Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Vụ Đồng Tâm: Lợi dụng việc khiếu kiện để trục lợi

Công Thọ - Thủy Tiên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Ngày 27/8, Phó tổng thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh và Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cùng chủ trì hội nghị thông tin báo chí, trao đổi, làm rõ thông tin về kết luận Thanh tra số 2346/KL-TTTP-P5 ngày 19/7/2017 của Thanh tra TP Hà Nội.

Tại Hội nghị, Chánh Thanh tra TP Hà Nội Nguyễn An Huy cho biết, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình tại Thông báo số 118/TB-VPCP ngày 4/7/2019 của Văn phòng Chính phủ, UBND thành phố Hà Nội thông tin về quá trình thanh tra việc quản lý, sử dụng đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. 
Quá trình thanh tra việc quản lý, sử dụng đất

Thực hiện chỉ đạo của UBND Thành phố, Thanh tra Thành phố đã tiến hành thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước đến nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.
 Chánh Thanh tra TP Hà Nội Nguyễn An Huy báo cáo tại hội nghị
Ngày 7/7/2017, Chủ tịch UBND Thành phố đã chủ trì cùng Chánh Thanh tra Thành phố, Đoàn thanh tra thông qua dự thảo kết luận thanh tra tại trụ sở UBND huyện Mỹ Đức với sự chứng kiến của đại diện các Bộ ngành Trung ương: Ban dân nguyện Quốc hội, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên & Môi trường, Thanh tra Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Thủ đô, Tổ giám sát hoạt động Đoàn Thanh tra, một số Báo, Đài của Trung ương, Thành phố và 06 công dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm.

Ngày 19/7/2017, Thanh tra Thành phố đã ban hành Kết luận số 2346/KL-TTTP- P5 kết luận thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước tới nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.

 Về nguồn gốc đất

Theo Quyết định số 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 386-QĐ/UB ngày 10/11/1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình, Quyết định số 5383/QĐ-UBND ngày 20/10/2014 của UBND thành phố Hà Nội, thì toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng, được các đơn vị quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng, cắm mốc giới bê tông cốt thép, lập các sơ đồ, bản đồ quản lý đất sân bay với 16 mốc giới, trong quá trình quản lý đã cắm dày thêm 41 mốc thành 57 mốc có tọa độ theo quy chuẩn; hiện trạng đã được kiểm định của Xí nghiệp tài nguyên và môi trường 1 – Chi nhánh Tổng công ty tài nguyên và môi trường Việt Nam (ngày 21/6/2017) không có thay đổi, chuyển dịch, có diện tích 236,7 ha, tăng 28,7 ha so với diện tích ghi trong Quyết định số 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ. Diện tích 28,7 ha tăng này chính là diện tích thuộc phần 31,9 ha bị ảnh hưởng của thi công thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ, không sản xuất nông nghiệp được và nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 xây dựng sân bay Miếu Môn do Nông trường quốc doanh Lương Mỹ đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh (sau khi trừ đường giao thông 2,5 ha và sai số do đo đạc 0,7 ha). Trong diện tích 236,7 ha có 64,03 ha đất thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm (giảm 0,63 ha so với diện tích đất 03 đơn vị đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh trước đây do sai số đo đạc).

Đến thời điểm thanh tra, toàn bộ diện tích đất cơ bản phù hợp với diện tích đất các tổ chức đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh; quá trình đo đạc ở các thời điểm có sai số không lớn, chủ yếu do trừ đường giao thông chạy qua, không làm ảnh hưởng tới việc quản lý, sử dụng đất quốc phòng.

Về việc quản lý, sử dụng đất

Từ năm 1981 đến nay, toàn bộ diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm do các đơn vị quốc phòng quản lý, sử dụng.  Trong quá trình quản lý, sử dụng, các đơn vị quốc phòng cũng như UBND xã Đồng Tâm đã buông lỏng quản lý trong một thời gian dài: các đơn vị quốc phòng đã ký hợp đồng canh tác đất tăng gia hàng năm với UBND xã Đồng Tâm để UBND xã giao cho các đội sử dụng vào mục đích nông nghiệp; chưa thực hiện di dời một số hộ dân đã ăn ở trên đất quốc phòng từ trước năm 1980, để các hộ lấn chiếm, cho tặng, chuyển nhượng, xây dựng công trình trái phép mà đơn vị quốc phòng không có biện pháp xử lý kiên quyết, triệt để. Bên cạnh đó, UBND xã Đồng Tâm đã buông lỏng quản lý để các hộ dân xây dựng không phép trên đất quốc phòng; từ năm 2003 đến năm 2010, UBND xã Đồng Tâm đã xác nhận các hồ sơ thừa kế, cho, tặng, chuyển nhượng của các hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng là trái thẩm quyền và vi phạm pháp luật về quản lý đất đai.

