Để hiện thực những mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội hiện đại, văn minh, hạnh phúc và phát triển bứt phá trong kỷ nguyên mới

Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã thành công tốt đẹp. Đây là khởi nguồn cho chặng đường phát triển của Thủ đô trong kỷ nguyên mới - văn minh, hiện đại, Nhân dân hạnh phúc.

Thực hiện Kế hoạch số 349-KH/TU ngày 8/7/2025 của Thành ủy Hà Nội về tuyên truyền Đại hội Đảng các cấp, Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; Công văn số 648-CV/BTGDVTU của Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội về việc đẩy mạnh tuyên truyền cao điểm chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030; Báo Kinh tế & Đô thị phối hợp với Đảng uỷ - HĐND - UBND - Uỷ ban MTTQ Việt Nam phường Tây Hồ cùng Trung tâm Truyền thông, Dữ liệu và Công nghệ số TP Hà Nội tổ chức tọa đàm với chủ đề “Để hiện thực những mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội hiện đại, văn minh, hạnh phúc và phát triển bứt phá trong kỷ nguyên mới”.

Tham dự tọa đàm có: GS.TS Tạ Ngọc Tấn - nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; GS.TS Phùng Hữu Phú - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội có: Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền.

Đại biểu diễn giả, chuyên gia có: PGS.TS Phạm Minh Tuấn - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; PGS.TS Trần Đình Thiên - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS Nguyễn Đức Kiên - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; KTS Phạm Thanh Tùng - Ủy viên Ban Thường vụ, Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam; PGS.TS Bùi Thị An - Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Kinh tế - Uỷ ban MTTQ Việt Nam Thành phố Hà Nội; TS Nguyễn Viết Chức - Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Văn hoá - Xã hội (Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam); Nghệ nhân Vũ Mạnh Hải - Đại biểu HĐND Thành phố Hà Nội; TS Nguyễn Minh Phong - chuyên gia kinh tế, nguyên Trưởng phòng nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội.

Cùng dự tọa đàm có Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Hà Nội Kiều Thanh Hùng.

Về phía Ban Tổ chức có PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam, Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị; ông Nguyễn Đình Khuyến - Thành uỷ viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Tây Hồ.

Tham dự toạ đàm còn có các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ phường; Chủ tịch, Phó chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam phường; Trưởng, phó các phòng, ban, đơn vị thuộc Đảng ủy, HĐND, UBND phường Tây Hồ; Ban Biên tập và cán bộ, phóng viên báo Kinh tế & Đô thị; các đồng chí lãnh đạo đại diện các cơ quan, ban, sở ngành Thành phố Hà Nội; đại diện lãnh đạo 126 xã, phường trên địa bàn Hà Nội; lãnh đạo, phóng viên các cơ quan báo chí Trung ương, Hà Nội và các địa phương…

Tọa đàm vinh dự đón nhận lẵng hoa chúc mừng của UBND Thành phố Hà Nội; lẵng hoa chúc mừng của đồng chí Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam.

Diễn đàn để trao đổi, hiến kế, góp phần hiện thực hóa mục tiêu Nghị quyết

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị Nguyễn Thành Lợi cho biết, Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2025 - 2030 là sự kiện chính trị trọng đại, diễn ra trong bối cảnh có ý nghĩa quan trọng, với quyết tâm tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới, xây dựng và phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong đó, những kết quả quan trọng và nhiều bài học kinh nghiệm quý báu rút ra trong nhiệm kỳ 2020 - 2025 chính là cột mốc quan trọng để Hà Nội hiện thực những mục tiêu, chỉ tiêu cao hơn cho giai đoạn tiếp theo và tầm nhìn xa hơn nữa trong tương lai.

Đặc biệt, những định hướng, mục tiêu, khâu đột phá, giải pháp đã được Đại hội xác định, thông qua chính là “kim chỉ nam” để Thủ đô Hà Nội tiên phong, đột phá phát triển mạnh mẽ vì hạnh phúc của Nhân dân trong kỷ nguyên mới.

Để góp phần đưa Nghị quyết Đại hội đi vào cuộc sống, chính quyền địa phương và các cơ quan báo chí truyền thông có vai trò vô cùng quan trọng. Chính quyền địa phương chính là “cánh tay nối dài” của Đảng và Nhà nước trong tổ chức thực hiện Nghị quyết; báo chí là lực lượng truyền tải thông tin, thúc đẩy tinh thần hành động mạnh mẽ, để triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết đã đề ra, góp phần xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại.

Theo Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị, trong thời gian qua, báo chí đã tập trung tuyên truyền thành tựu nổi bật sau gần 40 năm đổi mới của đất nước; kết quả quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ Thành phố; đặc biệt là ý nghĩa, tầm vóc của Đại hội XVIII đảng bộ TP Hà Nội, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Trong thời điểm diễn ra Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII, các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội đã thông tin kịp thời diễn biến, quy chế, kết quả bầu cử; chủ đề, phương châm, mục tiêu của Đại hội; không khí dân chủ, trách nhiệm của đại biểu; sự quan tâm của dư luận xã hội, tình cảm, nguyện vọng của nhân dân Thủ đô.

Không chỉ thông tin về Đại hội, báo chí còn góp phần truyền tải tư tưởng chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, sự kỳ vọng của cán bộ, đảng viên Thủ đô đối với Đảng bộ Thành phố Hà Nội; truyền đi những thông điệp quan trọng từ Đại hội đến đông đảo nhân dân Thủ đô và cả nước.

Sau Đại hội, báo chí nói chung, trong đó có Báo Kinh tế & Đô thị đang tiếp tục lan tỏa kết quả Đại hội, Nghị quyết và các văn kiện, điển hình như cuộc tọa đàm hôm nay để qua đó, truyền tải kịp thời, chính xác tinh thần và nội dung của Nghị quyết Đại hội đến với mỗi người dân; phản ánh trung thực thực tiễn triển khai ở các địa phương; ghi nhận những mô hình tốt, cách làm hay; đồng thời chỉ ra những khó khăn, bất cập để cơ quan chức năng kịp thời tháo gỡ. Bên cạnh đó, báo chí cũng là diễn đàn để các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học trao đổi, hiến kế, góp phần hiện thực hóa nghị quyết, hiện thực hóa các mục tiêu đã đề ra.

Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị Nguyễn Thành Lợi nhấn mạnh, tọa đàm là cơ hội để các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý, các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo thành phố, cùng trao đổi, khẳng định những kết quả nổi bật, đặc biệt là thế và lực của Thủ đô trong một giai đoạn phát triển mới. Đồng thời, làm rõ những mục tiêu, định hướng, giải pháp đột phá đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố thông qua.

Trên cơ sở đó, đề xuất thêm các vấn đề đặt ra trong thực tiễn, các giải pháp để góp phần đưa Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố nhiệm kỳ 2025 - 2030 đi vào cuộc sống; khẳng định vai trò tiên phong, tạo bước phát triển toàn diện, bứt phá của Thủ đô Hà Nội theo đúng mục tiêu, quan điểm mà Nghị quyết đã đề ra, để xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, bản sắc, sáng tạo, Nhân dân hạnh phúc.

Thành phố mong muốn nhận được đóng góp để xây dựng Hà Nội giàu đẹp, văn minh, Nhân dân hạnh phúc

Phát biểu chào mừng, gợi mở tại tọa đàm, thay mặt lãnh đạo Thành phố, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đánh giá cao sáng kiến của Báo Kinh tế & Đô thị cùng phường Tây Hồ và Trung tâm Truyền thông, Dữ liệu, Công nghệ số Thành phố đã phối hợp tổ chức một hoạt động có ý nghĩa thiết thực để kịp thời lan tỏa kết quả của Đại hội và góp phần đưa Nghị quyết vào cuộc sống một cách sớm nhất.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2025 - 2030 diễn ra từ ngày 15 - 17/10/2025, là sự kiện chính trị trọng đại, là dấu mốc khẳng định quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô trong kỷ nguyên mới, xây dựng và phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Với chủ đề “Phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng; đoàn kết xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; Tiên phong đột phá trong kỷ nguyên mới; phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc”, và phương châm: “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, Đại hội đã diễn ra hết sức tốt đẹp với kết quả hoàn thành cao nhất những nhiệm vụ đề ra.

Đại hội cũng đã quán triệt 7 yêu cầu nhiệm vụ trọng tâm được Tổng Bí thư Tô Lâm quán triệt và chỉ ra trong bài phát biểu chào mừng Đại hội để bổ sung vào Nghị quyết, chương trình hành động của Đảng bộ, chính quyền Thành phố.

