Xây dựng nhà vệ sinh công cộng: Kinh nghiệm từ TP Huế

Báo Kinh tế & Đô thị đã có cuộc trao đổi với Bí thư Thành ủy Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế) Phan Thiên Định về cách làm và kinh nghiệm của địa phương này.

Thưa ông, xuất phát từ đâu mà TP Huế lại phát động chương trình vận động hỗ trợ “Điểm vệ sinh miễn phí” phục vụ du khách?

- Chương trình này hướng đến việc vận động Nhân dân, DN hỗ trợ “Điểm vệ sinh miễn phí” phục vụ cho du khách. Hoạt động ý nghĩa này không chỉ tạo điều kiện sinh hoạt thuận lợi hơn cho khách du lịch, giúp họ cảm nhận được sự hiếu khách của người dân Huế, mà còn giúp nâng cao ý thức người dân, DN trong việc quan tâm, chăm sóc, ứng xử thân thiện đối với du khách; góp phần hướng đến xây dựng Huế trở thành đô thị du lịch “Văn minh - Thân thiện - An toàn - Giàu bản sắc”.

Đến nay, chương trình này đã đạt được những kết quả nào, thưa ông?

- Sau khi triển khai vận động và tổ chức lễ phát động đợt 1 đã có 143 “Điểm vệ sinh miễn phí” được kích hoạt tại 57 tuyến đường của 13 phường trung tâm TP Huế.

TP tiếp tục triển khai đợt 2, nhân rộng tại 15 phường, xã mới cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động tại 13 địa phương đã thực hiện đợt 1. Đến nay, đã vận động thêm 195 điểm, tập trung tại các tuyến đường trung tâm, phố đi bộ, phố đêm, địa phương có các điểm tham quan du lịch, di tích lịch sử, văn hóa… trên địa bàn, nâng tổng số “Điểm vệ sinh miễn phí” phục vụ du khách lên đến 338 điểm.

Bên cạnh đó, TP Huế đang phối hợp Sở Du lịch, Hiệp hội Du lịch, Hiệp hội DN tỉnh, Hội Doanh nhân trẻ để cùng đồng hành với TP triển khai chương trình thông qua việc vận động các DN, khách sạn, hộ kinh doanh… cùng tham gia mô hình với mục tiêu có từ 300 - 500 điểm vệ sinh miễn phí cho du khách được đưa vào hoạt động trước khi diễn ra khai mạc Festival Nghề truyền thống Huế 2023 vào ngày 28/4.

Đồng thời, TP dự định sẽ phối hợp với Sở TT&TT tích hợp các cơ sở phục vụ nhà vệ sinh miễn phí lên bản đồ du lịch Huế trên hệ thống ứng dụng phản ánh hiện trường Hue-S. Như vậy, du khách sẽ biết được gần mình có những nơi nào phục vụ nhà vệ sinh miễn phí. Khi lên hệ thống, chúng tôi cũng sẽ tích hợp những thông tin giới thiệu cơ bản về các cơ sở tham gia mô hình để hỗ trợ công tác truyền thông, quảng bá đến khách du lịch.

Xin ông cho biết, kinh nghiệm của địa phương khi triển khai để có được kết quả như ngày hôm nay?

- Sau khi chủ trương, chính sách của TP về việc tái khởi động “Điểm vệ sinh miễn phí cho du khách” được triển khai, hệ thống chính trị từ TP đến cơ sở đều vào cuộc, tập trung chỉ đạo với quyết tâm cao nhất để đạt mục tiêu đề ra. Quan điểm của TP sẽ không triển khai dàn trải, tập trung vào giai đoạn thí điểm và các phường trung tâm để triển khai đợt 1, sau đó sẽ đánh giá rút kinh nghiệm để nhân rộng mô hình.

Trước hết là chỉ đạo các địa phương rà soát những tuyến đường và dự kiến điểm lắp đặt, thành lập đội hình gồm các thành viên trong hệ thống chính trị, trực tiếp tuyên truyền, vận động tổ chức, cơ quan, đơn vị, DN, khách sạn, nhà hàng, quán cà phê, hộ kinh doanh, hộ gia đình… về mục đích, ý nghĩa của chương trình; vận động đăng ký tham gia hỗ trợ điểm vệ sinh miễn phí qua các kênh thông tin của địa phương.

Bên cạnh đó, hỗ trợ bảng chỉ dẫn theo mẫu chung, đồng bộ của TP. Về phía TP, chính quyền đã chỉ đạo công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thông qua các kênh như trang tin của TP, Đài truyền thanh TP, Facebook, fanpage của các cơ quan, đơn vị…

Được biết từ nhiều năm trước, Huế từng thực hiện mô hình này nhưng chưa hiệu quả. Vậy trải qua quá trình đó đã mang lại những bài học gì để TP Huế làm tốt hơn trong lần này?

- Lần triển khai năm 2017, chính quyền TP chưa ý thức vai trò chủ động, chủ yếu là thực hiện theo chỉ đạo của tỉnh với sự vào cuộc của các sở, ngành, Hiệp hội Du lịch tỉnh. Do đó, nhận thức về mục tiêu, ý nghĩa vẫn còn nhiều điểm chưa sâu; dẫn đến vận động còn thiếu tính thuyết phục, chưa thu hút được sự đồng thuận của nhiều người dân.

Trong lần này, TP xác định mục tiêu dài hạn, đồng bộ, hướng đến xây dựng đô thị du lịch Huế “Văn minh - Thân thiện - An toàn - Giàu bản sắc”, vận động cung cấp điểm vệ sinh miễn phí chỉ là một trong những hoạt động đầu tiên cụ thể hóa mục tiêu đó. Qua đó, đã tạo ra được sự đồng lòng, chung tay của người dân.

Một bài học khác được rút ra trong giai đoạn trước đó là đối tượng phục vụ. Trước đây, các điểm vệ sinh miễn phí được vận động không hạn chế đối tượng dùng, do đó một số người thiếu ý thức đã lợi dụng để sử dụng nhà vệ sinh miễn phí với mục đích không lành mạnh, thậm chí một số cơ sở dịch vụ còn bị mất cắp, hư hỏng tài sản.

Do đó, đợt này, các “Điểm vệ sinh miễn phí” chủ yếu tập trung cho du khách để các DN, hộ dân có quyền từ chối phục vụ đối với những trường hợp sử dụng “Điểm vệ sinh miễn phí” đi ngược lại với mục đích, ý nghĩa của chương trình.

Tuy nhiên, chúng tôi chắc chắn một điều là các điểm vệ sinh miễn phí sẵn sàng phục vụ du khách lẫn người dân địa phương nếu họ có nhu cầu sử dụng một cách chính đáng. TP cũng sẽ tiếp tục đầu tư thêm nhà vệ sinh để phục vụ cho nhiều đối tượng khác.
Xin cảm ơn ông!