Về việc GPMB di chuyển 14  hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng

Việc thực hiện trình tự, thủ tục GPMB của UBND huyện Mỹ Đức là đúng thẩm quyền và quy định của pháp luật. Trong 14 hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng chỉ có 05 hộ có giấy do Ủy ban hành chính xã, HTX nông nghiệp Đồng Tâm cho, cho mượn đất để ở và sản xuất từ trước năm 1980, giấy tờ của các trường hợp khác không có căn cứ pháp luật. Tại thời điểm kiểm đếm, diện tích sử dụng của các hộ tăng lên rất nhiều trong khi UBND xã Đồng Tâm xác nhận nguồn gốc là đất quốc phòng, không xác định nguyên nhân và thời điểm tăng diện tích đất, thời điểm xây dựng công trình nhưng Hội đồng bồi thường hỗ trợ và tái định cư huyện Mỹ Đức đã căn cứ vào xác nhận của UBND xã Đồng Tâm, Liên ngành lại căn cứ vào báo cáo của UBND huyện Mỹ Đức về diện tích và thời điểm sử dụng đất của các hộ dân, đề xuất chính sách để UBND huyện xây dựng phương án Bồi thường, hỗ trợ dự thảo đã tính bồi thường, hỗ trợ đất ở cho 13/14 hộ với diện tích từ 360m2-900m2, là không chặt chẽ, thiếu kiểm tra. Đến thời điểm thanh tra, UBND huyện Mỹ Đức và các ngành có liên quan đã thống nhất thu hồi Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã lập cho 14 hộ dân trước đây.

Về xử lý đơn kiến nghị, phản ánh của ông Lê Đình Kình và một số công dân

Đối với kiến nghị làm rõ diện tích 28,7 ha chênh lệch giữa Quyết định số 5383/QĐ-UBND ngày 20/10/2014 của UBND Thành phố với Quyết định số 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ, nay được Thanh tra Thành phố làm rõ diện tích 28,7 ha (theo kết quả kiểm tra, đo đạc mốc giới sân bay ngày 21/6/2017 là 28,9 ha) chênh lệch giữa Quyết định số 5383/QĐ-UBND ngày 20/10/2014 của UBND Thành phố với Quyết định số 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ chính là diện tích 31,9 ha bị ảnh hưởng của thi công thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 sân bay Miếu Môn do Nông trường quốc doanh Lương Mỹ đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh sau khi trừ đường giao thông 2,5 ha và sai số do đo đạc 0,7 ha.

