Khó bùng phát dịch do đã có miễn dịch
Trước thông tin Trung Quốc mở cửa biên giới và bỏ cách ly kiểm dịch kể từ ngày 8/1/2023, các chuyên gia y tế đánh giá, việc mở cửa biên giới có thể dẫn đến nhiều ca nhiễm nhập cảnh vào nước ta, nhưng Việt Nam khó bùng dịch trở lại do tỉ lệ tiêm vaccine cao, nhiều người từng nhiễm, nên đã có miễn dịch.
Đặc biệt thời gian tới là dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán và mùa lễ hội, nhu cầu giao thương du lịch tăng cao, cùng thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm lây lan. Điều này có thể làm gia tăng số mắc, nhất là với nhóm trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.
Đề cập đến vấn đề này, PGS.TS Trần Đắc Phu - Cố vấn cao cấp Trung tâm đáp ứng khẩn cấp Sự kiện Y tế công cộng Việt Nam nhận định, Việt Nam khó có nguy cơ bùng phát dịch do đã có miễn dịch. Thực tế, Việt Nam cũng đã bãi bỏ việc xét nghiệm ở cửa khẩu từ rất lâu và hiện đang kiểm soát dịch tốt.
Theo Bộ Y tế, đến nay, Việt Nam đã tiêm gần 265,5 triệu liều vaccine Covid-19, phủ mũi 3 gần 80% đối với người trên 18 tuổi. Trước đó, kết quả điều tra cắt ngang khảo sát tình hình miễn dịch cộng đồng của người dân TP Hồ Chí Minh với virus SARS-CoV-2 công bố cuối tháng 11 cho thấy hơn 98% người dân TP có kháng thể phòng ngừa Covid-19. Bộ Y tế cũng đang khảo sát tình hình miễn dịch cộng đồng trên cả nước, kết quả chưa được công bố nhưng tỷ lệ miễn dịch với nCov cao nên nguy cơ lây nhiễm thấp.
Tuy nhiên, PGS.TS Trần Đắc Phu cũng lưu ý, hiện nay tình hình dịch tại các nước vẫn căng thẳng và nhiều biến chủng phức tạp. Ngày 28/12, Bộ Y tế Nhật Bản cho biết, nước này ghi nhận 415 trường hợp tử vong vì Covid-19 trong ngày, mức cao nhất tại quốc gia này từ trước đến nay.
Từ ngày 8/1/2023, Trung Quốc mở cửa biên giới và bỏ cách ly kiểm dịch. Số ca mắc Covid-19 có thể tăng. Việt Nam vẫn cần tiếp tục phòng bệnh linh hoạt, đồng thời tiêm vaccine Covid-19 theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Bởi đây vẫn là biện pháp quan trọng trong phòng, chống dịch. Đồng thời, chủ động xây dựng và triển khai các kịch bản, phương án đáp ứng với mọi tình huống dịch bệnh; tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác.
Giám sát các biến chủng mới
Đặc biệt, PGS.TS Trần Đắc Phu lưu ý chúng ta phải tiếp tục phòng bệnh linh hoạt. Trong đó, việc tiêm chủng vaccine vẫn là biện pháp quan trọng nhất trong phòng, chống dịch. Việt Nam cần tiếp tục giám sát tình hình để đánh giá nguy cơ, đặc biệt là giám sát những biến chủng mới bằng cách phối hợp WHO, các nước trong khu vực, để kịp thời ứng phó. Cần thực hiện chiến lược “nguy cơ đến đâu đáp ứng đến đó”, chuyển từ “cấm đoán sang kiểm soát rủi ro" để vừa kiểm soát được dịch bệnh mà vẫn đảm bảo việc làm ăn kinh tế, không ảnh hưởng tới an sinh xã hội.
Bên cạnh đó, người dân phải chủ động phòng bệnh cho bản thân và cộng đồng. Đó là đeo khẩu trang ở nơi nguy cơ cao, rửa tay khử khuẩn thường xuyên... Việc đeo khẩu trang, khử khuẩn thường xuyên không chỉ giúp phòng Covid-19 mà còn là biện pháp tránh lây nhiễm các bệnh về đường hô hấp khác. Đặc biệt, những người có triệu chứng nghi ngờ cũng cần chủ động phòng bệnh cho người khác. Đặc biệt lưu ý việc bảo vệ nhóm nguy cơ cao như người già, người có bệnh nền để giữ tỷ lệ tử vong ở mức thấp nhất.
Liên quan đến vấn đề này, PGS Nguyễn Huy Nga - Nguyên Cục trưởng Y tế dự phòng, Bộ Y tế, dự đoán, trên 90% người dân cả nước đã có miễn dịch do tiêm vaccine hoặc từng mắc Covid-19. Việt Nam cũng đã bãi bỏ việc xét nghiệm ở cửa khẩu từ rất lâu và hiện kiểm soát dịch vẫn tốt.
Tuy nhiên, theo PGS Nguyễn Huy Nga, Việt Nam sắp đón Tết Nguyên đán, nhu cầu di chuyển nhiều nên vẫn cần cảnh giác, có ý thức bảo vệ sức khỏe như đeo khẩu trang khi ra ngoài, không chỉ phòng Covid-19 mà còn ngừa nhiều bệnh hô hấp khác khi mùa đông đến. Đặc biệt, người già, người miễn dịch yếu, bệnh nền cần hạn chế đi lại.
Dù vậy, các chuyên gia nhìn nhận, Việt Nam cần tiếp tục giám sát tình hình để đánh giá nguy cơ, đặc biệt là giám sát những biến chủng mới bằng cách phối hợp WHO, các nước trong khu vực như Trung Quốc, để kịp thời ứng phó. WHO mới đây cảnh báo hơn 500 biến chủng phụ Omicron, lây truyền cao, tránh được hệ miễn dịch. Vì vậy, tiêm vaccine vẫn là biện pháp quan trọng.
Trước đó, Bộ Y tế ban hành Chỉ thị số 06 gửi các đơn vị ngành y tế về việc tăng cường công tác y tế bảo đảm đón Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.
Theo đó, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch, nhất là sự xuất hiện của biến chủng mới. Tiêm vaccine phòng Covid-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế, bảo đảm kế hoạch đề ra theo yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Khuyến cáo, khuyến khích người dân đeo khẩu trang, khử khuẩn nơi đông người trong dịp Tết Nguyên đán và Lễ hội Xuân năm 2023 theo hướng dẫn của Bộ Y tế để phòng ngừa, hạn chế lây nhiễm dịch Covid-19 và các loại dịch bệnh.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng yêu cầu các địa phương chủ động công tác giám sát các bệnh truyền nhiễm; tăng cường giám sát tại cửa khẩu, các chuyến bay, đoàn tàu, khu dịch vụ của Cảng hàng không, nhà ga, bến xe, khu vực công cộng khác và trong các cơ sở y tế để phát hiện sớm, điều trị kịp thời, hạn chế tối đa trường hợp chuyển nặng, tử vong.
Bộ Y tế cũng yêu cầu Cục Y tế dự phòng theo dõi, bám sát tình hình dịch bệnh trong nước, quốc tế để sẵn sàng ứng phó với các tình huống dịch bệnh. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường biện pháp bảo đảm phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt là đối với dịch Covid-19, các bệnh truyền nhiễm mùa Đông - Xuân, dịch bệnh thường xảy ra vào dịp Tết và mùa lễ hội, dịch bệnh nguy hiểm mới nổi.
