Thông tin được đưa ra sau cuộc họp hôm 15-16/8 giữa Trung Quốc và ASEAN với nội dung giải quyết tranh chấp Biển Đông thông qua đàm phán và sử dụng một khuôn khổ các quy tắc của khu vực. Kể từ năm 2010, Trung Quốc và 10 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã bàn luận để thiết lập một bộ quy tắc ứng xử nhằm tránh những xung đột trên vùng biển chiến lược này.
Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Chấn Dân phát biểu tại hội nghị vừa qua giữa ASEAN và Bắc Kinh về vấn đề COC. |
Tháng trước, Tòa Trọng Tài Thường trực (PCA) tại Hà Lan đã ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền phi lý mang tên “Đường Chín Đoạn” của Trung Quốc trên Biển Đông. Tuy nhiên, Bắc Kinh không công nhận phán quyết cũng như thẩm quyền của tòa. Hãng tin Reuters cho biết, trong hội nghị vừa qua tại Bắc Kinh, Trung Quốc cùng nhóm quốc gia ASEAN đã nhất trí hoàn thành bộ khung Quy tắc ứng xử (COC) trong giữa năm 2017, đồng thời nhất trí thiết lập đường dây nóng giữa chính quyền Bắc Kinh và Đông Nam Á để giải quyết các vấn đề khẩn cấp trên biển. Các quốc gia cũng đồng ý áp dụng bộ quy tắc hành xử cho các chạm trán ngoài ý muốn trên biển, vốn được ký kết từ năm 2014, cho trường hợp Biển Đông Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Chấn Dân cho biết, dự thảo về đường dây nóng và thỏa thuận chạm trán trên biển này sẽ chính thức được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc – ASEAN tổ chức ở Vientiane, Lào ngày 7/9 tới. Từ trước tới nay, Bắc Kinh đã từ chối tham gia các cuộc đàm phán về COC và cho rằng tranh chấp trên Biển Đông nên được giải quyết theo phương thức song phương. Mốc biến chuyển bất ngờ này này bắt đầu từ ngày 25/7 khi Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị chia sẻ với các phóng viên biết sau cuộc gặp với những người đồng cấp ASEAN rằng, một bước tiến lớn trong triển khai COC sẽ được thực hiện vào nửa đầu năm sau. Hôm 16/8, ông Lưu Chấn Dân cũng cho biết, việc thúc đẩy đối thoại với ASEAN là nhằm giải quyết tranh chấp trên Biển Đông trong nội bộ khu vực và không khuyến khích các quốc gia khác can thiệp, ám chỉ tới các cường quốc như Nhật Bản và Mỹ. Bắc Kinh cũng hy vọng phần nào xoa dịu được căng thẳng hàng hải trước Hội nghị thượng đỉnh G20 mà nước này sẽ tổ chức vào tháng 9 tới bằng cách loại bỏ vấn đề Biển Đông khỏi chương trình nghị sự.