Đối với đề nghị trả tiền bồi thường về đất khi GPMB khu đất 14 hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng cho nhân dân xã và Giấy kê khai đất nông nghiệp của ông Trần Văn Thục ghi ngày 29/4/2017 về việc gia đình có đất cá thể nằm trong khu đất sân bay Miếu Môn, là không có căn cứ.
 Bản đồ đất khu vực sân bay Miếu Môn được xác lập năm 1992.
Đối với nội dung kiến nghị liên quan đến diện tích đất nông nghiệp 59 ha, các thông tin mà ông Lê Đình Kình và một số công dân nêu không nhất quán (có đơn nêu là 49 ha, có đơn nêu là 59 ha do UBND xã Đồng Tâm quản lý; có đơn nêu là đất bỏ hoang; có đơn nêu 59 ha đất nông nghiệp của nhân dân...). Theo kết quả chồng ghép Bản đồ hiện trạng đất sân bay Miếu Môn tỷ lệ 1/5000 lập năm 2013 và Bản đồ địa giới hành chính lập theo Chỉ thị số 364/CT-TTg ngày 6/11/1991 của Thủ tướng Chính phủ do Xí nghiệp tài nguyên và môi trường 1 – Chi nhánh Tổng công ty tài nguyên và môi trường Việt Nam, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện: Chương Mỹ, Mỹ Đức và UBND các xã: Trần Phú, Mỹ Lương, Đồng Lạc, Đồng Tâm thực hiện ngày 31/5/2017 và ngày 09/6/2017, diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm chỉ có 64,03 ha (Theo kết quả đo đạc, kiểm tra mốc giới hiện trạng ngày 21/6/2017 là 64,11 ha) có phía Tây, phía Nam tiếp giáp với đường 429, phía Bắc tiếp giáp với đất xã Trần Phú, xã Đồng Lạc huyện Chương Mỹ, phía Đông giáp đường đi xã Hữu Văn huyện Chương Mỹ. Việc ông Lê Đình Kình và một số công dân cho rằng phần diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm là 106 ha (có đơn nêu là 96 ha) là không đúng. Theo hồ sơ quản lý đất nông nghiệp của UBND xã Đồng Tâm, xã Đồng Tâm không có đất nông nghiệp diện tích 59 ha hoặc 49 ha xứ đồng Sênh như ông Lê Đình Kình và một số công dân nêu. Các mốc giới do công dân dẫn Đoàn thanh tra kiểm tra tại hiện trường và vẽ trên một phần sơ đồ hiện trạng đất sân bay năm 2013 là các mốc giới hạn diện tích 50,03 ha do Quân chủng Phòng không Không quân cắm năm 2016 để giao đất cho Tập đoàn Viễn thông quân đội xây dựng dự án quốc phòng nằm trong đất sân bay Miếu Môn.

Thanh tra TP kiến nghị UBND TP Hà Nội

Có văn bản gửi Bộ Quốc phòng: Chỉ đạo các đơn vị quốc phòng kiểm tra, rà soát, có biện pháp quản lý chặt chẽ đất quốc phòng, trong đó có diện tích 236,7 ha đất sân bay Miếu Môn; có biện pháp thu hồi ngay những diện tích đất quốc phòng đang cho thuê, cho mượn, để bị lấn, bị chiếm, chuyển nhượng trái phép trong phạm vi đất được giao tại sân bay Miếu Môn và các địa điểm khác; rà soát các hồ sơ giao đất của các đơn vị quốc phòng đang sử dụng đất để phát hiện và xử lý ngay những tồn tại, bất cập; không để xảy ra tình trạng vi phạm, dẫn đến khiếu kiện phức tạp như thời gian qua. Nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với đơn vị, cá nhân để xảy ra những sai sót nêu tại phần kết luận.

Yêu cầu Trưởng Ban chỉ đạo GPMB Thành phố, Chủ tịch UBND huyện Mỹ Đức và liên ngành kiểm điểm, rút kinh nghiệm về những thiếu sót nêu tại phần kết luận. Đồng thời, phối hợp với Lữ đoàn 28 Quân chủng Phòng không Không quân rà soát kỹ nguồn gốc, nguyên nhân và thời điểm tăng diện tích đất, thời điểm xây dựng công trình của các hộ dân để xây dựng lại phương án bồi thường hỗ trợ cho các hộ dân. Trường hợp phát hiện có vi phạm về đất đai thì xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Chỉ đạo: Công an Thành phố phối hợp với Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức và cá nhân có liên quan đối với quản lý, sử dụng đất quốc phòng xây dựng sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.

 UBND huyện Mỹ Đức phối hợp với các đơn vị quốc phòng có biện pháp cương quyết buộc những công dân đang chiếm giữ trái phép đất quốc phòng di chuyển tài sản, hoa màu, trả lại mặt bằng cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội để thực hiện xây dựng các công trình quốc phòng.

Giao UBND huyện Mỹ Đức tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn, khẩn trương tổ chức thực hiện dứt điểm những vấn đề có liên quan đến quản lý đất đai đã được UBND Thành phố kết luận và chỉ đạo tại Thông báo số 83/TB-UBND ngày 25/6/2015.

Giao các cơ quan thông tin truyền thông, các sở, ban, ngành, quận, huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về các quy định pháp luật đất đai, đặc biệt trên địa bàn xã Đồng Tâm, tránh để xảy ra các vụ việc phức tạp như thời gian qua.

