Trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự sau sắp xếp tổ chức bộ máy

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự. Dự thảo luật gồm 12 điều, trong đó, sửa đổi, bổ sung 136/570 điều và bổ sung 2 điều mới tại 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự chịu tác động bởi kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy. Bên cạnh đó, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung khác để đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn, phù hợp với chủ trương đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính và thống nhất với hệ thống pháp luật.

Cụ thể: Đối với Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam: Sửa đổi, bổ sung quy định về: ưu đãi thị thực, thẻ tạm trú đối với người nước ngoài; thời hạn tạm trú của người nước ngoài; thẩm quyền cấp thẻ thường trú; công dân Việt Nam thường trú ở trong nước được mời, bảo lãnh người nước ngoài là cháu nội, cháu ngoại vào Việt Nam; thẩm quyền quy định về cấp, sử dụng định danh điện tử cho người nước ngoài. Sửa đổi, bổ sung quy định của 03 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Đối với Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam: Sửa đổi, bổ sung quy định về: thời hạn của hộ chiếu phổ thông; trường hợp chưa cấp giấy tờ xuất nhập cảnh; trường hợp thu hồi, hủy giá trị sử dụng hộ chiếu; trách nhiệm quy định việc cấp công hàm hỗ trợ xin thị thực. Sửa đổi, bổ sung quy định của 3 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Đối với Luật Cư trú Sửa đổi, bổ sung quy định về: đăng ký thường trú, tạm trú cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký thường trú cho người chưa thành niên; xóa đăng ký thường trú, tạm trú khi bị hủy bỏ quyết định cho trở lại quốc tịch Việt Nam; chủ sở hữu phương tiện hoặc người được giao quản lý phương tiện có trách nhiệm thông báo lưu trú. Sửa đổi, bổ sung quy định của 2 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Đối với Luật Căn cước: Sửa đổi, bổ sung quy định về: cơ quan quản lý căn cước; thu hồi thẻ căn cước; giá trị sử dụng của căn cước điện tử. Sửa đổi, bổ sung quy định của 02 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân.

Đối với Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ: Sửa đổi, bổ sung quy định về: màu tín hiệu đèn ưu tiên đối với xe của lực lượng quân sự, phương tiện giao thông thông minh; các loại xe phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, thiết bị ghi nhận hình ảnh khoang chở khách; trách nhiệm quy định về tiêu chuẩn, tập huấn đăng kiểm viên; trách nhiệm từ chối kiểm định phương tiện của cơ sở đăng kiểm; nâng hạng giấy phép lái xe; thẩm quyền quy định về hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, cấp lại, thu hồi giấy phép lái xe phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh; thu hồi giấy phép lái xe; thời gian lái xe của người lái xe ô tô.

Đối với Luật Đường bộ: Sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm tra, thẩm định an toàn giao thông đường bộ. Phân cấp, phân quyền 03 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng; 01 nội dung thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng cho cơ quan quản lý đường bộ thuộc Bộ Xây dựng; 01 nội dung thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cho cơ quan chuyên môn trực thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Đối với Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ: Sửa đổi, bổ sung quy định về 11 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Phân cấp, phân quyền 04 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng; 01 nội dung thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Về điều khoản chuyển tiếp, dự thảo luật quy định: Thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe đã lấp theo quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31/12/2029.

Báo cáo Thẩm tra dự án luật do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày nêu rõ: Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại tán thành sự cần thiết ban hành Luật với được nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Dự thảo Luật phù hợp với chủ trương và các quan điểm chỉ đạo của Đảng; bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

 Hồ sơ dự án Luật được xây dựng theo trình tự, thủ tục rút gọn, bảo đảm đúng quy định của pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng dự thảo Luật để bảo đảm thống nhất về kỹ thuật văn bản sau khi hợp nhất với các luật được sửa đổi, bổ sung.

Về một số nội dung cụ thể, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản nhất trí với các nội dung được điều chỉnh trong dự thảo Luật là tập trung các vấn đề liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, “điểm nghẽn” do quy định pháp luật và thực hiện pháp luật.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ (Điều 1): Đề nghị rà soát Quy định số 368-QĐ/TW, ngày 08/9/2025 của Ban Chấp hành Trung ương về Danh mục vị trí chức danh, nhóm chức danh, chức vụ lãnh đạo của hệ thống chính trị để sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan trong Luật Cảnh vệ cho phù hợp.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (Điều 2): Đề nghị quy định nguyên tắc, tiêu chí xác định đối tượng thuộc diện cấp thị thực UĐ1, UĐ2 và giao cho Chính phủ quy định chi tiết.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam (Điều 3): Đề nghị cân nhắc quy định về thời hạn của hộ chiếu phổ thông cấp theo thủ tục rút gọn cho phù hợp, vì hộ chiếu này chỉ có giá trị sử dụng 01 lần khi xuất cảnh hoặc nhập cảnh Việt Nam. Đề nghị nghiên cứu quy định cụ thể về hủy giá trị sử dụng hộ chiếu của người bị truy nã cho phù hợp thực tiễn và bảo đảm tính chặt chẽ.

Thẩm tra việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cư trú (Điều 4): Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị quy định người chưa thành niên được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình khi về với cha, mẹ, người giám hộ để vừa bảo đảm quyền có nơi ở hợp pháp của người chưa thành niên nhưng không được xâm phạm chỗ ở hợp pháp của người khác nếu không được sự đồng ý của người đó. Đề nghị bổ sung quy định tương tự đối với người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi được về ở với người giám hộ.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Căn cước (Điều 5): Đề nghị giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định cơ quan quản lý căn cước trong Công an nhân dân để phù hợp quy định tại Điều 18 Luật Công an nhân dân. Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị quy định rõ hơn về tích hợp các trường thông tin trong căn cước điện tử trên cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành, để tạo thuận lợi cho người dân khi thực hiện các giao dịch.

Đối với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (Điều 7): Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị cân nhắc quy định về phương tiện vận tải hành khách phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, hình ảnh khoang chở khách. Cân nhắc các quy định về thời gian lái xe trong ngày, trong tháng, lái xe liên tục, thời gian nghỉ tối thiểu của người lái xe để bảo đảm tính khả thi. Rà soát, bổ sung các quy định về chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới cải tạo, xe máy chuyên dùng cải tạo cho phù hợp.

Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (Điều 9): Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị quy định thẩm quyền trang bị vũ khí quân dụng cho các lực lượng khác ngoài Công an và Quân đội cho phù hợp. Quy định cho phép tổ chức ngoài Công an, Quân đội được phép thực hiện đào bới, tìm kiếm vũ khí, vật liệu nổ, đề nghị giao Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định để bảo đảm khả thi, tránh sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ…