Vụ án gà lôi trắng: Lý do bị cáo được thả tự do ngay tại toà?

Phiên tòa phúc thẩm được mở do có kháng cáo của bị cáo Thái Khắc Thành và kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm của Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân (VKSND) tỉnh Hưng Yên. Có 5 luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo Thái Khắc Thành.

Hồ sơ vụ án thể hiện, năm 2022, Thành tìm hiểu trên mạng xã hội, biết gà lôi trắng là loài động vật nguy cấp, quý, hiếm nên mua một con trống từ Cần Thơ và đổi một con chim chích chòe lửa lấy hai con mái ở Nghệ An. Sau thời gian nuôi, đàn gà sinh sản được 10 con non.

Tháng 3/2025, Thành rao bán 10 gà con với giá 500.000 đồng/con, nhận cọc 2 triệu đồng từ người mua qua mạng. Ngày 2/4, khi thuê xe chở số gà này đi giao tại Hưng Yên, Thành bị cơ quan công an kiểm tra, thu giữ, đồng thời phát hiện thêm 3 con gà lôi tại nhà.

Sau đó, TAND khu vực 5 - Hưng Yên tuyên phạt Thành 6 năm tù, phạt bổ sung 30 triệu đồng về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”. Bản án thu hút sự chú ý của dư luận liên quan đến vấn đề áp dụng pháp luật.

Tại phần xét hỏi này, bị cáo Thành đã thừa nhận hành vi mua bán, nuôi nhốt, nhân giống gà lôi trắng là vi phạm quy định pháp luật. Bị cáo này cũng khẳng định, việc bị cơ quan tố tụng khởi tố, truy tố là đúng quy định pháp luật.

Bị cáo nhiều lần khẳng định, do thấy gà lôi trắng đẹp nên mua về nuôi làm cảnh và nhân giống, sau đó bán kiếm lời. Vợ bị cáo cũng cho biét, những lời khai của chồng mình là đúng sự thật.

Đại diện VKSND nêu quan điểm, theo tài liệu hồ sơ vụ án và lời khai của bị cáo Thành tại phiên tòa khẳng định, cơ quan tố tụng khởi tố, truy tố bị cáo về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

Tuy nhiên, theo Thông tư 27/2025/TT-BNNMT của Bộ Nông nghiệp và Môi trường có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, loài gà lôi trắng được xếp vào nhóm IIB thay vì nhóm IB như trước đây. Do đó, VKSND đã thay đổi kháng nghị từ hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại sang sửa bản án sơ thẩm và đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Thành.

Quá trình tranh luận, cáo Thái Khắc Thành và luật sư bào chữa vẫn giữ nguyên nội dung kháng cáo, đề nghị xem xét sửa bản án sơ thẩm, miễn trách nhiệm hình sự (TNHS) cho bị cáo.

Theo luật sư, TAND khu vực 5 - Hưng Yên đã sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật khi tuyên phạt bị cáo Thái Khắc Thành 6 năm tù về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm. Bởi Thông tư 27/2025/TT-BNNMT có hiệu lực từ ngày 1/7 đã xếp loài gà lôi trắng - tang vật của vụ án - vào nhóm IIB, không còn thuộc nhóm IB như trước. Sự thay đổi này làm cho hành vi của bị cáo không còn nguy hiểm cho xã hội, thuộc trường hợp đương nhiên được miễn TNHS theo điểm a khoản 1 Điều 29 Bộ luật Hình sự.

Toà cấp sơ thẩm lẽ ra phải căn cứ quy định mới để đình chỉ vụ án hoặc tuyên miễn TNHS, nhưng đã không thực hiện, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của bị cáo. Luật sư đề nghị HĐXX phúc thẩm xem xét toàn diện hồ sơ, áp dụng quy định có lợi cho người phạm tội và tuyên miễn TNHS với bị cáo Thành, miễn hình phạt bổ sung số tiền 30 triệu đồng cho bị cáo.

Sau khi xét hỏi, tranh luận và nghị án, Hội đồng xét xử phúc thẩm tuyên, miễn TNHS đối với bị cáo Thái Khắc Thành, hủy bỏ quyết định cấm đi khỏi nơi cư trú, thả tự do tại tòa cho bị cáo. Đồng thời, toà cũng tuyên miễn hình phạt bổ sung 30 triệu đồng cho bị cáo Thành.

Q