Văn hóa Thủ đô tỏa sáng, hội nhập

Hà Nội - điểm hẹn của văn hóa thế giới

Không phải ngẫu nhiên Tạp chí Time Out (Anh) vinh danh TP Hà Nội của Việt Nam là một trong 20 điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới năm 2025, đứng thứ 9 toàn cầu và dẫn đầu khu vực châu Á, mà Thủ đô nghìn năm văn hiến sở hữu kho tàng di sản văn hóa vô cùng đồ sộ, hấp dẫn. Theo thống kê, Hà Nội có hơn 6.400 di tích được kiểm kê, trong đó có 1 di sản văn hóa thế giới (khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long), 22 di tích quốc gia đặc biệt, hơn 1.200 di tích quốc gia và trên 1.500 di tích cấp TP. Mỗi con đường, góc phố của Hà Nội đều mang dấu tích của thời gian, của chiều sâu truyền thống và bản sắc dân tộc.

Với nền tảng ấy, Hà Nội trở thành điểm hẹn văn hóa lý tưởng, nơi bản sắc của nhiều nền văn hóa cùng giao thoa, hòa quyện và tỏa sáng. Một trong những sự kiện không thể không nhắc tới là Lễ hội Văn hóa thế giới lần thứ nhất tại Hà Nội 2025 do Bộ VHTT&DL phối hợp với Bộ Ngoại giao và UBND TP Hà Nội tổ chức tại Trung tâm di sản Hoàng thành Thăng Long vào tháng 10/2025, gây được tiếng vang lớn với bạn bè quốc tế. Lễ hội quy tụ 48 quốc gia tham dự với nhiều không gian văn hóa, nghệ thuật đặc sắc trong và ngoài nước, thu hút khoảng 1 triệu lượt người dân, du khách chỉ trong 3 ngày diễn ra. Điều này khẳng định, Hà Nội không chỉ là mảnh đất giàu di sản, mà còn là nơi văn hóa Việt Nam đối thoại với bạn bè quốc tế bằng ngôn ngữ chung của nghệ thuật, từng bước hiện thực hóa tầm nhìn "Thủ đô văn hiến - kết nối toàn cầu".

Tiếp đó, trong tháng 11/2025, Hà Nội rộn ràng với hàng hoạt chương trình, sự kiện văn hóa lớn mang đến không khí sôi động cho nhịp sống Thủ đô. Cụ thể, Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025 diễn ra từ ngày 1 - 16/11 đã thu hút gần 200.000 lượt khách tham gia trực tiếp với hơn 30 hoạt động văn hóa, nghệ thuật, du lịch đặc sắc tại nhiều không gian di sản và sáng tạo của Thủ đô như: Hoàng thành Thăng Long, phố đi bộ Hồ Gươm, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Bảo tàng Hà Nội… Festival đã thực hiện thành công sứ mệnh kết nối di sản nghìn năm với nhịp sống đương đại, mở ra một chu kỳ sáng tạo mới cho Thủ đô. “Thành công của sự kiện là minh chứng rõ nét nhất cho tinh thần đổi mới sáng tạo trên nền tảng truyền thống, đồng thời là nền tảng vững chắc để festival trở thành sự kiện văn hóa thường niên, tầm cỡ quốc tế” - Phó Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Lê Thị Ánh Mai chia sẻ.

Như mạch nguồn sáng tạo không ngừng chảy, Festival Thu Hà Nội lần thứ 3 năm 2025 tiếp nối từ ngày 21 - 23/11 với chủ đề “Thu Hà Nội - Mùa Thu ký ức” và Lễ hội Văn hóa ẩm thực 2025 từ ngày 19 - 22/12 với chủ đề “Hà Nội - Hành trình ẩm thực kết nối sáng tạo” được tổ chức tại Công viên Thống Nhất, trở thành những điểm đến cuối tuần đậm nét văn hóa.

Sôi động các đại nhạc hội vạn người xem

Cùng với các sự kiện, lễ hội văn hóa đặc sắc, năm 2025 Hà Nội là nơi diễn ra hàng loạt concert quốc gia thu hút hàng vạn khán giả như “Tổ quốc trong tim”, “Việt Nam trong tôi”; “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”; “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, “Bản hùng ca bất diệt”, “Vang mãi khúc khải hoàn”, “V Fest - Thanh xuân rực rỡ”, “V Concert - Rạng rỡ Việt Nam”, “Tự hào là người Việt Nam”… Khán giả không chỉ đến để xem một chương trình nghệ thuật, mà còn để trải nghiệm không khí lễ hội đặc trưng của Thủ đô – nơi những con phố rợp cờ hoa, những quảng trường ngập tràn sắc màu và những dòng người hồ hởi cùng nhau chờ đợi khoảnh khắc âm nhạc vang lên. Đây không chỉ là sân khấu đơn thuần mà còn mang đến những trải nghiệm về thị giác, dùng âm nhạc để lan tỏa niềm tự hào dân tộc.

