15 năm thực hiện Nghị quyết 15/2008/QH12 của Quốc hội “về điều chỉnh địa giới hành chính Hà Nội và một số tỉnh liên quan”, việc phối hợp với các cơ quan Nhà nước cùng cấp trong triển khai những cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, đặc biệt thực hiện xây dựng nông thôn mới (NTM), đô thị văn minh và đảm bảo an sinh xã hội là hoạt động đạt nhiều kết quả nổi bật của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam các cấp TP.
Trong đó, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội thông qua các hoạt động phong phú, hiệu quả đã ngày càng khẳng định vai trò, vị trí quan trọng trong tập hợp, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, đóng góp vào công cuộc xây dựng và phát triển Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại.
Diện mạo nông thôn, thành thị "thay da đổi thịt”
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Nguyễn Lan Hương cho hay: Dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp TP đã tập trung làm tốt công tác tuyên truyền vận động, tập hợp các tầng lớp Nhân dân phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức thành viên đẩy mạnh tuyên truyền, cùng đồng thuận và thực hiện Nghị quyết 15/2008/QH12, tạo nên bầu không khí phấn khởi hăng say thi đua lập thành tích trong lao động sản xuất, công tác, học tập trên địa bàn TP.
Đặc biệt, không lâu sau điều chỉnh địa giới hành chính, Hà Nội bước vào thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM, phấn đấu đến năm 2025 có 100% huyện, xã đạt chuẩn NTM. Góp phần tích cực thực hiện nhiệm vụ này, Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh” đã được MTTQ các cấp TP triển khai đạt những kết quả quan trọng.
Mặt trận các cấp đã tuyên truyền vận động Nhân dân, bằng lòng nhiệt huyết và tinh thần trách nhiệm cao, tích cực tham gia Cuộc vận động với 5 nội dung trọng tâm. Nhờ đó, cùng với niềm tin son sắt vào Đảng và chính quyền, các tầng lớp Nhân dân Thủ đô ở vùng nông thôn Hà Nội đã hiến hàng chục nghìn mét vuông đất để mở đường giao thông liên thôn, liên xã, đóng góp công sức nâng cấp, cải tạo đường làng, ngõ xóm, công trình giáo dục, y tế, văn hóa, hệ thống thủy lợi nội đồng... ở các địa phương.
"Phát huy những kết quả đã đạt được, MTTQ Việt Nam các cấp TP sẽ tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tích cực tuyên truyền vận động Nhân dân thi đua học tập, lao động, sáng tạo; nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội Thủ đô”.
(Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Nguyễn Lan Hương)
Những nỗ lực này của MTTQ các cấp cùng toàn hệ thống chính trị TP mang lại kết quả khả quan, Hà Nội đã có 100% xã được công nhận đạt chuẩn NTM, trong đó 111 xã NTM nâng cao, 20 xã NTM kiểu mẫu; là địa phương có số xã đạt chuẩn NTM cao nhất cả nước, đời sống nông dân không ngừng cải thiện.
Triển khai Cuộc vận động này, Hội nghị đại biểu Nhân dân bàn việc xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở thể hiện là nét sáng tạo, riêng có của Hà Nội. Nhiều nội dung quan trọng như xây dựng quy ước, tiêu chí của đời sống văn hóa, bàn xét các danh hiệu văn hóa, ngăn ngừa tệ nạn xã hội, xây dựng tổ dân phố, khu dân cư tự quản... được Nhân dân thảo luận thẳng thắn, đã từng bước phát huy dân chủ, ý thức trách nhiệm của người dân với cộng đồng.
Năm 2023, có 5.393 thôn, làng, tổ dân phố, khu dân cư và 579/579 xã, phường, thị trấn đã tổ chức hội nghị với hình thức phong phú, thu hút 769.247 đại biểu tham dự, 29.528 ý kiến trực tiếp. Hội nghị có nhiều đổi mới nội dung và hình thức, lựa chọn những chủ đề phù hợp nhiệm vụ trọng tâm, lồng ghép với tuyên truyền vận động người dân phối hợp di dời mộ chí, bàn giao mặt bằng thực hiện dự án Đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô, góp ý vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)...
Thực hiện Cuộc vận động này, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định tiêu chí, trình tự, thủ tục xét công nhận đạt chuẩn đô thị văn minh, Mặt trận TP đã tổ chức hướng dẫn việc triển khai thực hiện các tiêu chí, từ đó, Mặt trận các cấp tích cực tuyên truyền vận động Nhân dân tham gia xây dựng đô thị văn minh gắn với các mô hình dân vận khéo, dân vận chính quyền, góp phần xây dựng bộ mặt đô thị Thủ đô ngày càng sáng, xanh, sạch, đẹp, văn minh, hiện đại.
Một số quận, huyện đã xây dựng, triển khai những mô hình, điển hình tiêu biểu, tổ tự quản ở khu dân cư, tổ dân phố hưởng ứng Cuộc vận động, với tiêu chí rõ ràng, có lãnh đạo sát sao của cấp ủy, tên tuổi, địa chỉ cụ thể. Kết quả được cộng đồng ghi nhận, đáng để nhân rộng. Không chỉ nội thành, tại nhiều huyện, MTTQ các cấp cũng xây dựng được nhiều chuyên đề mới góp phần làm sạch đẹp môi trường sống, xây dựng thị trấn văn minh đô thị.
