Theo ông Huỳnh Thanh Khiết - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, hiện nay TP còn khoảng trên 10.000 căn nhà trên kênh, rạch tập trung ở quận 8, quận 4 và rải rác trên một số kênh, rạch ở các quận, huyện. TP Hồ Chí Minh phấn đấu đến năm 2025, di dời, giải tỏa khoảng 6.500 căn, thực tế hiện nay đang chuẩn bị di dời trên dưới 2.000 căn nhà nằm trong các dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm, kênh Tham Lương - Bến Cát - Nước Lên...
Cũng theo ông Huỳnh Thanh Khiết, đối với nhà ở trên kênh, rạch liên quan vấn đề chủ yếu là kinh phí bố trí ngân sách.
Hiện nay, TP tiếp tục bố trí nguồn vốn để phục vụ cho giải phóng mắt bằng, hỗ trợ người dân và Sở Xây dựng đang bố trí quỹ nhà cho các đối tượng. Cái khó nhất hiện nay đối với những người có nhà ở ven/trên kênh, rạch là không nằm ở trong quy định nào, vì họ sống ở trên mặt nước nên không có quy định bồi thường.
Hiện nay, TP đang xin chủ trương, cơ chế để có hướng giải quyết cho các đối tượng có nhà ven/trên kênh, rạch (mặt nước), vì họ không đủ điều kiện để bố trí tái định cư cũng như không đủ điều kiện để được nhận bồi thường. Vì nhà họ hoàn toàn nằm trên mặt nước, không phải trên bờ nên hoàn toàn không có quy định nào ngoài việc hỗ trợ của Nhà nước.
Ngoài khó khăn trong việc giải quyết đối với hơn 10.000 căn nhà ven/trên kênh, rạch. Ông Huỳnh Thanh Khiết còn cho biết thêm nhiều khó khăn ở các nhóm khác, như: nhóm nhà ở xã hội, nhóm căn hộ/nền đất dành cho tái định cư đang bỏ trống, và liên quan đến khu dân cư Bắc Lương Bèo (quận Bình Tân).
Theo ông Khiết, khu dân cư Bắc Lương Bèo là dự án thương mại với 591 nền thương mại và 84 nền bố trí tái định cư. Đối với nền tái định cư, hiện nay người dân đã được cấp giấy chứng nhận, còn 591 nền thương mại đã cấp giấy chứng nhận cho chủ đầu tư 588 nền, chủ đầu tư đã chuyển nhượng cho người dân.
Trong chuyển nhượng thì đã cấp Giấy chứng nhận cho 260/456 căn, và người dân đã xây nhà, riêng số còn lại không cấp Giấy chứng nhận vì người dân đều xây dựng sai so với quy hoạch 1/500 và xây sai mẫu nhà.
Theo quy định pháp luật hiện nay, nếu làm đúng quy định của quy hoạch 1/500, phải đập bỏ những căn nhà đó, hoặc phải cải tạo 260 căn nhà đã xây cho đúng theo quy hoạch 1/500 (chiều cao, khoảng lùi). Cái khó hiện này là chủ đầu tư đã chuyển nhượng đất, người dân đã xây xong nhà và đã vào ở trước, sau thời điểm năm 2009.
“Các trường hợp này sau khi nhóm lại, hiện nay còn khó nhất là 83 căn phải khắc phục quy hoạch xây dựng, khoảng 65 căn phải điều chỉnh mẫu nhà. Nhóm này là nhóm mới, hiện không có lối ra, nên theo hướng của Thanh tra Sở Xây dựng phải mời UBND quận Bình Tân, Sở Quy hoạch và Kiến trúc, Sở Tài nguyên và Môi trường để có hướng trình UBND TP Hồ Chí Minh có cho hợp thức hóa xây dựng hay không?” - ông Huỳnh Thanh Khiết nói.