Đại hội đã thông qua dự thảo Nghị quyết với những mục tiêu, quan điểm phát triển, 4 nhóm chỉ tiêu với 43 chỉ tiêu cụ thể tập trung về kinh tế, xã hội, đô thị - môi trường, công tác xây dựng Đảng… Trong đó, phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt từ 11%/năm trở lên; GRDP bình quân đầu người đạt 12.000 USD; tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GRDP đạt 40%; tỷ trọng công nghiệp văn hóa trong GRDP khoảng 8%; đầu tư xã hội thực hiện trên địa bàn đạt 5 triệu tỷ đồng;....

Đồng thời, Đảng bộ Thành phố cũng xác định rõ 3 khâu đột phá về thể chế, nhân lực chất lượng cao, hạ tầng hiện đại - thông minh và 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Đây là những mục tiêu, định hướng để Hà Nội bước vào một giai đoạn phát triển mới, khẳng định vai trò tiên phong, bứt phá.

Đặc biệt, với tinh thần đổi mới tư duy, cách làm, tăng tính khả thi và hiệu quả trong khâu tổ chức thực hiện Nghị quyết, ngay tại Đại hội, Thành ủy đã ban hành dự thảo Chương trình hành động. Đây là một điểm mới của Đại hội lần này, khẳng định quyết tâm cao của Đảng bộ Thành phố nhằm sớm đưa Nghị quyết vào cuộc sống ngay sau khi được Đại hội thông qua và bám sát tinh thần chỉ đạo của Trung ương Đảng.

"Từ thành công của Đại hội, Thành phố bước vào nhiệm kỳ mới với khí thế, quyết tâm cao và những kỳ vọng mới. Nhân dịp này, Thành phố rất mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học tiếp tục cống hiến trí tuệ, tâm huyết, đóng góp thêm ý kiến với Thành phố để góp phần cụ thể hóa các mục tiêu, giải pháp Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố đã quyết nghị, hiện thực hóa khát vọng xây dựng một Hà Nội giàu đẹp, văn minh, Nhân dân hạnh phúc" - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền bày tỏ.

Trong phần thảo luận, các diễn giả đã cùng làm rõ tiền đề, nguồn lực, động lực để Thủ đô tiên phong vững bước trong kỷ nguyên mới và trao đổi về những định hướng, đồng thời đề xuất giải pháp cho những vấn đề, nội dung đột phá xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội văn minh, hiện đại, hạnh phúc trong kỷ nguyên mới đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội.

Đổi mới tư duy quản lý theo hướng “kiến tạo - phục vụ”

Nhìn lại nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ TP Hà Nội trước hết là các cấp ủy Đảng, mà đứng đầu là Thành ủy Hà Nội đã để lại những dấu ấn đậm nét trong đổi mới phương thức lãnh đạo, theo tinh thần quyết liệt, sâu sát, có trọng tâm, trọng điểm, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ hiệu quả. Những đổi mới và sự quyết liệt của Thành ủy đã tác động mạnh mẽ thúc đẩy hệ thống chính trị TP năng động hơn, quyết liệt hơn và trách nhiệm hơn trong thực thi nhiệm vụ.

Đại hội XVIII Đảng bộ TP Hà Nội đã xác định những mục tiêu không chỉ cho giai đoạn trước mắt, mà hướng tới những mục tiêu có tính định hướng lâu dài, để xây dựng Thủ đô “hiện đại, văn minh, hạnh phúc”. Trước một giai đoạn phát triển mới, với những yêu cầu mới, làm thế nào để tiếp tục đổi mới phong cách lãnh đạo của cấp ủy Đảng, tư duy quản lý của chính quyền theo hướng “kiến tạo - phục vụ”, kết hợp với khoa học quản trị đô thị hiện đại, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên phát triển mới của Thủ đô?

Trao đổi về vấn đề này, GS.TS Tạ Ngọc Tấn - nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương đánh giá: Tiếp tục đổi mới phong cách lãnh đạo của cấp ủy Đảng, tư duy quản lý của chính quyền theo hướng “kiến tạo - phục vụ” là một vấn đề rất quan trọng, xuất phát từ bối cảnh thực tế và đòi hỏi của đất nước trong giai đoạn mới. Nếu đặt trong bối cảnh chung có thể thấy thế giới hiện nay - như quyền Bộ trưởng Bộ Ngoại giao đã phát biểu, là “sự đảo lộn có tính chất cách mạng”: đảo lộn từ thể chế, khoa học, nền tảng chính trị khoa học thế giới… Nhiều vấn đề mới xuất hiện, điển hình như Al xuất hiện, cũng “đe dọa” không chỉ công việc mà cả đạo đức, lối sống, cách ứng xử con người với con người…

Cùng với đó, những thành tựu của đất nước sau 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới đã làm thay đổi toàn bộ diện mạo đất nước và cải thiện vô cùng quan trọng đời sống Nhân dân. Nhưng song song với đó, cũng đặt ra những yêu cầu mới, thách thức mới cần giải quyết từ vấn đề thay đổi về thế chế, đến các yêu cầu từ thực tiễn.

"Cá nhân tôi khi tham dự phiên khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ TP lần thứ XVIII, tôi nhận thấy Hà Nội có những thay đổi lớn, chuyển biến tích cực, nhưng cũng còn không ít thách thức, khó khăn đang đặt ra, như ô nhiễm không khí, ô nhiễm tại các dòng sông… Muốn có một Thành phố văn minh, hiện đại, Nhân dân hạnh phúc phải giải quyết triệt để được những thách thức đó, để đạt được mục tiêu phát triển cao hơn trong giai đoạn mới.

Trong các mục tiêu Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã đặt ra mục tiêu đến 2030, Hà Nội đặt mục tiêu thu nhập bình quân đầu người đạt trên 12.000 USD, đây là mục tiêu đầy tham vọng. Hệ thống chỉ tiêu cũng có nhiều điểm mới, thậm chí có những chỉ tiêu lần đầu được đưa ra, mang tính quốc tế, như chỉ số hạnh phúc (Happy Planet Index - HPI)…

Trên cơ sở những thành quả đã đạt được, nhận diện rõ những thách thức, để đạt được những mục tiêu đã đề ra, giải pháp sống còn đầu tiên là sự lãnh đạo của tổ chức và từng cá nhân lãnh đạo quản lý. Theo tôi có mấy vấn đề cần phải chú trọng trong đổi mới phong cách lãnh đạo, trước hết là nhận thức được phong cách lãnh đạo mới của Đảng, như Tổng Bí thư đã nói, đã đến lúc chúng ta phải nhìn xa, nghĩ rộng và làm lớn, làm sao để duy trì được sự ổn định để phát triển, vì mục tiêu cuối cùng là vì hạnh phúc, nâng cao đời sống Nhân dân; để người dân được phát biểu, thể hiện quan điểm của mình - thể hiện sự dân chủ.

Thứ hai là lãnh đạo phải quyết liệt, đột phá - nếu không được như vậy thì chúng ta sẽ tụt hậu.

Thứ ba, lãnh đạo để kiến tạo, lãnh đạo để phục vụ Nhân dân chứ không phục vụ cá nhân, cán bộ là nô bộc của dân.

Thứ tư là phong cách lãnh đạo khoa học, đó là phương pháp làm việc khoa học, rõ nền tảng, mục tiêu. Cái gì đã thấy đúng thì phải quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, làm đến cùng, có hiệu quả. Khoa học ở đây còn phải là khoa học bài bản, chặt chẽ. Cùng với đó là ứng dụng những thành tựu khoa học để giải quyết nhanh chóng công việc hàng ngày của Thành phố. Trong điều kiện hiện nay, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đã cắt được các khâu trung gian quản lý, thành phố chỉ đạo, quản lý trực tiếp đến 126 xã, phường. Tuy nhiên, khối lượng công việc lớn cũng bao trùm hơn, đòi hỏi trách nhiệm hơn từ các cấp, ngành cần phải đổi mới trong phương thức lãnh đạo, kết hợp với khoa học quản trị đô thị hiện đại, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số. Điển hình như, lãnh đạo thành phố hay đại diện các cơ quan chức năng phải đến tận nơi kiểm tra giám sát, ngược lại từ xã xa xôi muốn lên báo cáo lãnh đạo thành phố…, trong điều kiện đó nếu không tận dụng ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin thì không giải quyết được".

