Nhiều ngày nay, tại một số tuyến phố trên địa bàn Hà Nội và các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo… xuất hiện nhiều bài viết kêu gọi mua giải cứu thanh long. Đây là thanh long tắc biên không xuất khẩu sang Trung Quốc. Giá bán chỉ dao động từ 4.000 – 7.000 đồng/kg. Do bán hàng giải cứu giá rẻ nên các chủ hàng thường kêu gọi người mua cả thùng hoặc combo 5kg – 10kg.
Chị Nguyễn Thị Oanh – tiểu thương bán hoa quả tại Hoàng Mai cho biết, khoảng 1 tuần nay giá thanh long rớt thê thảm. Nếu như trước đó, chị bán với giá 25.000 đồng/kg, thì nay chỉ bán giá 90.000 đồng/thùng 17kg. Như vậy, tính ra mỗi kg thanh long chỉ có giá khoảng 5.000 đồng. Theo chị Oanh, thanh long này chị nhập trực tiếp từ một xe hàng xuất khẩu sang Trung Quốc phải quay đầu về. Đây là hàng xuất khẩu nên chất lượng, mẫu mã khá tốt. “Do giá rẻ nên lượng hàng tôi bán ra cao gấp 4-5 lần so với trước. Tuy nhiên, so với mít Thái giải cứu thì thanh long có phần không được người tiêu dùng chuộng nhiều” – chị Oanh cho hay.
Bên cạnh các tiểu thương, một số người cũng đứng ra kêu gọi giải cứu thanh long quay đầu. Chị Minh Phương ở Thanh Xuân cho biết, vừa qua chị cùng đồng nghiệp đã nhập mít và thanh long giải cứu, mỗi lần nhập khoảng 20 – 30 thùng. “Thanh long không phải loại quả hợp khẩu vị nhiều người, tuy nhiên hàng giải cứu để ủng hộ các chủ xe nên mọi người ai cũng hồ hởi mua ủng hộ” – chị Phương chia sẻ.
Sau gần 20 ngày ăn trực nằm chờ ở cửa khẩu, nhưng lại nhận được tin Trung Quốc dừng nhập thanh long, cực chẳng đã, anh Ngọc Nam – chủ một xe container vận chuyển thanh buộc phải quay đầu về Hà Nội bán giá giải cứu để vớt vát đồng vốn. Anh Nam cho biết, những xe thanh long này hiện đang ở tình thế cấp bách. Bởi thanh long tươi chỉ để được khoảng 7 ngày. Còn thanh long được bảo quản lạnh thì qua khoảng thời gian hơn 40 ngày cũng đã bắt đầu chuyển mã xấu.
Theo anh Nam, việc quay đầu bán tháo thanh long ở Hà Nội cũng như các tỉnh thành lân cận không hề đơn giản bởi các quy định về phòng dịch Covid-19. Hơn nữa, thanh long không phải là loại quả phù hợp với khẩu vị của nhiều người nên việc thanh lý cũng khó hơn. Do đó, dù đã bán với giá thanh lý nhưng vẫn không thể cứu vãn được vốn.
Trước đó, phía Trung Quốc đã có văn bản chính thức thông báo từ ngày 20 – 27/12, sau khi kiểm tra hàng hóa bảo quản lạnh nhập khẩu gồm quả thanh long và bao bì xét nghiệm, kết quả 3 lần dương tính, nên tạm dừng nhập khẩu thanh long từ 29/12/2021 đến hết ngày 26/1/2022.
Trước khi xảy ra ách tắc ở cửa khẩu phía Bắc, giá thanh long tại đồng bằng sông Cửu Long vẫn được các nhà kho thu mua khoảng 32.000 đồng/kg (loại 1); loại 2 là 27.000 đồng/kg và 22.000 đồng/kg đối với loại 3.
Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), thanh long là mặt hàng trái cây có sản lượng lớn nhất ở các tỉnh phía Nam, với hơn 1,3 triệu tấn năm 2021 (trên tổng số 7,1 triệu tấn của toàn vùng). Đây cũng là 1 trong 10 loại trái cây xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam, cùng với xoài, chuối, mít, dừa, sầu riêng, chanh, dưa hấu, vải và chanh leo.
Báo cáo tổng kết năm 2021 của Bộ NN&PTNT cho biết, sản lượng thanh long cả nước năm 2021 đạt gần 1,4 triệu tấn, tăng 0,8% so với cùng kỳ. Mục tiêu năm 2022, loại quả này có diện tích 73.000ha, sản lượng 1,55 triệu tấn.
