Chuyên gia Võ Thị Khánh Trang – Trưởng Bộ phận nghiên cứu tư vấn của Công ty Savills Việt Nam |
Bà đánh giá như thế nào về thực trạng của thị trường BĐS cho thuê từ đầu năm đến nay?
- Năm 2019, thị trường BĐS cho thuê phát triển tương đối sôi động, bất chấp những giảm sút chung của toàn thị trường, tỷ suất lấp đầy tương đối cao và nguồn cung mới, giá thuê vẫn được ghi nhận tăng.
Đơn cử, tại TP Hồ Chí Minh, thị trường cho thuê bán lẻ đạt tỷ suất lấp đầy 96% cao nhất trong vòng 5 năm trở lại đây, giá thuê trung bình có xu hướng tăng với mức tăng trưởng 11% so với năm 2018 khi hầu hết các dự án bán lẻ được lấp đầy và nhu cầu mặt bằng bán lẻ cao. Trong khi đó, các dự án ở khu vực ngoài trung tâm có tăng trưởng giá thuê thấp hơn chỉ ở mức 3% so với năm 2018 và giá thuê trung bình chỉ bằng 35% giá thuê trung bình khu vực trung tâm nhưng nguồn cung lại gấp 10 lần nguồn cung khu vực trung tâm.
Tuy nhiên, với tác động tiêu cực từ diễn biến phức tạp của dịch Covid–19, trong những tháng đầu năm 2020 và dự kiến kéo dài trong vài tháng tới, các dự án bán lẻ hiện đại sẽ không tăng giá thuê. Đồng thời các chủ đầu tư có động thái hỗ trợ khách thuê duy trì hoạt động kinh doanh cũng như đảm bảo tỷ lệ lấp đầy của dự án.
Vậy Covid-19 hiện đã ảnh hưởng như thế nào đến thị trường này, thưa bà?
- Số liệu khảo sát trong 2 tháng đầu năm cho thấy, doanh thu một số nhà hàng đã giảm lên đến 50% so với các tháng trước đó. Sự bùng phát dịch Covid-19 khiến nhiều khách thuê kinh doanh nhà hàng sau khi cân nhắc về doanh thu và chi phí vận hành đã phải quyết định dừng kinh doanh, trả mặt bằng khi hết hợp đồng. Một số ít trường hợp thì tiếp tục duy trì kinh doanh giữ chỗ hoặc tạm dừng hoạt động, thương thảo với chủ nhà để giảm giá thuê.
Nhìn lại sự bùng nổ của dịch SARS vào năm 2003 và tác động của nó đến kinh tế cho thấy, dịch SARS xuất hiện vào thời điểm thị trường BĐS đang ở thời kỳ suy thoái, khác với Covid-19 hiện tại khi thị trường đang trên đà phát triển. Điều này có thể gây ra những gián đoạn kinh tế theo diện rộng. Dịch SARS xuất phát điểm tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc vào gần cuối năm 2002 và chấm dứt vào khoảng tháng 6, tháng 7/2003, khi thời tiết trở nên ấm áp. Nếu sự bùng phát của Covid-19 tương tự như SARS, chúng ta có thể dự đoán được những thiệt hại sâu rộng tới nền kinh tế trong nửa đầu năm 2020.
Vậy bà có dự báo gì về tình hình phát triển của thị trường BĐS cho thuê trong thời gian tới?
- Đối với thị trường cho thuê, dịch Covid-19 có thể đẩy nhanh xu hướng chuyển dịch sang mua sắm trực tuyến. Hoạt động mua sắm trực tuyến sẽ có tác động tiêu cực đến hệ thống cửa hàng truyền thống tại những trung tâm mua sắm cũng như tại nhà phố. Sẽ có một số tác động gây ảnh hưởng dài hơn mà có thể làm tăng tốc những thay đổi mang tính công nghệ trong cách sống, làm việc và mua sắm của chúng ta, trong khi các tác động khác chỉ mang tính tạm thời.
Đối với phân khúc nhà phố đang cho thuê, nhiều chủ nhà cũng có những động thái thương lượng hỗ trợ khách thuê về giá thuê. Nhiều chủ nhà chấp nhận miễn phí ít nhất 1 tháng thuê đến khách thuê kinh doanh nhà hàng hay giảm 30 - 50% giá thuê trong ngắn hạn đối với khối kinh doanh cửa hàng tiện ích.
Theo đánh giá, trong thời gian tới, giá thuê sẽ tiếp tục giảm. Nhìn chung, các chủ đầu tư thương mại và chủ nhà sẽ phải xem xét những phương pháp hỗ trợ ngắn hạn cho các khách thuê. Nhưng khi dịch bệnh được kiểm soát, giá thuê sẽ nhanh chóng được ổn định trở lại, dự báo cuối năm sẽ ghi nhận sự phục hồi.
Xin cảm ơn bà!