Tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh: ưu tiên phương pháp thủ công

Tu bổ, tôn tạo 12 hạng mục

Ngày 18/7, ông Nguyễn Thanh Hiến - Giám đốc Ban Quản lý các dự án phát triển tỉnh Khánh Hòa - chủ đầu tư dự án tu bổ, tôn tạo di tích thành cổ Diên Khánh cho biết, Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) đã có văn bản về việc thỏa thuận thiết kể bản vẽ thi công tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa.

Theo đó, Cục Di sản văn hóa đã đồng ý thỏa thuận thiết kế bản vẽ thi công tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh bao gồm 12 hạng mục. Cụ thể, tu bổ, tôn tạo, phục hồi tuyến thành đất (hoàn thiện phần còn lại để tạo tuyến khép kín, gồm 6 đoạn tại các phía: Đông Bắc, Tây Nam, Đông Nam, Tây Bắc, sát cổng Nam, sát cổng Bắc); xây dựng tuyến đường lát gạch thẻ bên ngoài ranh giới bảo vệ phía trong thành; xây dựng 3 bãi đỗ xe; xây dựng 2 khu vệ sinh công cộng (tại tiểu công viên số 1 và số 3).

Cùng với đó là xây dựng cầu bắc qua hào nước ở cổng Bắc; xây dựng 5 tiểu công viên tại các góc thành; tôn tạo, chỉnh trang cầu cổng Đông, Tây, Nam; tôn tạo, xây dựng hệ thống cấp thoát nước cho hộ thành hào, hệ thống thu gom nước thải; xây dựng hệ thống điện chiếu sáng khu vực phía trong thành; nạo vét bùn đất, vệ sinh lòng hào và mái hào, chống thấm thành hào và đáy hào; xây dựng 1 trạm bơm; tôn tạo cây xanh dọc một bên của tuyến đường ranh giới bảo vệ phía trong thành.

Cục Di sản văn hóa cũng đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa phối hợp, hướng dẫn chủ đầu tư thành lập Hội đồng đánh giá di tích theo quy định tại Thông tư số 15/2019/TT-BVHTTDL ngày 31/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch quy định chi tiết một số quy định về bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích nhằm bảo tồn tối đa các yếu tố gốc, giá trị lịch sử của di tích.

Đồng thời, Cục Di sản văn hóa lưu ý việc phục hồi tuyến thành đất và nạo vét, chống thấm hào ưu tiên phương pháp thủ công, hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới (máy ủi, máy đào), nhất là tại các vị trí gần cổng thành, góc thành.

Đối với việc tôn tạo các gò đất tại tiểu công viên các vị trí trồng cỏ tại mái gò không làm dốc phẳng và tạo ra cung tròn hoàn chỉnh (tránh gây ra ý kiến trái chiều về cấu trúc vốn có của các góc thành), mà cần tạo thành các mái dốc bám theo đường đồng mức tự nhiên, chỉ san gạt cục bộ để tôn trọng tối đa địa hình hiện trạng…

Quá trình dọn dẹp mặt bằng chuẩn bị thi công và thi công các hạng mục của dự án cần có sự giám sát của cán bộ chuyên môn khảo cổ nhằm kịp thời đề xuất bổ sung việc thăm dò, khai quật khảo cổ hoặc phát hiện, xử lý hiện vật khảo cổ (nếu có) theo quy định.

Cục Di sản cũng lưu ý, các cơ quan liên quan tại địa phương chịu trách nhiệm đối với phương án đền bù, giải phóng mặt bằng khu vực thực hiện dự án theo quy định của pháp luật.

Hơn 166 tỷ đồng trùng tu thành cổ

Theo ông Nguyễn Thanh Hiến, di tích Thành cổ Diên Khánh được xây dựng năm 1793, trên diện tích 3,5 ha, chiều dài thành 2.600 m, tường thành cao 3,5 m. Công trình này là trung tâm chính trị, hành chính của tỉnh Khánh Hoà từ năm 1802 đến 1945. Năm 1988, thành cổ được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hoá cấp quốc gia.

Theo quyết định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng dự án tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh sẽ có 12 hạng mục. Trong đó, có nhiều hạng mục được trùng tu, bảo tồn nguyên gốc gồm: tuyến thành đất dài 2.500 m, đỉnh thành rộng hơn 4 m, lối đi lát gạch rộng 2,6 m...

Các công trình sẽ xây mới là đường dài 2.000 m, rộng 6 m, chạy sát chân thành, cầu vòm bắc qua hào nước, các tiểu công viên, chỉnh trang cầu tại các cổng thành; nạo vét bùn đất và vệ sinh lòng hào, mái hào và chống thấm thành hào, đấy hào...

Theo quyết định nói trên, để thực hiện dự án cơ quan chức năng sẽ giải tỏa khoảng 55.000 m2 đất thành cổ, hơn 39.000 m2 đất cơ quan đoàn thể, hơn 100.000 m2 đất do các hộ dân đang sử dụng.

Theo ông Nguyễn Thanh Hiến, kinh phí thực hiện dự án hơn 166 tỷ đồng. Trong đó, 70 tỷ đồng là chi phí xây dựng, hơn 67 tỷ đồng là tiền bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng. Từ đầu năm 2024, Ban đã công bố các thông tin liên quan đến dự án này để người dân cùng nắm. Dự kiến, Ban sẽ tổ chức lựa chọn nhà thầu trong tháng 8 và dự kiến công trình sẽ khởi công trong tháng 9/2024.