“Cuối cùng, từng lãnh đạo các cấp phải là tấm gương về tác phong, ứng xử từ trong gia đình tới người dân cho thật văn hóa. Nơi nào có “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, chắc chắn nơi đó sẽ phát triển tốt đẹp thậm chí vượt bậc” - GS.TS Tạ Ngọc Tấn nói.

Hà Nội cần đầu tư chiến lược cho chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo

Với vai trò Thủ đô, yêu cầu đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới đặt ra nhiệm vụ ngày càng cao đối với Hà Nội trong đi trước, đi đầu, thúc đẩy đột phá, qua đó tạo nguồn lực mới, động lực mới trong phát triển. Để tiên phong đột phá trong kỷ nguyên mới, Hà Nội đã xác định, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực then chốt cho tăng trưởng kinh tế.

Từ thực tiễn hiện nay, đâu là giải pháp trọng tâm để xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu, đô thị thông minh, kết nối toàn cầu, có sức hấp dẫn trong khu vực và quốc tế?

Chia sẻ về vấn đề trên, TS Nguyễn Đức Kiên - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng: Hà Nội cần quan tâm tới bối cảnh kinh tế thế giới hiện nay đang thay đổi mạnh mẽ. Theo nghiên cứu của Tổ tư vấn kinh tế, thế giới hiện nay đã chuyển sang mô hình kinh tế mới. Từ 1945 - 1985, nền kinh tế phát triển theo mô hình “Đông - Tây”: Phương Tây theo kinh tế thị trường, tự do cạnh tranh; phương Đông, đặc biệt ở châu Âu, theo kinh tế kế hoạch hóa tập trung.

Đến giữa thập niên 1980, Mỹ và một số nước ký Hiệp định Plaza, khiến kinh tế Nhật Bản rơi vào “hóa băng”, Anh chững lại và Đức bước vào quá trình tái thống nhất. Từ năm 1986 đến nay, mô hình kinh tế đa phương, hợp tác và toàn cầu hóa hình thành với các khối như EU. Tuy nhiên, từ sau 2020, Mỹ bắt đầu chính sách kinh tế song phương, đặt lợi ích quốc gia lên trên hết.

Những biến động về kinh tế toàn cầu gần đây, như việc Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu đậu nành từ Mỹ, cho thấy các mối quan hệ kinh tế - chính trị đang tái cấu trúc. Trong bối cảnh đó, Hà Nội cần có đối sách linh hoạt, hiện đại, tránh cách tiếp cận cũ để thích ứng với biến động lớn hiện nay.

Về chuyển đổi số, tôi cho rằng, TP Hà Nội xác định kinh tế số, chuyển đổi số và khoa học công nghệ là động lực tăng trưởng mới là đúng đắn. Tuy nhiên, chuyển đổi số không chỉ là trang bị máy tính hay hệ thống hành chính điện tử, mà cốt lõi là chuyển đổi số trong doanh nghiệp, nâng cao năng suất và chất lượng tăng trưởng.

Ví dụ, một nhà máy dệt may trước đây cần 3.500 công nhân, áp dụng công nghệ 3.0 chỉ cần 720 người và với công nghiệp 4.0 chỉ còn khoảng 127 người, chủ yếu là lao động có kỹ năng cao. Hệ thống máy móc hiện đại thu thập dữ liệu thời gian thực, nhưng doanh nghiệp phải trả phí cho dữ liệu, chứng tỏ đầu tư chuyển đổi số đòi hỏi nguồn vốn lớn và rủi ro cao.

Trên cơ sở đó, TS Nguyễn Đức Kiên đưa ra khuyến nghị, Thành phố cần Quỹ đầu tư hỗ trợ công nghệ và chuyển đổi số. Để giải quyết vấn đề này, Hà Nội nên thành lập quỹ đầu tư đặc thù, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số. Quỹ đầu tư này hoạt động linh hoạt, chấp nhận rủi ro cần thiết, khác với ngân sách nhà nước bị ràng buộc bởi quy định hiệu quả. Theo thống kê quốc tế, khoảng 97% startup thất bại, nhưng 3% thành công có thể bù đắp phần còn lại. Đây là điều kiện cần để tạo “vườn ươm đổi mới” cho Thủ đô Hà Nội.

Bên cạnh đó, Hà Nội cần cơ chế đặc thù cho hạ tầng công nghiệp và nhà ở xã hội, Thành phố nên xây dựng các khu công nghiệp chuyên biệt phục vụ doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ theo tinh thần “cho thuê, không cấp phát”. Thành phố có thể hỗ trợ giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng kỹ thuật, sau đó cho doanh nghiệp thuê lại. Đây là cách nhiều quốc gia áp dụng để thu hút đầu tư nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát quỹ đất.

Về nhà ở xã hội, Thủ đô Hà Nội cần xem đây là tài sản chiến lược, cho thuê ưu đãi để thu hút nhân lực chất lượng cao. Mô hình này đã được áp dụng tại Hàn Quốc, với chính sách nhà ở gắn liền cơ sở giáo dục, hỗ trợ người lao động gắn bó lâu dài. Hà Nội có thể vận dụng linh hoạt kinh nghiệm này.

Tóm lại, trong bối cảnh thế giới chuyển biến nhanh, Hà Nội cần tư duy kinh tế mới, nguồn lực đầu tư đặc thù và mô hình quản trị linh hoạt. Bốn trụ cột trọng tâm để phát triển Thủ đô là: Chuyển đổi số; Phát triển công nghệ; Xây dựng khu công nghiệp chuyên biệt; Chính sách nhà ở xã hội gắn với thu hút nhân lực.

Đây là nền tảng để Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, đô thị thông minh, kết nối toàn cầu và hấp dẫn nhân lực quốc tế.

Dấu mốc đặc biệt mở ra thời kỳ phát triển mới của Thủ đô

Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh trong phát biểu chỉ đạo tại Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ TP Hà Nội, “nhìn lại chặng đường vừa qua để xác định đúng điểm xuất phát trong bước tiến mới”. Sau 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, đặc biệt là trong 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII của Đảng bộ TP nhiệm kỳ 2020-2025, bằng sự đoàn kết, sáng tạo, Hà Nội đã phát triển vượt bậc về mọi mặt, với những thành tựu nổi bật trên các lĩnh vực.

Với những thành tựu đã đạt được, Thủ đô Hà Nội cần và có thể làm gì để tiên phong, đi trước, đi đầu, đột phá, sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển trong kỷ nguyên mới?

Trao đổi về vấn đề này, GS.TS Phùng Hữu Phú - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội đánh giá, Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII là một kỳ Đại hội có ý nghĩa đặc biệt, khép lại chặng đường 40 năm đổi mới của Thủ đô và mở ra thời kỳ phát triển mới với tư duy, định hướng và quyết tâm mới.

Trong lịch sử các kỳ Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội, nếu Đại hội lần thứ X được xem là kỳ Đại hội của đổi mới; Đại hội lần thứ XV là kỳ Đại hội sau khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính thì Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII lần này không chỉ tổng kết một giai đoạn phát triển mà còn định hình tầm nhìn mới cho Thủ đô trong bối cảnh đất nước bước vào thời kỳ hoàn toàn mới và thế giới nhiều biến động.

Theo GS.TS Phùng Hữu Phú: “Điều đáng mừng là Đại hội được chuẩn bị rất công phu, diễn ra trong 3 ngày nhưng có nội dung sâu sắc, thiết thực. Ban soạn thảo văn kiện đã làm việc căn cơ, bài bản; các tham luận đều tập trung vào những vấn đề then chốt như quản trị đô thị hiện đại, phát triển khoa học – công nghệ”.

GS.TS Phùng Hữu Phú bày tỏ đặc biệt ấn tượng với bảy định hướng lớn mà Tổng Bí thư Tô Lâm nêu tại Đại hội và coi đó là những tư tưởng chỉ đạo sâu sắc cần được tuyên truyền, lan tỏa và cụ thể hóa thành hành động thực tiễn. “Mỗi định hướng là một nội dung rất sâu sắc, cần được quán triệt để trở thành nhận thức chung và hành động của cả hệ thống chính trị, nhất là của người dân Thủ đô” - GS.TS Phùng Hữu Phú nói.

Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, điều quan trọng là phải biến việc xây dựng Thủ đô trở thành sự nghiệp của toàn dân, không chỉ là trách nhiệm của tổ chức Đảng hay chính quyền. Phải phát huy cao nhất tâm huyết, trí tuệ, tài năng của người Hà Nội. Xây dựng Thủ đô là công việc của đồng bào, chiến sĩ Hà Nội và chính Nhân dân Thủ đô.

