Tự sát vì uất ức
Chiều 10/9, TAND TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước đã đưa vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” ra xét xử sơ thẩm giữa nguyên đơn là ông Lê Quang Dinh (SN 1963, ngụ tổ 5, khu phố Tân Bình, phường Tân Bình, TP Đồng Xoài) kiện đòi bị đơn là ông Võ Chánh (SN 1968) cùng vợ là bà Đào Thị Xuân (SN 1967, ngụ sát nhà ông Dinh) phải trả cho vợ chồng ông Dinh 39,5m2 là đất đã có căn nhà của vợ chồng ông Chánh xây dựng, ở ổn định từ năm 2001.
| Bà Xuân trước căn nhà của gia đình xây, ở ổn định từ năm 2001. Nhưng sau hơn chục năm, bỗng dưng bị vợ chồng ông Lê Quang Dinh kiện đòi đất! |
Vụ án này được đưa ra xét xử theo phán quyết của bản án tái thẩm của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh và được dư luận khá quan tâm. Bởi lẽ, ông Võ Chánh (đã tự sát năm 2015) cùng vợ là bà Xuân mua đất của ông Bùi Lũy từ năm 1999, xây nhà ở ổn định từ năm 2001. Đến năm 2010 (tức sau 9 năm), vợ chồng ông Lê Quang Dinh mới mua đất sát bên nhà ông Chánh, nhưng lại kiện đòi vợ chồng ông Chánh phải trả diện tích 39,5m2 là căn nhà gia đình ông Chánh đã ở từ năm 2001.
Ngày 25/9/2014, TAND thị xã Đồng Xoài (nay là TP Đồng Xoài - PV) xử vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất”. Thẩm phán Văn Phú Vinh (hiện là Phó Chánh án TAND huyện Bù Gia Mập) đã tuyên bản án sơ thẩm số 31/2014/ST-DS, buộc vợ chồng ông Chánh phải trả cho vợ chồng ông Dinh 39,5m2 đất; đồng thời vợ chồng ông Dinh trả lại cho vợ chồng ông Chánh 10 triệu đồng, vợ chồng ông Chánh phải nộp án phí 7,5 triệu đồng, nên vợ chồng ông Chánh kháng cáo.
Đến ngày 21/7/2015, TAND tỉnh Bình Phước xử phúc thẩm, HĐXX gồm các thẩm phán Hoàng Minh Thịnh (hiện là thẩm phán TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh), Lê Viết Hòa (Phó Chánh án TAND tỉnh Bình Phước), Nguyễn Văn Khương (hiện làm Chánh án TAND huyện Hớn Quản) bằng bản án phúc thẩm số 49/2015/DS-PT, đã tuyên y án sơ thẩm của tòa Đồng Xoài. Quá uất ức trước 2 bản án bất công, ông Chánh tự sát.
Trong vụ kiện tranh chấp phi lý này, thẩm phán của cả 2 cấp tòa ở tỉnh Bình Phước đã không xem xét hợp đồng chuyển nhượng giữa ông Lũy với ông Chánh đã được UBND phường Tân Bình chứng thực năm 2004; Không xem xét lời khai của những người dân sống lâu năm đã có trong hồ sơ vụ án; Không xem xét nhà ông Chánh xây năm 2001, đến năm 2010 vợ chồng ông Dinh mới mua đất của ông Huỳnh Thế Sang (đất do ông Lũy bán cho ông Sang - PV)..., dẫn đến phán quyết bất công làm cho bà Xuân và những người con mất đi người chồng, người cha trụ cột trong gia đình.
Hủy giấy CNQSDĐ của nguyên đơn
Trước bức xúc của dư luận, tháng 9/2017, UBND thị xã Đồng Xoài quyết định lập Đoàn thanh tra nguồn gốc sử dụng đất của gia đình ông Chánh, trình tự thủ tục cấp giấy CNQSDĐ cho các hộ liên quan.
Ngày 26/7/2018, Đoàn thanh tra có kết luận, khẳng định: Diện tích 39,5m2 đất mà tòa sơ thẩm và tòa phúc thẩm tuyên buộc vợ chồng ông Võ Chánh phải trả cho vợ chồng ông Lê Quang Dinh là đất thuộc quyền quản lý, sử dụng của vợ chồng ông Chánh mua của ông Bùi Lũy từ năm 1999. Khi chuyển nhượng diện tích này cho ông Chánh, đất của ông Lũy chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Năm 2001, ông Lũy được cấp giấy với diện tích 425m2, trong đó có diện tích đã bán cho ông Chánh và những người khác. Hộ ông Chánh chưa được cấp giấy CNQSDĐ vì một đất phần nằm trong quy hoạch và chưa được ông Lũy tách sổ.
Trong quá trình làm thủ tục chuyển nhượng đất từ ông Lũy cho ông Huỳnh Thế Sang đã đo tăng diện tích từ 232,5m2 lên 254,4m2. Biên bản đo đạc có in sơ đồ thửa đất, chữ ký ông Võ Chánh (hộ giáp ranh phía Đông) là giả mạo. Vì vậy, cần thu hồi và hủy giấy CNQSDĐ do UBND thị xã Đồng Xoài đã cấp cho ông Sang. Tuy nhiên, đất thuộc giấy cấp cho ông Sang đã bán cho ông Lê Quang Dinh và đổi thành số 3146/QSDĐ/6065/QĐ-UB ngày 13/9/2010.
Tháng 9/2018, UBND thị xã Đồng Xoài gửi văn bản đề nghị kháng nghị theo thủ tục tái thẩm đối với bản án dân sự phúc thẩm số 49/2015/DS-PT ngày 21/7/2015 của TAND tỉnh Bình Phước. Đến ngày 18/7/2019, Viện trưởng Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh cũng ra quyết định kháng nghị với đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xét xử tái thẩm hủy 2 bản án phúc thẩm và sơ thẩm nêu trên.
Cuối năm 2019, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh quyết định hủy 2 bản án dân sự của 2 cấp tòa ở tỉnh Bình Phước. Đồng thời giao trả hồ sơ để TAND TP Đồng Xoài xét xử lại theo quy định pháp luật đối với vụ án nêu trên.
Quay trở lại vụ việc, trước khi phiên tòa sơ thẩm này, nguyên đơn Lê Quang Dinh có đơn rút đơn khởi kiện. Tuy nhiên, theo luật sư Dương Vĩnh Tuyến (Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước - Bảo vệ miễn phí cho bị đơn Đào Thị Xuân và những người kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng của ông Võ Chánh), phía bị đơn không đồng ý và có đơn phản tố. Đơn phản tố của bị đơn yêu cầu tòa án tuyên hủy giấy CNQSDĐ do UBND TP Đồng Xoài đã cấp cho vợ chồng ông Dinh. Đồng thời tuyên công nhận diện tích bị đơn đang quản lý, sử dụng là của bị đơn.
Tại phiên tòa chiều nay 10/9, nguyên đơn vắng mặt. Vị đại diện Viện KSND TP Đồng Xoài đề nghị chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn và đình chỉ xét xử đối với nguyên đơn. Từ những sự thật vốn có, sau khi nghị án, HĐXX do thẩm phán Phạm Thị Hương Giang - Chủ tọa phiên tòa đã tuyên chấp nhận yêu cầu của bị đơn: Tuyên hủy giấy CNQSDĐ của nguyên đơn; Công nhận diện tích 39,5m2 đất mà nguyên đơn kiện là của gia đình bị đơn Đào Thị Xuân.