Ngày 28/7/2017, UBND Thành phố có Văn bản số 3674/UBND đồng ý với Kết luận số 2346/KL-TTTP-P5 ngày 19/7/2017 và chỉ đạo các đơn vị thực hiện các nội dung theo kiến nghị của Thanh tra Thành phố.

Kết luận của Thanh tra thành phố Hà Nội là chính xác

Tại hội nghị, Thanh tra Chính phủ đã công bố tóm tắt việc rà soát, kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của Kết luận thanh tra số 2346/KL-TTTP-P5 của Thanh tra thành phố Hà Nội.

Thanh tra Chính phủ đã ban hành Báo cáo kết quả rà soát, kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của Kết luận thanh tra; thực hiện việc công khai kết quả rà soát, kiểm tra tại UBND thành phố Hà Nội theo Thông báo số 611/TB-TTCP ngày 25/4/2019 với một số nội dung kết luận. Trong đó, việc tiến hành thanh tra của Thanh tra thành phố Hà Nội là đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo đúng quy định của pháp luật về thanh tra.
 Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh phát biểu tại buổi cung cấp thông tin

Đối với việc quản lý, sử dụng đất sân bay Miếu Môn, kết luận của thanh tra thành phố Hà Nội là chính xác, theo đó: đối chiếu quy định của pháp luật về đất đai, toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng, được Thủ tướng Chính phủ giao đất, UBND thành phố Hà Nội thực hiện công tác quy hoạch, đăng ký đất đai, đăng ký biến động về sử dụng đất, lập bản đồ hiện trạng, ban hành Quyết định giao đất cho đơn vị Quân chủng Phòng không Không quân để tiếp tục sử dụng làm vị trí đóng quân của Lữ đoàn 28 là đúng thẩm quyền, phù hợp quy định tại Khoản 1 Điều 59 Luật Đất đai năm 2013, Điều 101 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thẩm quyền điều chỉnh quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất trước ngày Luật đất đai có hiệu lực thi hành.

Từ thời điểm Quyết định số 5383/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội được ban hành vào ngày 20/10/2014 trở về trước không có sự tranh chấp về diện tích đất tại sân bay Miếu Môn. Mọi sự vi phạm liên quan đến việc lấn chiếm, cản trở đơn vị quân đội quản lý, sử dụng đất quốc phòng cần phải được xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Thanh tra thành phố Hà Nội kết luận những sai phạm trong việc xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho 14 hộ dân sử dụng đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm là có căn cứ, đảm bảo tính khách quan.

Phương pháp xử lý của Thanh tra Hà Nội đối với các nội dung tố cáo của công dân là phù hợp với quy định của pháp luật về tố cáo; kiến nghị của ông Lê Đình Kình và một số công dân là không có căn cứ, không có cơ sở.

Căn cứ các kết luận nêu trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND thành phố Hà Nội thực hiện Kết luận thanh tra số 2346/KL-TTTP-P5 ngày 19/7/2017.

Sau khi Thanh tra Chính phủ tổ chức công khai kết quả rà soát, kiểm tra, Văn phòng Chính phủ có các văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hoà Bình về thực hiện, trong đó giao Thanh tra Chính phủ chịu trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với UBND thành phố Hà Nội và các cơ quan chức năng giải thích, đối thoại với công dân khi cần thiết để giúp dân hiểu rõ, hiểu đúng bản chất sự việc xảy ra tại xã Đồng Tâm; chấp hành đúng chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quản lý và sử dụng đất đai; thực hiện nghiêm quy định của pháp luật về đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Hiện nay, Thanh tra Chính phủ đang phối hợp chặt chẽ với UBND thành phố Hà Nội để thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ.

14 hộ dân sử dụng đất sân bay Miếu Môn đồng thuận, sẵn sàng di dời

Tại hội nghị, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh cũng phân tích kỹ bản đồ đất đai khu vực sân bay Miếu Môn được xác lập năm 1992. Thời điểm đó không có tranh chấp, những vi phạm đất đai đều xảy ra sau thời điểm này.