Nhấn mạnh tinh thần đổi mới trong Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII, GS.TS Phùng Hữu Phú đánh giá cao việc Đại hội lần đầu tiên đưa khái niệm “Hà Nội văn hiến, hiện đại và hạnh phúc” thành tư tưởng chỉ đạo. Đây là điểm rất mới, rất nhân văn, phản ánh mục tiêu phát triển toàn diện không chỉ kinh tế mà còn hướng đến chất lượng sống, môi trường và giá trị tinh thần của người dân Thủ đô.

Cùng với đó, Đại hội đã khẳng định quyết tâm để Hà Nội tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới. Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, trong quá trình góp ý dự thảo văn kiện, ông đề nghị thay cụm từ “vững bước đi vào kỷ nguyên mới” bằng “tiên phong, đột phá” để thể hiện rõ hơn vai trò “đầu tàu” của Thủ đô. “Hà Nội phải đi trước, phải dám đột phá. Đầu xuôi thì đuôi mới lọt, Hà Nội chính là đầu tàu kéo của cả nước đi lên, phát triển” - GS.TS Phùng Hữu Phú nhấn mạnh.

Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, nhiệm kỳ 2025 – 2030 Hà Nội cần triển khai “đột phá kép”, đó là: phát huy tối đa các lợi thế, tiềm năng để phát triển bứt phá; khắc phục căn bản các “điểm nghẽn”, hạn chế kéo dài nhiều năm để tạo động lực cho phát triển.

GS.TS Phùng Hữu Phú đánh giá cao tinh thần thẳng thắn, tự phê bình trong Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII khi đã chỉ rõ 6 yếu kém của Đảng bộ, coi đó là cơ sở để tập trung khắc phục. Trong đó, nổi bật là bốn vấn đề đô thị tồn tại dai dẳng: ùn tắc giao thông, trật tự đô thị, ô nhiễm môi trường và úng ngập. “Đó là những “căn bệnh” đô thị kéo dài hàng chục năm. Nếu không giải quyết triệt để, người dân sẽ khó cảm nhận được hạnh phúc thực sự” - GS.TS Phùng Hữu Phú bày tỏ.

GS.TS Phùng Hữu Phú phân tích, hạnh phúc không phải là khái niệm trừu tượng. Hạnh phúc là khi người dân ra đường được hít thở không khí trong lành, đi lại an toàn, ăn bữa cơm sạch sẽ, đi làm thông thoáng, không còn cảnh chen chúc, khói bụi. Bên cạnh đó, ông đặc biệt lưu ý, Hà Nội bây giờ phải là Hà Nội nói là làm, làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng, bằng tinh thần chủ động, quyết liệt.

Đề cập hướng đột phá thứ hai, GS.TS Phùng Hữu Phú nhấn mạnh yêu cầu tận dụng hiệu quả các cơ chế, chính sách mới của Luật Thủ đô (sửa đổi) để tạo thể chế vượt trội, phát huy mạnh mẽ tiềm năng của Hà Nội. “Hà Nội là kho tàng trí tuệ và văn hóa lớn nhất cả nước. Nếu phát huy tốt nguồn lực con người, nguồn lực văn hóa, kết hợp với cơ chế linh hoạt, chắc chắn chúng ta sẽ hiện thực hóa được các mục tiêu của Nghị quyết Đại hội XVIII của Đảng bộ TP Hà Nội” - GS.TS Phùng Hữu Phú bày tỏ tin tưởng.

Cuối cùng, GS.TS Phùng Hữu Phú khẳng định: “Với tinh thần tiên phong, đột phá và hạnh phúc làm mục tiêu, Hà Nội hoàn toàn có thể bước vào thời kỳ phát triển mới, hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô văn hiến - hiện đại - hạnh phúc như Nghị quyết Đại hội XVIII đã đề ra”.

Tiếp tục phát huy những yếu tố văn hóa cốt lõi để xứng đáng là Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”

Trong phát biểu chỉ đạo tại Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh 7 nhiệm vụ có tính định hướng với Hà Nội, trong đó cần đặt "Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo" ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển Thủ đô, coi đó là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, là căn cốt hình thành bản lĩnh, trí tuệ và sức vươn của Hà Nội, làm nền tảng để Thủ đô khẳng định vai trò đầu tàu, vị thế dẫn dắt và sức lan tỏa của quốc gia trong thời kỳ mới.

Từ những thành tựu Hà Nội đã đạt được trong phát huy nguồn lực từ Thủ đô văn hiến, thành phố sáng tạo, giai đoạn tiếp theo, Hà Nội cần làm gì để bứt phá, thực hiện được định hướng đã được chỉ ra?

Theo TS Nguyễn Viết Chức - Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Văn hoá - Xã hội (Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam) văn hóa phải bắt đầu từ sự thật và minh bạch để hiện thực hóa khát vọng Hà Nội. Để xây dựng một Hà Nội "văn minh, hiện đại, hạnh phúc", yếu tố cốt lõi không chỉ nằm ở phát triển kinh tế hay hạ tầng, mà phải bắt nguồn từ một nền tảng văn hóa sâu sắc, bắt đầu bằng sự trung thực, minh bạch và lòng dũng cảm đối diện với sự thật. TS Nguyễn Viết Chức đánh giá cao việc các văn kiện trong Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ TP Hà Nội được xây dựng "ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện", cho thấy một tư duy đặt trọng tâm vào hiệu quả và sự đi vào cuộc sống.

“Văn hóa phải "sâu", phải thấm vào từng hành động, chứ không phải là những biểu hiện bề nổi. Sự “công khai, minh bạch” chính là thước đo của một xã hội văn hóa. Việc công khai, minh bạch trong mọi chủ trương, chính sách, dự án là điều kiện tiên quyết để xây dựng niềm tin và huy động sức mạnh của toàn dân. Muốn "đồng lòng, chung sức", thì trước hết phải tạo ra một môi trường nơi người dân được biết, được tham gia và được đóng góp”- ” – TS Nguyễn Viết Chức nhấn mạnh.

TS Nguyễn Viết Chức bày tỏ sự vui mừng và đánh giá cao những bước đi tiên phong của Hà Nội trong lĩnh vực văn hóa. Ông nhấn mạnh hai điểm sáng: Hà Nội là địa phương đi đầu cả nước trong việc ban hành một nghị quyết chuyên đề về phát triển công nghiệp văn hóa, cho thấy tầm nhìn chiến lược và sự quyết tâm biến văn hóa thành một động lực phát triển quan trọng.

Văn hóa người Hà Nội được thể hiện rõ nét qua các sự kiện lớn A80 gần đây. TS Nguyễn Viết Chức chia sẻ câu chuyện cảm động về hình ảnh các chiến sĩ công an, dân phòng mang nước cho người dân, và người dân Thủ đô sẵn sàng nhường chỗ cho du khách từ các nơi về xem diễu binh. "Đó không chỉ là đi xem diễu hành, mà là Nhân dân Thủ đô đã tạo điều kiện cho tất cả mọi người cùng tham gia. Đấy chính là văn hóa," ông khẳng định.

TS Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Văn hoá - Xã hội bày tỏ niềm tin rằng, nếu Hà Nội tiếp tục quan tâm và phát huy những yếu tố văn hóa cốt lõi này – sự thật, minh bạch, và tinh thần vì cộng đồng – thành phố Hà Nội chắc chắn sẽ hiện thực hóa được những mục tiêu lớn lao đã đặt ra, xứng đáng là Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại".

Phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn

Hà Nội đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, với tinh thần và khí thế mới, nhằm khai thác hiệu quả các nguồn lực và mục tiêu để thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao thu nhập bình quân của người dân. Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng, phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt từ 11%/năm trở lên. Điều này đặt ra yêu cầu Hà Nội phải xác lập các mô hình tăng trưởng mới, tạo đột phá về cấu trúc kinh tế và mô hình đô thị hiện đại, đồng thời kiến tạo nền tảng kinh tế tri thức, sáng tạo và giá trị gia tăng cao.

Vậy giải pháp nào để Hà Nội xác lập các mô hình tăng trưởng mới, tạo đột phá về cấu trúc kinh tế và mô hình tăng trưởng đô thị hiện đại, kiến tạo nền tảng kinh tế tri thức, sáng tạo và có giá trị gia tăng cao, đạt mục tiêu tăng trưởng như đã đề ra?

Trao đổi về vấn đề trên, TS Nguyễn Minh Phong - chuyên gia kinh tế, nguyên Trưởng phòng nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội cho rằng: Để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển trong giai đoạn tới, TP Hà Nội cần triển khai đồng bộ các giải pháp chung và những giải pháp đặc thù, phù hợp với yêu cầu và mục tiêu phát triển của từng mô hình kinh tế mới.

