Nằm trên đê phân lũ Vân Cốc, cống Cẩm Đình (xã Cẩm Đình, huyện Phúc Thọ) là một trong những hạng mục thuộc Cụm công trình phân lũ sông Đáy. Cuối tháng 8/2017 vừa qua, qua kiểm tra, Ban Quản lý công trình (QLCT) phân lũ sông Đáy (Sở NN&PTNT Hà Nội) xác định, cống Cẩm Đình xuất hiện mạch đùn, mạch sủi nằm ở khoang giữa kênh Cẩm Đình - Hiệp Thuận, cách tim cống khoảng 122m về phía hạ lưu. Ban QLCT phân lũ sông Đáy đã thuê thợ lặn xuống kiểm tra và xác định: Mạch đùn, mạch sủi lớn, nước đẩy mạnh; kích thước dạng hàm ếch dài. Trước diễn biến trên, giữa tháng 9/2017, đoàn công tác của Sở NN&PTNT Hà Nội tiếp tục về khảo sát, đánh giá thực tế. Qua kiểm tra đã xác định thêm hai vị trí xuất hiện mạch đùn, mạch sủi ở khoảng giữa kênh Cẩm Đình - Hiệp Thuận gồm một vị trí nằm cách tim cống Cẩm Đình 89m và một điểm cách tim cống chừng 42m.
| Lực lượng chức năng tiến hành xử lý giờ đầu sự cố mạch đùn, mạch sủi xuất hiện tại cống Cẩm Đình tháng 9/2017. |
Giám đốc Ban QLCT phân lũ sông Đáy Nguyễn Văn Hữu cho biết, trước nguy cơ mạch đùn, mạch sủi có thể ảnh hưởng tới kết cấu cống Cẩm Đình, đơn vị đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng huy động 90 người, thả 13 rọ đá, 40 bao tải cát, sử dụng 180m2 vải lọc xử lý khẩn cấp sự cố. Sau quá trình xử lý, hiện nay các vị trí xảy ra sự cố không còn hiện tượng nước đùn đẩy ngược trên mặt kênh hạ lưu cống Cẩm Đình. Đáng lo ngại, đây không phải là lần đầu tiên cống Cẩm Đình xuất hiện mạch đùn, mạch sủi. Trước đó năm 2016, hiện tượng này cũng từng xảy ra.
Không chỉ xuất hiện mạch đùn, mạch sủi, khảo sát thực tế tại cụm công trình cho thấy, một số hạng mục cũng đang có dấu hiệu xuống cấp. Đơn cử như kết cấu thép cửa van đập Đáy và cống Vân Cốc có vị trí bị rỉ, rỗ; một số mối hàn các thanh giằng liên kết bị rạn nứt; bê tông tại cửa van cống Vân Cốc bị bong tróc. Hệ thống thiết bị điện tại đập Đáy và cống Vân Cốc đã cũ, lạc hậu, ảnh hưởng tới hiệu năng của quá trình vận hành…
Theo ông Nguyễn Văn Hữu, thực hiện Quy trình vận hành Cụm công trình đầu mối phân lũ sông Đáy ban hành kèm theo Quyết định số 2140/QĐ-UBND của UBND TP, đơn vị vẫn đang tiếp tục triển khai đưa nước từ sông Hồng vào sông Đáy và duy trì mực nước trên kênh dẫn với cao trình tại hạ lưu cống Cẩm Đình nhỏ hơn +8m. Để bảo đảm an toàn cho cụm công trình quan trọng này, đề nghị Sở NN&PTNT Hà Nội báo cáo UBND TP, Bộ NN&PTNT quan tâm, chỉ định đơn vị tư vấn khảo sát, đánh giá toàn diện hiện trạng, có kế hoạch xử lý triệt để hư hỏng xuất hiện tại cụm công trình. Trước mắt, cần sớm có phương án xử lý cấp bách sự cố mạch đùn, mạch sủi, bảo đảm an toàn vận hành cho cống Cẩm Đình.
