Ứng xử nơi công cộng: Còn đó những nỗi lo

Sau một năm triển khai tuyên truyền QTƯX bằng hình thức dán các bảng nội quy ở khu sinh hoạt cộng đồng, lồng ghép nội dung quy tắc vào các buổi sinh hoạt cộng đồng, sinh hoạt văn hóa công cộng ở tổ dân phố, tổ dân cư số 24 (phường Xuân La, quận Tây Hồ) đã có những thay đổi rõ rệt. Hiện tượng mang bếp than ra đường đun, nấu; treo biển quảng cáo không đúng quy định… được đẩy lùi.

Địa phương cũng đặc biệt chú trọng làm đẹp cảnh quan môi trường bằng việc trồng hoa, cây cảnh ở nhiều khu vực công cộng; lắp đặt hệ thống treo cờ thống nhất mô hình, cách thức để hỗ trợ các gia đình trong những dịp ngày kỷ niệm lớn của đất nước.

Ông Lê Thế Vĩnh (phường Xuân La, quận Tây Hồ) khẳng định: Việc gì cũng vậy, cứ quyết liệt thực hiện sẽ mang lại hiệu quả. Lơ là vận động là dễ dàng tái phạm. Đơn cử như vấn đề quản lý vật nuôi vốn gây bức xúc nhiều năm ở địa phương vì tình trạng thả rông động vật vừa gây nguy hiểm, vừa mất vệ sinh môi trường do vật nuôi phóng uế bừa bãi. Chính quyền địa phương đã đề ra nhiều giải pháp vận động người dân nên có thời gian, hiện tượng này đã được đẩy lùi, tuy nhiên hiện giờ tình trạng trên lại xuất hiện, ít nhiều ảnh hưởng tới hiệu quả thực hiện QTƯX trên địa bàn.

Bà Lê Hoài Nam – đại diện Hội Phụ nữ tổ dân phố số 1 phường Dịch Vọng tỏ ra rất bức xúc vì tình trạng mất vệ sinh công cộng ở khu vực chợ Nghĩa Tân. Rác tràn các ngõ quanh chợ, từ phố Tô Hiệu đến phố Trương Tử Bình. “Những người bán hàng không chỉ buôn bán ở trong chợ mà còn tràn ra các ngõ xung quanh đó. Họ tiện tay là vứt rác bừa bãi. Nguyên nhân của việc này là do thói quen xấu, lối sống lạc hậu của một số tiểu thương. Chưa kể, thùng rác công cộng bố trí chưa hợp lý, nên nhiều người muốn vứt rác đúng chỗ cũng tìm mướt mồ hôi” – bà Nam khẳng định.

Hội Phụ nữ của tổ dân phố số 1 phường Dịch Vọng đã phát động phong trào tặng làn nhựa cho các bà, các chị; giảm thiểu dùng túi nilon. Tuy nhiên, phong trào mới chỉ hạn chế được người dân sinh sống tại địa bàn, còn các tiểu thương trong chợ Nghĩa Tân vẫn là đối tượng chủ yếu vứt rác thải ra môi trường xung quanh. Theo ông Nguyễn Văn Biên – thành viên Hội người cao tuổi tổ dân phố số 1: “Khi nào Ban Quản lý chợ nhắc nhở, giám sát chặt chẽ thì tình trạng xả rác bừa bãi được giảm thiểu. Chỉ cần lơi là thì vi phạm lại hoàn vi phạm”.

Tuyên truyền để hiểu

Trong rất nhiều cuộc tọa đàm, triển khai kế hoạch tuyên truyền 2 QTƯX do UBND TP ban hành, các đơn vị, tổ dân phố đều thừa nhận, nếu như ứng xử của cán bộ công chức, viên chức có những chuyển biến rõ rệt, thì ứng xử văn hóa nơi công cộng vẫn còn chuyển biến chưa nhiều. Cụ thể, “vẫn tồn tại bạo lực gia đình, hành vi ứng xử thiếu văn minh, văn hóa và tình trạng vô cảm ngoài xã hội. Một trong những nguyên nhân là chế tài xử phạt vi phạm cho các hành vi không đúng chuẩn mực văn hóa như: Vứt rác bừa bãi, hút thuốc nơi công cộng, giẫm hoa, bẻ cành… chưa có hoặc còn thấp” – ông Tô Văn Động – Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội cho biết.

Nhiều tổ dân phố đề xuất, cần phân việc tuyên truyền, vận động thực hiện các nội dung trong QTƯX cho từng đoàn thể phụ trách, ví dụ như Đoàn thanh niên lo xây dựng văn hóa giao thông; Hội Phụ nữ phụ trách vấn đề về vệ sinh môi trường; Hội Cựu chiến binh vận động giữ gìn an ninh trật tự hay Hội người cao tuổi nêu gương cho con cháu trong chấp hành QTƯX tại địa phương… cùng với đó cần áp dụng các chế tài xử lý nghiêm những vi phạm trong QTƯX nơi công cộng, để kịp thời răn đe, chấn chỉnh những hành vi lệch chuẩn. Ngoài cuộc tọa đàm điểm ở một số địa bàn, hiện nay UBND TP Hà Nội còn tổ chức Hội thi tuyên truyền QTƯX nơi công cộng ở tất cả các tổ dân phố, quận, huyện. Vòng thi cấp TP sự kiện diễn ra vào trung tuần tháng 9/2018.