Trước hết, TP Hà Nội cần cụ thể hóa các nhiệm vụ, định hướng mục tiêu trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII thành các chương trình với mục tiêu rõ ràng. Trong đó, có chương trình phát triển kinh tế, đồng thời lồng ghép vào các kế hoạch phát triển kinh tế hàng năm và 5 năm, với mục tiêu, nhiệm vụ và lộ trình chi tiết, phân công rõ ràng đơn vị, người phụ trách, nguồn lực, yêu cầu và thời gian thực hiện. Hệ thống chính trị Hà Nội cần tập trung thực hiện Chương trình hành động số 08/CTr-UBND, triển khai Kế hoạch số 355-KH/TU của Thành ủy, nhằm cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, đồng thời tiếp tục thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 15-NQ/TW, Luật Thủ đô năm 2024 và các quy hoạch, đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045.

Chương trình hành động đặt mục tiêu giai đoạn 2026 - 2030 tăng trưởng kinh tế đạt 11%, với 40 chỉ tiêu cụ thể, lấy phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn làm điểm nhấn. Do đó, các sở, ban ngành và UBND các xã, phường trên địa bàn thành phố phải bám sát chỉ đạo, thực hiện bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm với 62 nhiệm vụ cụ thể.

Tiếp theo, Hà Nội cần hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách và cụ thể hóa công tác quy hoạch, quản lý theo quy hoạch, đồng thời công khai các quy hoạch trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các kế hoạch, chương trình, đề án về thành phố thông minh, chính quyền điện tử, chuyển đổi số và ứng dụng CNTT cần được triển khai đồng bộ. Hệ sinh thái khởi nghiệp phải được củng cố, đổi mới sáng tạo thúc đẩy, chỉ số PCI, PARIdex nâng hạng, đồng thời tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh, cải cách thể chế, thủ tục hành chính và hiện đại hóa bộ máy. Việc nâng cao trách nhiệm người đứng đầu, phòng chống tham nhũng, xây dựng chính quyền điện tử và cải thiện mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp trong các giao dịch hành chính phải được coi là ưu tiên.

Cùng với đó, cần khuyến khích doanh nghiệp tư nhân đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, mở rộng thị trường và phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, công nghệ cao, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế.

Đối với các chính sách đặc thù, phát triển kinh tế số phải dựa trên hạ tầng đồng bộ, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI), kết nối hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, triển khai sóng truy cập internet công cộng, hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật đô thị, ưu tiên chuyển giao và ứng dụng các tiến bộ khoa học - công nghệ, phát triển các ngành mũi nhọn như công nghệ số, 5G, AI, năng lượng sạch, công nghệ môi trường.

Kinh tế ban đêm cần được quy hoạch và nhân rộng gắn với du lịch, dịch vụ văn hóa, giải trí, mở rộng không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm và các điểm di tích. Đối với kinh tế tuần hoàn cần ưu tiên vùng nông nghiệp công nghệ cao, liên kết chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ số, nâng cao giá trị gia tăng nông sản, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý và “sàn giao dịch nông sản” minh bạch. Kinh tế chia sẻ tập trung phát triển các ngành dịch vụ giá trị cao, du lịch, thương mại, công nghệ thông tin, logistic, y tế, giáo dục, nâng cao chuẩn mực quốc tế, kết hợp kinh doanh truyền thống và trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt và liên kết vùng.

Về tổng thể, Hà Nội cần trở thành thành phố sáng tạo, đi đầu cả nước về lực lượng sản xuất mới, xanh hóa dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Cơ cấu kinh tế Thủ đô Hà Nội hướng mạnh sang phát triển chiều sâu, hiện đại hóa, nâng cao năng suất, giá trị gia tăng và năng lực cạnh tranh, tập trung các ngành công nghệ cao, tuần hoàn, phát thải thấp, công nghiệp sáng tạo, kinh tế số, ICT, logistics thông minh, y tế, giáo dục chất lượng cao và du lịch trải nghiệm.

Hà Nội cần chính sách đột phá để trở thành trung tâm công nghiệp vi mạch bán dẫn, AI, cơ khí chính xác, thiết bị điện tử, công nghệ sinh học, chế biến nông sản công nghệ cao, tham gia chuỗi liên kết vùng, phát triển công nghiệp hỗ trợ, trung tâm đổi mới sáng tạo khu vực, thu hút đầu tư nước ngoài vào các khu công nghệ cao. Hạ tầng viễn thông, hạ tầng số, trung tâm dữ liệu, dịch vụ công nghệ số, logistics và du lịch thông minh gắn với chuyển đổi số phải được ưu tiên phát triển.

Động lực cốt lõi để Hà Nội bước vào kỷ nguyên mới là đổi mới thể chế, tinh gọn bộ máy, khơi dậy niềm tin và hứng khởi của doanh nghiệp, củng cố đoàn kết, phát huy tinh thần tự chủ, tự cường, tự hào dân tộc, mở rộng quan hệ đối ngoại, liên kết vùng và cơ cấu lại không gian phát triển phù hợp với hệ thống hành chính mới. Công tác thông tin tuyên truyền minh bạch, xây dựng và khai thác hệ thống dữ liệu lớn liên thông, đồng bộ và nâng cao năng lực giám sát, phản ứng chính sách cũng là yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển bền vững và toàn diện của Thủ đô Hà Nội.

Hà Nội hướng tới thành phố hạnh phúc thì phải thay đổi tư duy quản trị đô thị thông minh

Với mục tiêu đến năm 2030, Hà Nội là Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, xanh, thông minh, việc thực hiện hiệu quả các đồ án quy hoạch với “tầm nhìn mới - tư duy mới toàn cầu, tư duy Thủ đô và hành động Hà Nội” có ý nghĩa rất quan trọng để hiện thực những mục tiêu Nghị quyết Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ TP Hà Nội đã đề ra trong xây dựng đô thị thông minh, hiện đại.

Hà Nội đang đứng trước những cơ hội và thách thức để hiện thực hoá tầm nhìn và tư duy mới trong quy hoạch Thủ đô, giải pháp để góp phần để xây dựng Hà Nội trở thành đô thị hiện đại, thông minh và kết nối?

Trao đổi về vấn đề này KTS Phạm Thanh Tùng - Ủy viên Ban Thường vụ, Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho biết, hiện Việt Nam có 937 đô thị, tốc độ đô thị hóa nhanh hàng đầu thế giới. Điều đó đặt ra yêu cầu phải đổi mới tư duy trong công tác quy hoạch và quản lý đô thị, bởi quản lý đô thị hiện nay rất phức tạp. Chính quyền cấp phường, xã đã có thẩm quyền quyết định nhiều dự án, trong khi đội ngũ trí thức và chuyên môn cần được huy động mạnh mẽ hơn.

Để có đô thị thông minh, Hà Nội trước hết phải thay đổi tư duy quản trị đô thị truyền thống. Trong các quy hoạch chung, quy hoạch vùng, nhiều vấn đề mới đặt ra nhưng chưa được tích hợp, đòi hỏi cách tiếp cận và quản lý mới. Để xây dựng Hà Nội trở thành đô thị hiện đại, thông minh và kết nối thì TP cần phải chú tâm vào các vấn đề sau:

Hạ tầng thông minh – nền tảng của đô thị thông minh

Quy hoạch thông minh phải bắt đầu từ hạ tầng thông minh. Không thể chỉ xây những con đường thật rộng mà khi mưa xuống lại không biết nước thoát đi đâu. Chúng ta nói nhiều đến công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, nhưng câu hỏi là đưa những công nghệ đó vào thực tiễn quản lý ở cấp xã, phường như thế nào?

Thực tế quản lý phải giải quyết bất cập hệ thống thoát nước của chúng ta vẫn chưa được tính toán đầy đủ về lưu lượng, hướng thoát và khả năng chống ngập. Chúng ta có thể nghiên cứu “thành phố bọt biển” – đô thị có khả năng thấm và điều tiết nước mưa tự nhiên. Hiện nay, việc lát đá toàn bộ vỉa hè, bê tông hóa bề mặt dẫn đến thực trạng nước không có chỗ thấm, dẫn tới úng ngập, đánh mất sự “thở” của đất đô thị.