Như ở thị trấn Thường Tín (huyện Thường Tín), để duy trì tốt các phong trào của địa phương, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban công tác Mặt trận tổ dân phố Phố Ga Nguyễn Tiến Vinh chia sẻ: 8 năm qua, tổ dân phố và Ban công tác Mặt trận tổ chức tốt Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc với “đặc sản” là bữa cơm Đại đoàn kết để kết nối người dân gần nhau hơn. Với tinh thần đoàn kết cao, 100% đám tang tại tổ được hỏa táng, bà con góp tiền làm giá treo cờ Tổ quốc cho 471 hộ trong tổ… Đợt dịch Covid-19, tổ quyên góp được hơn 120 triệu đồng ủng hộ phòng chống dịch.
Với 4.843 Ban công tác Mặt trận ở khu dân cư và đông đảo cán bộ Mặt trận các cấp, mỗi địa phương đều có cách làm riêng, sáng tạo. Ngoài đa dạng hóa hình thức tập hợp vận động, phối hợp nắm bắt nguyện vọng Nhân dân, Mặt trận đã kịp thời phản ánh, kiến nghị các cấp, ngành xem xét giải quyết những bức xúc trong dân, góp phần phát huy dân chủ, tăng đồng thuận xã hội.
Nhờ đó, các phong trào, cuộc vận động do Mặt trận chủ trì luôn đạt kết quả cao. Đến nay, diện mạo nông thôn, thành thị của TP không ngừng "thay da đổi thịt": Cơ sở hạ tầng phát triển, nhiều trục đường, tuyến đường liên xã, liên thôn được thảm nhựa và mở rộng, nâng cấp, có điện chiếu sáng và cây xanh… Qua đó, tạo không gian "đáng sống" cho Nhân dân.
Không để ai bị bỏ lại phía sau
Trong triển khai các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, nhận thức rõ việc chăm lo giúp người nghèo, người hoàn cảnh khó khăn thoát nghèo là để hướng tới ổn định chính trị xã hội và phát triển kinh tế toàn diện, bền vững của Hà Nội - Thủ đô của cả nước, MTTQ Việt Nam TP đã triển khai hiệu quả các hoạt động an sinh xã hội, chăm lo người nghèo, đối tượng chính sách, “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
5 năm qua, toàn TP tiếp nhận đăng ký, ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” được trên 303 tỷ đồng. Từ nguồn Quỹ đó, Mặt trận các cấp đã hỗ trợ xây mới, sửa chữa 7.637 nhà Đại đoàn kết, hỗ trợ sinh kế 10.476 người nghèo. Trong đó, cấp TP trích Quỹ “Vì người nghèo” và phối hợp các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện an sinh xã hội, chăm lo hộ nghèo, hộ cận nghèo, hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn tổng trị giá 35,3 tỷ đồng. Nhiều quận không còn hộ nghèo đã hỗ trợ kinh phí xây nhà Đại đoàn kết, hỗ trợ người nghèo tại các huyện còn nhiều khó khăn.
Đặc biệt, trước mỗi yêu cầu thực tiễn phát sinh, MTTQ Việt Nam các cấp TP kịp thời ra lời kêu gọi, tập hợp sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”, tham gia ủng hộ Quỹ Cứu trợ vào từng thời điểm cụ thể, tạo thành phong trào rộng lớn.
5 năm gần đây, Mặt trận các cấp vận động được trên 132,5 tỷ đồng ủng hộ Nhân dân miền Trung khắc phục hậu quả mưa lũ; trên 236 tỷ đồng ủng hộ Quỹ “Vì biển, đảo Việt Nam”. Ủy ban MTTQ Việt Nam TP trích Quỹ “Cứu trợ” TP gần 105,6 tỷ đồng hỗ trợ các tỉnh miền Trung, Tây Bắc khắc phục hậu quả bão lũ, gia đình nạn nhân do hỏa hoạn; chuyển 203 tỷ đồng hỗ trợ xây Nhà văn hóa đa năng tại quần đảo Trường Sa...
Đặc biệt, khi bùng phát dịch Covid-19 chưa có trong tiền lệ, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP xác định phải sát cánh cùng cấp ủy, chính quyền và Nhân dân tạo nên sức mạnh tổng hợp phòng chống dịch. Bên cạnh chính sách của Chính phủ, TP, Mặt trận và các tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp, cá nhân cùng các tầng lớp Nhân dân đã triển khai hiệu quả nhiều hoạt động, mô hình giúp đỡ người gặp khó khăn.
MTTQ Việt Nam TP tích cực vận động Nhân dân ủng hộ công tác phòng chống dịch, tiếp nhận ủng hộ tiền và hàng hóa trị giá 1.352,8 tỷ đồng, chuyển hỗ trợ công tác phòng chống dịch bằng tiền mặt và hàng hoá trị giá 816,233 tỷ đồng; chuyển 448,103 tỷ đồng kinh phí ủng hộ mua vaccine về Quỹ Vaccine của Chính phủ.
Cùng đó, nhiều hoạt động sáng tạo do Mặt trận các cấp triển khai đã huy động sự vào cuộc của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, được người dân đánh giá cao: Mô hình “Chợ 0 đồng”, “Gian hàng 0 đồng”, “Chuyến xe 0 đồng”...; chương trình “Đoàn kết chống dịch” cung cấp số đường dây nóng từ TP đến cơ sở để hỗ trợ người dân khó khăn… Qua đó, cùng TP vững vàng bước qua đại dịch.
15 năm thực hiện mở rộng địa giới hành chính Thủ đô, Mặt trận các cấp TP đã hỗ trợ xây mới 9.078 nhà Đại đoàn kết, sửa chữa 3.900 nhà Đại đoàn kết; 23.900 khu dân cư tổ chức được “Bữa cơm Đại đoàn kết”. Nhiệm kỳ 2019-2024, 100% chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã, cấp huyện đều trong độ tuổi lao động. Hà Nội còn là “đầu tàu” triển khai Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.