiệp kịp thời. Đặc biệt, cầy là động vật hoang dã, khi mới sinh trong môi trường nuôi nhốt thường bị stress, nếu không có biện pháp chăm sóc, theo dõi kịp thời sẽ rất ảnh hưởng tới con non” - Chu Xuân Lộc cho biết.

Với khoảng 400 con cầy hiện có, đầu ra sản phẩm của trang trại khá thuận lợi, nhiều nhà hàng trên địa bàn Hà Nội và các tỉnh lân cận đặt hàng thường xuyên. Mỗi tháng, trang trại xuất bán khoảng 10 – 15 con thương phẩm, giá bán 2,5 triệu đồng/kg, thậm chí có thời điểm không có cầy để bán. Làm ăn bắt đầu có lãi, Chu Xuân Lộc đang tính làm thêm chuồng trại để nhân rộng đàn cầy và nuôi thêm sâm cầm để gia tăng lợi nhuận.

Tiếng lành đồn xa, thời gian qua, một số người đã tìm đến trang trại của Chu Xuân Lộc để học hỏi kinh nghiệm đầu tư xây dựng mô hình trang trại nuôi cầy. Trò chuyện với phóng viên Kinh tế & Đô thị, Chu Xuân Lộc cho biết, anh sẵn sàng chuyển giao kỹ thuật, hướng dẫn tỉ mỉ cho những ai muốn nuôi cầy, đặc biệt là các thanh niên trẻ tại địa phương. “Tôi mong muốn ngày càng nhiều bạn trẻ đam mê khởi nghiệp, khai thác hiệu quả quỹ đất hiện có, làm giàu chính đáng trên mảnh đất quê hương” - Chu Xuân Lộc tâm sự.

Xã Liên Minh được hình thành trên cơ sở sáp nhập bốn xã: Phương Đình, Thọ Xuân, Thọ An, Trung Châu. Tổng diện tích tự nhiên là 23,79km2, dân số hiện nay là hơn 47.800 người. Thời gian qua, xã đã tập trung chỉ đạo đưa cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao vào sản xuất, thực hiện quy hoạch các dự án trong sản xuất như quy hoạch vùng sản xuất công nghệ cao, duy trì và phát triển sản xuất mô hình kinh tế vườn trại. Trong nhiệm kỳ qua, toàn xã đã chuyển đổi 156,9ha diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng hoa cây ăn quả, rau màu cho giá trị kinh tế cao. Đồng thời phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất công nghiệp, hàng hóa để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã Liên Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 xác định, một trong những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm về phát triển kinh tế là tập trung kêu gọi đầu tư phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp kết hợp sinh thái du lịch, trải nghiệm; nông nghiệp công nghệ cao khu vực bãi sông Hồng, sông Đáy. Ngay sau khi có quy hoạch Thủ đô và được UBND TP chấp thuận cho phép triển khai thực hiện các dự án nông nghiệp kết hợp sinh thái du lịch, trải nghiệm; nông nghiệp công nghệ cao khu vực bãi sông, UBND xã kêu gọi đầu tư và thực hiện từng giai đoạn theo từng dự án cụ thể 2025 - 2035.

Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Liên Minh Bùi Mạnh Hùng chia sẻ, trên địa bàn xã hiện nay có một số mô hình nông nghiệp đáng chú ý như trồng nho hạ đen, vườn trại kết hợp với du lịch sinh thái, tuy nhiên mô hình nuôi cầy là một trong những hướng đi đột phá cho thu nhập cao. “Mô hình nuôi cầy của anh Chu Xuân Lộc là hình mẫu cho nhiều thanh niên trẻ dám nghĩ, dám làm, vươn lên làm giàu trên mảnh đất quê hương, lan tỏa tinh thần khởi nghiệp cho đoàn viên thanh niên xã Liên Minh” - Bí thư Đoàn Thanh niên xã Liên Minh Bùi Mạnh Hùng nhìn nhận.