Hàng loạt concert được tổ chức đã đưa ngành công nghiệp biểu diễn lên một tầm cao mới. Có thể kể tới concert “8 Wonder: Moments of Wonder” do Tập đoàn Vingroup tổ chức tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (xã Đông Anh, Hà Nội) thu hút 50.000 khán giả, tạo nên "cơn sốt" vé trên khắp các nền tảng phân phối vé trực tuyến và cả điểm bán trực tiếp. Đặc biệt, chương trình còn thu hút dàn nghệ sĩ đến từ nước ngoài như The Kid LAROI, DPR Ian, J Balvin và DJ Snake, tạo ra sự giao thoa giữa âm nhạc Việt Nam và thế giới.

Hầu hết các concert được dàn dựng công phu với hệ thống âm thanh, ánh sáng hiện đại, sân khấu quy mô lớn không thua kém những lễ hội âm nhạc quốc tế. Sân vận động quốc gia Mỹ Đình, Trung tâm Triển lãm Việt Nam (xã Đông Anh), Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục trở thành những nơi thắp sáng bầu nhiệt huyết, đam mê âm nhạc và tình yêu nước cháy bỏng của giới trẻ.

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, Hà Nội cũng đang khẳng định là trung tâm giải trí hàng đầu của cả nước. TP là nơi tổ chức nhiều sự kiện giải trí lớn, đặc biệt là những chương trình concert gần đây như “Anh trai say hi”, các chương trình concert quốc gia dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 thu hút hàng triệu người, đặc biệt là giới trẻ. “Hà Nội có rất nhiều tiềm năng và lợi thế để vươn lên trở thành trung tâm biểu diễn nghệ thuật, giải trí không chỉ của cả nước, mà còn của khu vực như là trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước; quy tụ nhiều nghệ sĩ, các trường đào tạo nghệ thuật có thương hiệu, có hạ tầng tổ chức biểu diễn, công nghệ…” - PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhận định.

Chuyển đổi số nâng tầm di sản

Thời gian qua, ngành văn hóa Thủ đô đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để “thắp sáng” di sản, đưa di sản đến gần hơn với công chúng và thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa. Mới đây nhất, tối 26/12, Không gian triển lãm số “Hà Nội rạng rỡ – Ánh sáng và Di sản” chính thức ra mắt công chúng tại Nhà triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng, phường Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Không gian trưng bày “Hà Nội rạng rỡ - Ánh sáng và Di sản” đã lựa chọn một hướng đi mới, đó là sử dụng ánh sáng và công nghệ như một ngôn ngữ kể chuyện, dẫn dắt người xem đi qua dòng chảy lịch sử - văn hóa của Thăng Long - Hà Nội, từ chiều sâu ký ức đến nhịp sống sáng tạo hôm nay và những hình dung về tương lai.

Hay trước đó, tối 24/12, Không gian chiếu sáng nghệ thuật Hồ Gươm - Tháp Rùa cũng chính thức ra mắt, tạo thêm điểm đến văn hóa - nghệ thuật về đêm trong dịp lễ cuối năm, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của Nhân dân và nâng cao trải nghiệm tham quan của du khách. Hay hồi tháng 11, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã giới thiệu tới công chúng một bước tiến mới trong hành trình bảo tồn di sản bằng công nghệ: trải nghiệm di sản số “Việt Nam Diệu Sử”. Với việc sử dụng công nghệ thực tế tăng cường (AR) kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) giúp “đánh thức” lịch sử ngay trong không gian thực của di tích, lần đầu tiên, du khách được tương tác trực tiếp với những phân cảnh giáo dục và khoa cử xưa - sống động, chân thực và hoàn toàn bằng công nghệ made in Vietnam.

Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Phạm Tuấn Long cho biết, giai đoạn 2024 - 2025 đánh dấu bước chuyển rõ nét trong cách tiếp cận của Thủ đô, từ tổ chức các hoạt động đơn lẻ sang xây dựng hệ sinh thái hội nhập văn hóa - sáng tạo, gắn kết chặt chẽ giữa di sản, sáng tạo đương đại, công nghiệp văn hóa, du lịch và ngoại giao Nhân dân. Năm 2025, Thủ đô đón khoảng 33 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 7,8 triệu lượt khách quốc tế, doanh thu du lịch đạt trên 120.000 tỷ đồng. Thực tiễn cho thấy, khi hội nhập văn hóa được gắn kết chặt chẽ với du lịch, văn hóa không chỉ được bảo tồn và quảng bá, mà còn được chuyển hóa thành nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao sinh kế cộng đồng và tái đầu tư cho di sản.