Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông, nơi 5000 tỷ USD lưu thông mỗi năm, bất chấp sự phản đối của các quốc gia trong khu vực như Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei. Nhằm phản ứng lại các hoạt động xây dựng phi pháp và mở rộng chưa từng có của Bắc Kinh tại khu vực Biển Đông, Washington đã điều các tàu tuần tra quanh các đảo mà Trung Quốc cải tạo trái phép.
 Công trình xây dựng trái phép của Trung Quốc tại đá Subi, thuộc quần đảo Trường Sa, Việt Nam. |
Phát biểu tại phiên bế mạc Đối thoại cấp cao tại Bắc Kinh, bất chấp các quan ngại về hành động leo thang quân sự của Trung Quốc, Ủy viên Hội đồng Nhà nước Dương Khiết Trì, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc ngang ngược cho rằng, Trung Quốc có quyền bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và các quyền trên biển. Ông Dương còn lớn tiếng yêu cầu Mỹ sẽ giữ đúng cam kết không đứng về bên nào trong tranh chấp lãnh thổ và đóng vai trò xây dựng trong việc bảo vệ hòa bình và ổn định ở Biển Đông.
Ông John Kerry cho biết, Mỹ không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng cho rằng, các bên cần kiềm chế. "Chúng tôi tái khẳng định hỗ trợ của Mỹ trong đàm phán và một giải pháp hòa bình dựa trên nguyên tắc pháp luật cũng như mối quan ngại về hành động đơn phương của bất cứ bên nào nhằm thay đổi hiện trạng trên biển", ông Kerry nhấn mạnh. Trong tháng này, Tòa Trọng tài thường trực của Liên Hợp quốc (LHQ) tại The Hague (Hà Lan) sẽ đưa ra phán quyết về vụ kiện của Philippines đối với yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc tại Biển Đông. Bắc Kinh đã liên tục bác bỏ thẩm quyền của Tòa Trọng tài và tuyên bố sẽ không tôn trọng quyết định của Toà án. Hiện đang có nhiều lo ngại rằng, Trung Quốc có thể trả đũa bằng cách tuyên bố một vùng nhận dạng phòng không (AIDZ) trong vùng biển tranh chấp hoặc bằng cách cải tạo bãi cạn Scarborough của Philippines mà Trung Quốc đang chiếm đóng trái phép.