Đô thị đa cực và bài toán quản lý hai cấp

Hiện Hà Nội đang phát triển theo mô hình đô thị đa cực – thực ra không phải mới, mà kế thừa từ định hướng 5 đô thị vệ tinh trước đây. Vấn đề là làm thế nào để mô hình này vận hành hiệu quả trong cơ chế chính quyền hai cấp. Khi triển khai thực tế, việc lồng ghép quy hoạch, đảm bảo liên kết vùng và giáp ranh còn rất nhiều khó khăn.

Một con số đáng lưu ý: chúng ta đang đô thị hóa đất nông thôn, nhưng tỷ lệ đô thị thực chất còn thấp. Nhiều dự án lớn được triển khai nhưng chưa tạo được chuyển biến đồng bộ. Theo tôi, trong quy hoạch sắp tới, cần trả lại cho Hà Nội đúng nghĩa là “thành phố sông hồ” – nơi hồ, đập, kênh, mương không chỉ là nơi trữ nước mà còn là không gian sinh thái và văn hóa đặc trưng. Trước đây, hệ thống thủy lợi từ Hà Tây, Hà Nội đến Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương được hình thành bằng lao động cộng đồng, rất hiệu quả. Ngày nay, chúng ta đang dần quên đi những giá trị đó. Các dòng sông như Tô Lịch, Nhuệ, Đáy – vốn là mạch sống của Hà Nội đang bị tắc nghẽn và ô nhiễm nặng.

Để sông Hồng thực sự là “trục xanh” của Thủ đô

Một diễn giả đã nói: “Hà Nội mong mỏi có người mang nước về cho sông”. Đó là cách nói ẩn dụ nhưng rất đúng. Sông phải được “hồi sinh” thì mới có thể nói đến đô thị xanh.

Trục cảnh quan sông Hồng hiện được định hướng trở thành không gian phát triển xanh, bền vững. Nhưng để sông Hồng thực sự là “trục xanh” của Thủ đô, cần một cơ chế quản trị thống nhất và đủ quyền lực, vì đây không chỉ là câu chuyện quy hoạch, mà còn là an ninh nguồn nước, tài nguyên và văn hóa. Dọc hai bên sông Hồng có hàng trăm ngôi chùa, làng nghề, di tích – tất cả tạo nên tầng văn hóa sâu dày của Hà Nội.

Vì vậy, quy hoạch sông Hồng phải đặt trong tầm nhìn văn hóa, không thể chỉ nhìn ở khía cạnh sử dụng đất hay kỹ thuật. Ngay cả những bãi ven sông – thay vì bị lấn chiếm, sử dụng tạm bợ – hoàn toàn có thể trở thành không gian sinh thái, cảnh quan hoặc khu vực tưởng niệm đặc thù, nếu được quy hoạch đúng hướng.

Cần có Nghị quyết quản lý, quy hoạch ngõ hẹp

Một vấn đề khác nhưng rất thực tế, hệ thống ngõ, ngách nhỏ – nét đặc trưng của Hà Nội đang trở thành điểm nghẽn của giao thông và an toàn đô thị. Mỗi buổi sáng, hàng trăm người dân từ các ngõ nhỏ đổ ra đường lớn, gây ùn tắc. Khi xảy ra cháy nổ, xe cứu hỏa không thể tiếp cận do ngõ chỉ rộng 1–2 mét. Thế nhưng đến nay, Hà Nội chưa từng có một nghị quyết riêng về quản lý ngõ hẹp, trong khi TP Hồ Chí Minh đã làm từ lâu. Ngõ hẹp khiến bất động sản bị đẩy giá, hạ tầng xuống cấp, môi trường sống kém an toàn. Đây là một “khoảng trống” lớn trong quản lý đô thị Hà Nội.

Hướng tới “Thành phố hạnh phúc”

Tôi rất tâm đắc với định hướng xây dựng Hà Nội là “Thành phố hạnh phúc”. Nếu TP Hồ Chí Minh là “Thành phố nghĩa tình”, Đà Nẵng là “Thành phố đáng sống”, thì Hà Nội với bề dày văn hiến cần hướng tới “Thành phố hạnh phúc”, nơi con người cảm nhận được sự bình yên và tự hào khi sống.

Hạnh phúc ở đây không nằm ở ngôi nhà to hay tiện nghi vật chất, mà ở cảm giác bình yên, an toàn, được sống trong một môi trường văn hóa và nhân văn. Để có được điều đó, phát triển đô thị phải đi cùng văn hóa ứng xử, văn hóa giao thông, văn hóa trong quản trị và trong lập quy hoạch.

Khi quy hoạch gắn với văn hóa, hạ tầng gắn với con người, và quản trị hướng tới hạnh phúc, Hà Nội sẽ trở thành đô thị thông minh có linh hồn, một Thành phố Hạnh phúc đúng nghĩa, bên cạnh những đô thị đáng sống và nghĩa tình khác của Việt Nam.

Trong chủ đề và phương châm Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ TP Hà Nội vừa qua có thêm yếu tố mới so với trước là “đột phá” (“Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”), xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn tới, tinh thần đột phá cũng thể hiện trong các quan điểm phát triển, mục tiêu, giải pháp đã được Đại hội thông qua. Và như lãnh đạo TP đã khẳng định, đột phá của Hà Nội không nằm ở quy mô công trình, mà ở tầm nhìn thể chế, tư duy quản trị và sức mạnh đổi mới sáng tạo của con người Thủ đô.

Thưa PGS.TS Bùi Thị An, các cấp, ngành tại Hà Nội cần làm gì để thực sự phát huy tinh thần “đột phá”, thể hiện rõ quyết tâm của Thủ đô đi đầu thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Trung ương giao, thực hiện tốt vai trò tiên phong, dẫn dắt, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ mới?

Phát huy sức dân, khơi dậy đột phá từ tư duy đến hành động

Phát biểu tại toạ đàm, PGS.TS Bùi Thị An - Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Kinh tế - Uỷ ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội cho rằng, việc xác định rõ “đột phá” và “hạnh phúc của người dân” trong văn kiện Đại hội là biểu hiện của tư duy đổi mới và tầm nhìn lãnh đạo rất đáng trân trọng. Đây là dấu mốc thể hiện quyết tâm chính trị và sự chuyển biến từ tư duy đến hành động.

Theo PGS.TS Bùi Thị An, Hà Nội đang đứng trước thời điểm đặc biệt quan trọng, khi vừa phải giải quyết những vấn đề tồn tại kéo dài như ùn tắc giao thông, ngập úng, quản lý đất đai…, vừa phải tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ để xứng đáng với vị thế đầu tàu, hình mẫu của cả nước.

“Đột phá thể hiện ở nhiều khía cạnh - trong thể chế, trong hành động, trong quy hoạch, trong đội ngũ cán bộ, trong phương thức điều hành. Tôi thấy thành phố đã bắt đầu chuyển động, có trọng tâm, trọng điểm” - bà nhấn mạnh.

PGS.TS Bùi Thị An cho rằng, việc giao nhiệm vụ rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm cho các đơn vị, địa phương là biểu hiện cụ thể của “đột phá trong tổ chức thực hiện”. Song song đó, thành phố đã ban hành một loạt nghị quyết về khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, thể hiện tinh thần dám làm, dám thử nghiệm, chấp nhận rủi ro để tạo chuyển biến.

Theo PGS.TS Bùi Thị An, Hà Nội không chỉ hướng đến mục tiêu “giàu”, mà phải hướng đến hạnh phúc của người dân - điều thể hiện trong chính cách hành xử, ứng xử của đội ngũ cán bộ. “Giàu thì tốt, nhưng giàu chưa chắc đã hạnh phúc. Hạnh phúc đôi khi rất giản dị - chỉ là khi người dân đến phường, xã không còn sợ, không còn ngại. Tôi mong các cấp lãnh đạo Hà Nội hãy làm sao để dân thấy được lắng nghe, được tôn trọng” - PGS.TS Bùi Thị An nói.

PGS.TS Bùi Thị An kể lại nhiều câu chuyện thực tế: từ những mô hình “Lắng nghe Nhân dân nói” ở phường Ngọc Hà, đến việc lãnh đạo xã, phường chủ động tiếp dân, xử lý nhanh các vụ việc, thể hiện tinh thần gần dân, trọng dân. Theo PGS.TS Bùi Thị An, sự thay đổi trong phong cách lãnh đạo, lề lối làm việc của cán bộ cấp cơ sở chính là thước đo văn hóa và đạo đức công vụ của người Hà Nội.