Với các hộ dân đang ở trong khu vực sân bay Miếu Môn, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, theo quy định của pháp luật, ông Lê Đình Kình không có quyền và lợi ích hợp pháp trong vùng đất thuộc sân bay Miếu Môn.

Cho nên, ông Lê Đình Kình không có quyền khiếu nại kết luận của thanh tra vì không phải đối tượng của cuộc thanh tra. Đối tượng của thanh tra là chính quyền các cấp của Hà Nội và các hộ sử dụng đất.

“Đối tượng này không có ông Kình, nên ông không có quyền khiếu nại thông báo của thanh tra chính phủ”, Phó tổng Thanh tra Nguyễn Văn Thanh nói.

Theo quy định pháp luật, ông Lê Đình Kình có hai quyền gồm quyền phản ánh và quyền tố cáo theo luật tố cáo về các sai phạm trong quản lý đất đai trên địa bàn nói chung. Đặc biệt, ông Kình không có quyền khiếu nại.

Hiện, 14 hộ dân đang sử dụng đất sân bay Miếu Môn đồng thuận cao phương án bồi thường, hỗ trợ mới và sẵn sàng di dời khu đất sân bay.

Có đối tượng lợi dụng khiếu kiện để trục lợi

Tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung khẳng định, việc tổ chức kết luật thanh tra toàn diện tại Miếu Môn đã được Thanh tra thành phố Hà Nội thực hiện theo đúng quy trình quy định, thông báo công khai rộng rãi dưới nhiều hình thức. Công tác tuyên truyền đối thoại đã được huyện Mỹ Đức và các cơ quan chuyên môn tổ chức nhiều lần với người dân xã Đồng Tâm. Chủ tịch UBND TP cho biết, dự kiến sau hội nghị này, xét thấy nếu cần thiết, còn điều gì chưa thỏa đáng thì TP sẽ tiếp tục tổ chức gặp gỡ trao đổi làm rõ các vấn đề liên quan.

 Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung phát biểu tại buổi cung cấp thông tin

Về việc công khai Bản đồ phạm vi quản lý đất sân bay Miếu Môn, Chủ tịch UBND TP cho biết trong quá trình tiến hành thanh tra, đã tìm ra nguồn gốc bản đồ của các thời kỳ, qua nắm bắt nguyện vọng người dân và dư luận, Thành phố nhận thấy cần thiết cần trưng bày để người dân nắm rõ được bản đồ tại khu vực Miếu Môn, xã Đồng Tâm.

Ngoài ra, trong quá trình thanh tra, kiểm tra tính xác thực của Kết luận, Thanh tra Chính phủ đều tiến hành kiểm tra thực địa có sự tham gia của người dân và chính quyền xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.

Về việc có hay không có các đối tượng lợi dụng để đưa ra luận điệu sai trái,Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung nhấn mạnh: "Với tư cách cá nhân và cương vị là Chủ tịch UBND TP Hà Nội, trực tiếp theo dõi, đôn đốc xử lý vụ việc, chúng tôi cho rằng có một bộ phận lợi dụng đi khiếu kiện, tố cáo liên quan đến việc lấn chiếm đất và lợi dụng dự án của Bộ Quốc Phòng đang triển khai nhằm hướng tới mục tiêu trục lợi từ việc Chính quyền Thành phố có bồi thường đất đai hay hỗ trợ hoa màu hay không, trong đó có ông Lê Đình Kình".

Chủ tịch UBND TP khẳng định, bản thân ông Kình có huy động tiền từ các đối tượng tại xã Đồng Tâm nhằm mục tiêu cuối cùng là trục lợi gây sức ép với chính quyền xã, huyện để xem có được bồi thường, hỗ trợ hay không.

Về việc ông Lê Đình Kình có nêu 59 ha đất nông nghiệp là khu đất đồng Sênh là khu đất của dân, Chủ tịch UBND TP khẳng định với tài liệu thu thập được thì 59 ha đất nông nghiệp tại Đồng Sênh không phải là đất của dân tại đây. Về bồi thường cho 14 hộ dân đang sử dụng đất, Chủ tịch UBND TP cho biết: Hiện 14 hộ đang đồng thuận và ủng hộ giải phóng mặt bằng và triển khai dự án của Bộ Quốc phòng tại đây.