Từ thực tiễn tiếp xúc và làm việc với nhiều cơ quan, PGS.TS Bùi Thị An đề nghị thành phố xây dựng thương hiệu cán bộ Hà Nội - những người “lịch sự, trí tuệ, văn minh nhưng hiệu quả”. “Tôi mong Hà Nội trở thành nơi mà bất kỳ ai khi làm việc với cán bộ thành phố đều cảm nhận được sự chuyên nghiệp, tận tụy và văn hóa. Muốn vậy, cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài phải cụ thể và mạnh mẽ hơn, tránh tình trạng “viết chung chung thì vẫn không thu hút được”. “Cán bộ là yếu tố quyết định. Nếu con người thay đổi thật sự - xuất phát từ tấm lòng vì dân - thì chắc chắn mọi chủ trương, chính sách sẽ đi vào cuộc sống” - PGS.TS Bùi Thị An khẳng định.

PGS.TS Bùi Thị An cũng kiến nghị thành phố đưa tiêu chí “hạnh phúc của người dân” vào hệ thống đánh giá cán bộ, đặc biệt ở cấp phường, xã. “Nơi nào dân hài lòng thực sự, nơi đó là đột phá. Dân không còn kêu, không còn bức xúc - đó là thành công thật” - PGS.TS Bùi Thị An chia sẻ.

Ngoài ra, PGS.TS Bùi Thị An cho rằng, để thực hiện được tinh thần đột phá mà Đại hội XVIII đề ra, Hà Nội cần huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân, trong đó điểm khởi đầu chính là thay đổi phương thức lãnh đạo, cải cách hành chính và lắng nghe dân thực chất.

“Khi người dân Hà Nội cảm nhận được rằng các chủ trương trong Văn kiện Đại hội thực sự đi vào đời sống, thực sự làm cho họ hạnh phúc, thì đó chính là thành công lớn nhất của sự đột phá” - PGS.TS Bùi Thị An kết luận.

Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã định hướng, Hà Nội cần đặt “Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo” ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển Thủ đô, coi đó là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, là căn cốt hình thành bản lĩnh, trí tuệ và sức vươn của Hà Nội, làm nền tảng để Thủ đô khẳng định vai trò đầu tàu, vị thế dẫn dắt và sức lan tỏa của quốc gia trong thời kỳ mới.

Với những tiềm năng sẵn có, giải pháp để Hà Nội phát huy hiệu quả các không gian văn hóa - sáng tạo, không gian công cộng, không gian ngầm, không gian số, không gian trên cao, các không gian văn hóa - lịch sử, phố cổ - Hồ Tây - sông Hồng và các khu vực có tiềm năng, lợi thế, tạo nên nét đặc sắc, nguồn sức mạnh nội dung của Hà Nội?

Xác định rõ lợi thế, khai mở các không gian mới để Thủ đô phát triển xứng tầm

Trao đổi về vấn đề trên, PGS.TS Trần Đình Thiên - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho biết, trước hết cần khẳng định, Hà Nội là Thủ đô mang sứ mệnh đi đầu, dẫn dắt cả nước. Song, Hà Nội còn một sứ mệnh khác nữa là dẫn dắt cả nước vươn lên, cạnh tranh quốc tế, đua tranh với thế giới. Do đó, Hà Nội không nên đặt vấn đề là cạnh tranh với bất cứ địa phương nào trong nước mà phải đi đầu, dẫn dắt và lan tỏa phát triển. Mà đi đầu thì Hà Nội không thể thụ động. Bởi Hà Nội đi đầu cả nước vẫn chưa đủ, chưa đảm bảo cho Việt Nam thoát khỏi tụt hậu. Vì vậy, Hà Nội phải đảm bảo sứ mệnh dẫn dắt sức cạnh tranh của Việt Nam với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Đặc biệt, Hà Nội phải mở ra tầm nhìn mới, đua tranh, sánh vai với thế giới.

Về lợi thế của Thủ đô, xét về tổng thể, Hà Nội phải đánh giá lại tiềm năng lợi thế của mình. Những tiềm năng, lợi thế đấy đó thay đổi như thế nào? Có tính đặc sắc, đặc biệt, khác thường, khác biệt ra sao? Khi nhận diện đúng lợi thế, cùng với việc nắm được xu thế, mới xác định được những lựa chọn ưu tiên của Hà Nội là những gì?

Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói là mở ra không gian phát triển có nghĩa là Hà Nội cùng với cả nước chuyển sang một giai đoạn mới. Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, khái niệm mở không gian phát triển của Hà Nội chính là lợi thế đặc sắc, đặc biệt của Thủ đô.

Thực tế hiện nay, không gian phát triển của Hà Nội vẫn chủ yếu ở mặt đất nên mới xảy ra những bất cập như ngập lụt, ùn tắc giao thông, giá nhà đất cao... Không gian này cần được giải quyết tất cả những ách tắc đang diễn ra. Cùng với đó, Hà Nội phải khẩn trương khai mở các không gian khác như: không gian các dòng sông, không gian trên cao, không gian ngầm, không gian số (vô tận), không gian văn hóa (tuyệt đối và đặc sắc).

Cụ thể, về không gian văn hóa: Hà Nội phải đi đầu, lan tỏa vùng văn hóa Bắc Bộ, là đặc sắc của nhân loại, là cốt lõi của phát triển công nghiệp văn hóa; phát huy tối đa truyền thống, bản sắc văn hóa - lịch sử phong phú, hào hùng của dân tộc.

Về không gian các dòng sông: Hà Nội cần chú trọng công tác quy hoạch hai bờ sông Hồng, không chỉ giải quyết bài toán giao thông mà còn mở ra cơ hội phát triển các khu đô thị sinh thái, không gian văn hóa và du lịch, biến dòng sông thành “trục xanh” biểu tượng của Thủ đô.

Về không gian ngầm: Hiện nay, Hà Nội chưa có không gian ngầm, trong khi đó, không gian ngầm là một đặc trưng của đô thị hiện đại, văn minh để giải quyết những vấn đề đất đai. Không gian ngầm cần được đa dạng hóa về chức năng, từ hoàn thiện mạng lưới giao thông ngầm để giảm xung đột giao thông mặt đất và kết nối thông suốt giữa đường sắt đô thị, xe buýt với lối đi bộ; đến xây dựng bãi đỗ xe ngầm tập trung tại các khu trung tâm, nhà ga, bệnh viện, trường học nhằm giải quyết tình trạng thiếu chỗ đỗ xe, giảm chiếm dụng vỉa hè; đồng thời, khai thác không gian dưới lòng đất cho trung tâm thương mại, văn hóa và các dịch vụ công cộng, vừa tạo điểm nhấn đô thị, vừa tối ưu hóa quỹ đất hiện hữu.

Một nhiệm vụ nữa là Hà Nội phải xây dựng được những trung tâm sáng tạo như Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Đây là một thách thức rất lớn đối với Hà Nội, nhưng cũng là cơ hội để Thành phố có ưu thế đua tranh với quốc tế về đổi mới sáng tạo. Để làm được việc này, Hà Nội cần có cách tiếp cận mới, cần chiến lược phát triển toàn cầu.

Tựu chung lại, Thủ đô Hà Nội cần xác định lại lợi thế, vị thế để hướng tới không chỉ là đầu tàu kinh tế của cả nước, mà còn là trung tâm đổi mới sáng tạo và giao lưu văn hóa của khu vực, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Cùng với những giải pháp đột phá trong phát triển kinh tế, đô thị, văn hóa, chính quyền địa phương 2 cấp cũng đã mở ra cơ hội để thúc đẩy chuyển từ tư duy quản lý sang quản trị địa phương, từ tư duy quản lý tập trung sang quản trị đa chiều.

Từ thực tiễn Thủ đô, những giải pháp nào cần chú trọng để tiếp tục hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị, phát huy hiệu quả quản trị và phục vụ Nhân dân?

Phục vụ Nhân dân bằng tinh thần trách nhiệm và tư duy đổi mới

Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Phạm Minh Tuấn - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho biết, là người con của Hà Nội, ông luôn có mong muốn được chứng kiến sự phát triển toàn diện, bền vững của Thủ đô. Theo ông, mục tiêu phát triển Thủ đô cần được xác định rõ ràng, có lộ trình cụ thể và khả năng đo lường được qua từng giai đoạn.

“Chúng ta không thể theo đuổi quá nhiều mục tiêu cùng một lúc. Quan trọng là phải cụ thể hóa các bước đi, lượng hóa được kết quả để đánh giá hiệu quả phục vụ Nhân dân. Cam kết phục vụ Nhân dân phải được thể hiện bằng những chỉ số có thể đo đếm được” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn nhấn mạnh.

PGS.TS Phạm Minh Tuấn cho rằng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô hoàn toàn có đủ năng lực, điều kiện để hiện thực hóa lời căn dặn của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Xây dựng Hà Nội trở thành Thủ đô xã hội chủ nghĩa hình mẫu trên thế giới, góp phần đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc"

Theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, Hà Nội hiện có đặc thù là đô thị lớn với tỷ lệ lao động phi nông nghiệp cao, song lực lượng lao động nông nghiệp vẫn chiếm tỷ lệ đáng kể; đồng thời, sự chênh lệch giữa khu vực đô thị và nông thôn còn rõ rệt. Vì vậy, bộ máy chính quyền đô thị cần được thiết kế linh hoạt để đáp ứng hai yêu cầu: quản lý hiệu quả khu vực đô thị phát triển nhanh, đồng thời bảo đảm quản trị tốt vùng nông thôn rộng lớn.

Hiện nay, Hà Nội có 126 xã, phường. “Nếu áp dụng mô hình quản lý giống nhau cho toàn bộ, sẽ rất khó đạt được mục tiêu xây dựng đô thị lõi văn minh, hiện đại. Quản trị một phường trung tâm như Hoàn Kiếm không thể giống với một xã vùng xa ở Ba Vì hay Phú Xuyên” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn phân tích.

Về quá trình hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị, theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, cần dựa trên nguyên tắc hai cấp - HĐND và UBND, nhưng linh hoạt về số cấp hành chính để phù hợp từng khu vực. “Chính quyền cấp hành chính cao hơn không nên can thiệp quá sâu vào hoạt động hành chính cấp dưới. Cơ sở phải thực sự được trao quyền tự chủ, đặc biệt trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, an sinh xã hội” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn nhấn mạnh.

Từ góc nhìn quản lý nhà nước, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho rằng, mỗi chính sách đưa ra cần được cân nhắc kỹ lưỡng về nguồn lực và tính khả thi. “Nguồn lực của chúng ta có hạn, không thể theo đuổi tất cả các mục tiêu cùng lúc. Chính sách tốt phải đi đôi với kế hoạch thực thi chặt chẽ, tránh ban hành vội vàng hoặc thiếu kiên trì” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn nói.

PGS.TS Phạm Minh Tuấn cũng chỉ rõ, hiện nay khối lượng công việc ở cấp cơ sở rất lớn, nhưng cán bộ cấp xã, phường lại kiêm nhiệm nhiều, không thể làm hết. Vì vậy, cần phân loại rõ thẩm quyền, mô tả nhiệm vụ cụ thể, phân cấp mạnh mẽ, tạo điều kiện để cán bộ thực thi đúng vai trò và trách nhiệm.

Đề cập đến chuyển đổi số trong thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, PGS.TS Phạm Minh Tuấn cho rằng, nếu không làm tốt, dễ rơi vào tình trạng “vừa giấy tờ, vừa điện tử”, gây lãng phí nguồn lực. Dữ liệu phải được đặt ở cấp cơ sở, nơi phát sinh và xử lý trực tiếp. Phần mềm cần linh hoạt, cập nhật theo công nghệ mới, tránh tình trạng thay đổi liên tục khiến cán bộ và người dân đều vất vả.

PGS.TS Phạm Minh Tuấn đề xuất, tiếp cận chuyển đổi số theo hướng dịch vụ, nghĩa là coi người dân là khách hàng, cơ quan hành chính là đơn vị cung ứng dịch vụ công. Nếu người dân hài lòng, họ sẽ tiếp tục sử dụng; nếu không hài lòng, họ có quyền từ chối. Đó mới là cách vận hành hiệu quả, minh bạch và tiết kiệm nhất.

“Hà Nội đang ở thời điểm rất quan trọng để chuyển mình mạnh mẽ. Muốn vậy, phải có chính quyền đô thị tinh gọn, hiện đại, minh bạch, phục vụ Nhân dân bằng tinh thần trách nhiệm và tư duy đổi mới” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn khẳng định.

Sau phần trao đổi của các diễn giả, phát biểu tại tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị Nguyễn Thành Lợi cho biết, trên cơ sở những ý kiến đóng góp của các đại biểu, nhà khoa học, diễn giả, Ban Tổ chức sẽ tổng hợp để gửi tới các cơ quan chức năng của thành phố nhằm tổ chức triển khai thực hiện tốt những mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố khóa XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Thành phố sẽ kiên trì, bám sát mục tiêu của từng giai đoạn

Phát biểu kết luận tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền trân trọng cảm ơn các nhà khoa học, chuyên môn đã có đóng góp ý kiến rất đầy đủ, toàn diện, khoa học, trách nhiệm, tâm huyết. Các nội dung được đề cập cũng rất rõ ràng, từ trong báo cáo chương trình cho đến các nghị quyết và đề xuất khác.

Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố, trước khi ban hành các quyết nghị, Thành phố đã triển khai hết sức nghiêm túc, xin ý kiến đầy đủ của các nhà chuyên môn, các nhà quản lý và Nhân dân. Việc tổ chức tọa đàm hôm nay là để triển khai thực hiện sớm nhất, nhanh nhất và tốt nhất các Nghị quyết. Trong thời gian tới, các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục xây dựng các chuyên đề theo từng lĩnh vực, từng mảng cụ thể về kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường để đào sâu, phân tích kỹ hơn, qua đó giúp Thành phố sớm đạt được kết quả toàn diện, thống nhất.

Bối cảnh hiện nay với nhiều thách thức của tình hình thế giới và sự thay đổi trong nước đòi hỏi Hà Nội cũng cần xác định lại, định hình lại các mục tiêu, giải pháp để đáp ứng vai trò trung tâm, đầu tàu, dẫn dắt, tiên phong của cả nước. Những thách thức ấy đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ, toàn diện và quyết liệt hơn trong tư duy cũng như hành động.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố cho biết, về cơ cấu hành chính và quy mô phát triển đã có nhiều thay đổi, cả nước chỉ còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, mỗi địa phương đều có sức mạnh riêng, vai trò riêng. Điều đó đặt ra yêu cầu mới trong tổ chức, quản lý và phân bổ nguồn lực phát triển. Đối với Hà Nội, trước đây có 30 đơn vị hành chính trực thuộc TP, nay là 126 xã, phường, cùng nhiều thay đổi về cơ chế điều hành, chỉ đạo. Vì thế, tư duy và hành động của Hà Nội cũng phải thay đổi.

Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố, các đồng chí lãnh đạo Thành phố cũng xác định những nhiệm vụ mới cần thay đổi là bảo bảo an sinh xã hội, bảo vệ môi trường... Quyết tâm này cũng được thể hiện cụ thể trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố, gắn với Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết với các nhiệm vụ cụ thể. Theo đó, phát triển kinh tế phải gắn liền với bảo đảm an sinh xã hội. Mỗi người dân đều phải được hưởng thành quả từ phát triển, được sống trong môi trường trong lành, được chăm lo cả về đời sống vật chất và tinh thần. Các vấn đề về văn hóa, xã hội, môi trường đều cần được quan tâm đồng bộ, hài hòa.

Đồng chí Nguyễn Mạnh Quyền cũng cho biết, tất cả các chỉ đạo của Trung ương, của Tổng Bí thư, Bộ Chính trị, Ban Bí thư… đều đã được cụ thể hóa trong Chương trình hành động và Nghị quyết của Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố. Để biến quyết tâm đó thành hành động cụ thể, hiệu quả, thực chất, Thành phố đã chỉ đạo quyết liệt để hệ thống chính trị từ Thành phố đến cơ sở, bảo đảm sự thống nhất và hiệu quả trong tổ chức thực hiện. Đồng thời, xác định tầm nhìn dài hạn, định hướng dài hạn đến năm 2030 và năm 2045.

"Tầm nhìn này phải được xác định thống nhất trong toàn Đảng bộ để mỗi địa phương xây dựng một mục tiêu và đo, đếm được qua từng năm, từng nhiệm kỳ đều "nhất nhất theo một mục tiêu thẳng tiến" - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền nhấn mạnh.

Cùng với đó, Thành phố sẽ kiên trì, bám sát mục tiêu của từng giai đoạn, cụ thể hóa từng nội dung trong Chương trình hành động, từng bước hiện thực hóa các chỉ tiêu, nhiệm vụ đã được xác định.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được được sự đồng hành, ủng hộ, tư vấn của các nhà khoa học, các chuyên gia và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan truyền thông, báo chí trong quá trình cụ thể hóa và triển khai các nghị quyết của Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII và các chương trình, đề án trọng điểm để góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ đề ra.